این بار «به خیر» گذشت؛ اما آیا دفعه بعد هم «به خیر» می گذرد؟

تابناک _ روز دوشنبه ۲۷ شهریور حوالی ۹ صبح صدای مهیبی در سطح شهر گرگان به گوش رسید و اشیای ناشناسی در چند نقطه از شهر گرگان سقوط کردند. آن گونه که مقامات رسمی و محلی تایید کردند، این حادثه هیچ گونه تلفات جانی نداشته، اما گویا بر اثر آن، دو تن زخمی و به چند باب منزل مسکونی، مغازه و خودرو آسیب وارد شده بود. در ابتدا مقامات محلی از «ساقط» کردن شی ناشناس خبر دادند؛ اما در ادامه منابع آگاه خبری و مقامات رسمی وزارت دفاع تایید کردند به علت نقصی که در مسیر یک آزمایش تسلیحاتی به وجود آمده این حادثه رخ داده است.

در همین زمینه، رضا طلایی‌نیک سخنگوی وزارت دفاع همان روز و ساعاتی پس از این حادثه در یک برنامه زنده تلویزیونی در خصوص حادثه گرگان گفت: در فرآیند آزمایش تحقیقاتی سامانه‌های آفندی و پهپادی یکی از سامانه‌ها که در فرایند آزمون و تحقیقات بوده دچار نقص فنی و با انحراف از مسیر اصلی متلاشی می‌شود و قطعاتی از این سامانه متلاشی شده در مناطقی از شهر گرگان سقوط کرده و فرود آمده است.

از سوی دیگر، رئیس کل دادگستری استان گلستان، از تشکیل پرونده قضائی درباره سقوط چند شیء در شهرستان گرگان خبر داد. رئیس کل دادگستری استان گلستان، اظهار داشت: بلافاصله بعد از سقوط چند شیء در گرگان به همراه دادستان مرکز استان و دادستان نظامی استان گلستان از نزدیک در محل‌های سقوط این اشیا بازدید و دستورهای قضائی مقتضی صادر شد.

وی افزود: در این بازدید به دادستان و ضابطین نظامی تاکید شد، کلیه موضوعات را با هماهنگی دادستان نظامی انجام دهند. همچنین در این رابطه در دادسرای نظامی گرگان پرونده قضائی تشکیل شد. آسیابی بیان کرد: موضوع این پرونده توسط بازپرس ویژه دادسرای نظامی سازمان قضائی نیروهای مسلح استان گلستان در حال بررسی است و این حادثه تلفات جانی نداشته است. همچنین سید علی مهاجر، معاون سیاسی استاندار گلستان هم از پرداخت فوری خسارات‌ مالی حادثه‌دیدگان در گرگان خبر داد و اعلام داشت با هماهنگی ها، این خسارات در اسرع وقت جبران خواهد شد.

اما با تمام توضیحاتی که از سوی مقامات رسمی بیان شده است به نظر می رسد چند نکته درمورد این حادثه باید مورد تذکر قرار گیرد؛

نخست اینکه متاسفانه برخی از اشتباهات و یا نواقص یا خطاها هرچند کوچک یا بزرگ هم باشد، ممکن است اثرات بسیار بسیار سهمگین تر از آن مقدار خطا داشته باشند و گاهی جبران آنها به امر سخت و حتی ناممکنی تبدیل می شود که شاهد این مدعا را باید ماجرای «سقوط هواپیمای اوکراینی» و خسارات مادی و معنوی حاصل از آن دانست که به رغم همه تمهیدات و پیگیری ها، متاسفانه به امری فراموش نشدنی تبدیل شد لذا اگر این بار هم خدای ناکرده چندین هموطن گرگانی جان خود را از دست می دادند، قطعا شاهد اتفاقات ناخوشایندی بودیم.

دوم  آنکه حوزه دفاعی و موشکی یکی از حوزه های مهم و اثرگذار برای کشور بوده که توانسته اثرات بازدارنده و مهمی برای کشور داشته باشد و توسعه این حوزه در سال های اخیر آنقدر سریع و شگرف بوده که همه ناظران بین المللی را به واکنش داشته و همین امر دلهره و نگرانی عمیقی در دل دشمنان همیشگی این مرز و بوم انداخته؛ بنابراین، نباید برخی از نواقص و اشتباهات در حوزه ای که عاملی «قدرت ساز» و تعیین کننده برای کشور، نادیده گرفت و به سادگی از کنار آن گذشت، بلکه باید هر احتمالی از «نفوذ» و «توطئه» تا خرابکاری و خطای محاسباتی و اشتباه عامل انسانی در آن بررسی تا از تکرار چنین وقایعی جلوگیری شود.

موضوع سوم که باید خاطرنشان کرد، نحوه اطلاع رسانی چنین حوادثی از سوی مقامات رسمی کشور است که باید مورد توجه قرار گرفته شود. اطلاع رسانی «شفاف» ،«سریع» ، «قانع کننده» و «ابهام زدا» و «صادقانه» عامل مهمی است که می تواند در همراه کردن افکار عمومی با پیگیری ها و بررسی های انجام شده و پذیرش عذرخواهی و اشتباهات موثر باشد؛ بنابراین، باید بپذیریم که اطلاع رسانی در امر یک حادثه حاصل از یک آزمایش نظامی با اطلاع رسانی در مورد مثلا یک حادثه شهری و در حوزه یک شهرداری تفاوت های بنیادینی دارد و همان گونه که گفتیم، باید از فاکتورهای مهمی برخوردار باشد؛ به انضمام اینکه در ضمن حفظ محرمانگی و رعایت نکات امنیتی اقناع افکار عمومی را مورد توجه جدی قرار دهد.

در پایان باید گفت، همان گونه که همه مسئولان دخیل در حوزه امنیتی و دفاعی کامل بر آن واقفند، باید یادآور شد، همه احتمالات و جوانب علل وقوع این حادثه باید مورد بررسی دقیق قرار گرفته و با آن برخورد شود؛ شاید این بار به خیر گذشت و خوشبختانه تلفات جانی نداشتیم، ولی معلوم نیست حادثه بعدی هم به مانند این بار به خیر بگذرد. باید حادثه «هواپیمای اوکراینی» و انفجار در پایگاه بیدگنه و شهادت سردار طهرانی مقدم، نصب العین همه مقامات و مسئولان دخیل در این حوزه باشد و بدانیم که یک اشتباه یا خرابکاری و نفوذ، می تواند چه پیامدهایی داشته باشد.