بن سبطی : برای حکومت ایران صلح میان اسرائیل و عربستان مثل روز قیامت است

تبلیغ بازرگانی

در اظهاراتی بی سابقه، ولیعهد عربستان، محمد بن سلمان، گفت که عربستان و اسرائیل هر روز بیش از گذشته به عادی کردن مناسبات خود نزدیک می‌شوند. عربستان همواره عادی کردن مناسبات خود با اسرائیل را به حل مسئلۀ فلسطین یا در اصل تشکیل و به رسمیت شناخته شدن یک دولت مستقل فلسطینی از سوی اسرائیل مشروط کرده است.

آیا سخنان بن سلمان به این معنا است که قرار است گشایشی در حل مسئلۀ فلسطین صورت بپذیرد تا شرط عربستان برای عادی کردن مناسبات خود با اسرائیل تأمین شود.

بن سبطی، پژوهشگر مسائل ایران در مؤسسۀ تحقیقات امنیت ملی اسرائیل، در پاسخ به این پرسش و پرسش های دیگر از جمله گفته است :

"برای درک موضع محمد بن سلمان باید در نظر داشت که عربستان مانند هر حکومت دیگری پیش از هر چیز در پی تأمین مصالح و منافع ملی خود است. درست است که موضعگیری اخیر محمد بن سلمان تا حدی غیرمنتظره و شگفت‌انگیز است، اما، در لابلای اظهارات او می‌توان چند نشانه و لایه را تشخیص داد. برای نمونه، برخی مفّسران اسرائیل در واکنش به سخنان ولیعهد عربستان می‌گویند که ای بسا بر خلاف ظاهر، محمد بن‌سلمان قصد دارد خلاف موضع خود عمل کند، یعنی از حل مسئلۀ فلسطین به عنوان شرط عادی‌سازی مناسبات خود با اسرائیل صرف نظر کند.

از این گذشته، عربستان و ایران برغم ازسرگیری مناسبات خود از اسرائیل به عنوان ابزار فشار بر روی یکدیگر هم استفاده می‌کنند. عربستان هر موقع که قصد داشته باشد بر جمهوری اسلامی ایران فشار آورد بحث عادی‌سازی مناسبات خود با اسرائیل را پیش می‌کشد. سخنان ولیعهد عربستان را دربارۀ عادی سازی مناسبات این کشور با اسرائیل باید جدّی گرفت، ولی در عین حال باید پرسید که ولیعهد عربستان برای تأمین کدام منافع چنین موضعی را اعلام کرده است. عربستان به شیوۀ خاورمیانه‌ای عمل می کند یعنی گام‌های کوچکی به جلو برمی دارد تا پی ببرد در موضوعی پنهان و شاید اصلی – نظیر رقابت اتمی با ایران – چه کسی بیشتر منافع آن را تأمین می کند. به این ادبیات در خاورمیانه ادبیات بازاری می گویند : یعنی ادبیاتی غیرصادقانه که اغلب در پی تحقق اهدافی پنهان است که اتفاقاً خلاف موضع و بیانات رسماً اعلام شده است.

در وضعیت کنونی اسرائیل و با وجود یک دولت دست راستی مرکب از احزاب تندرو حل مسئلۀ فلسطین عملاً غیرممکن است. متحدان بنیامین نتانیاهو در دولت کنونی اسرائیل دست و بال او را بسته‌اند و نمی گذارند که او قدمی در جهت بازشناسی دولت مستقل فلسطینی به جلو بردارد، هر چند خود نتانیاهو طی بیست و یکی دو سال گذشته چنین امکانی را از محتوا خالی کرده است. متحدان کنونی نخست وزیر اسرائیل بیشتر طرفدار توسعۀ شهرک‌سازی در [اراضی فلسطینی] هستند تا تشکیل دولت مستقل فلسطینی و بازشناسی آن از سوی اسرائیل. به رسمیت شناختن چنین دولتی از سوی اسرائیل همانقدر نامحتمل است که به رسمیت شناخته شدن اسرائیل از سوی جمهوری اسلامی ایران. این هایی که می گویم عقاید سیاسی فردی نیست. حقایقی است که درباره شان در رسانه‌های اسرائیل بحث و گفتگو می‌شود.

ولیعهد عربستان با موضع‌گیری اخیرش در واقع خیال خودش را راحت کرده است چون او خوب می داند که تشکیل دولت مستقل فلسطینی در شرایط حاضر اسرائیل امکانپذیر نیست. در واقع، اگر دولت عربستان در حال حاضر خواستار عادی شدن مناسبات خود با اسرائیل نباشد می تواند با استناد به همین امر مسئولیت شکست عادی‌سازی مناسبات دو کشور را به گردن اسرائیل بیندازد. در واقع، در این موضعگیری هر امکان و احتمالی را می شود ملاحظه کرد : شاید عربستان می خواهد از این طریق مناسبات خود را با دولت بایدن به ویژه بعد از بحران قاشقچی بازسازی و ترمیم کند، شاید عربستان می‌خواهد مناسبات خود را با تهران از نو سرد کند شاید هم می‌خواهد در پیشبرد برنامۀ اتمی خود موافقت اسرائیل را جلب کند به ویژه این که بنیامین نتانیاهو راحت‌تر برنامۀ اتمی عربستان را می‌پذیرد تا پذیرش دولت مستقل فلسطینی را...

برخی مفّسران در داخل اسرائیل - از جمله خود من - به این نتیجه رسیده‌اند که شاید ولیعهد عربستان می‌خواهد در تعامل با اسرائیل بر سر مسئلۀ فلسطین کوتاه بیاید، چون حل مسئلۀ فلسطین با دولت کنونی اسرائیل تقریباً غیرممکن است. ولی، نتایج عادی سازی مناسبات اسرائیل و عربستان برای جمهوری اسلامی بسیار سنگین خواهند بود. چون نزدیک شدن اسرائیل و عربستان به یکدیگر برای حکومت ایران مثل روز قیامت است، زیرا، تحمل چنین چیزی برای جمهوری اسلامی ناممکن است. در واقع، عربستان می‌تواند همان کاری را بکند که انور سادات پنج سال پس از شکست مصر در جنگ کیپور کرد، یعنی صلح با اسرائیل بدون در نظر گرفتن مسئلۀ فلسطین و صرفاً بر پایه منافع ملی مصر یعنی بازپس گیری صحرای سینا."  

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

آبونه شوید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید