دو تهدید سلامت دانش آموزان در آغاز سال تحصیلی

به گزارش خبرنگار مهر، میلیون‌ها دانش آموز کشور اعم از دختر و پسر، دوباره آماده رفتن به مدرسه شده اند تا ۹ ماه تحصیلی را پشت میز و نیمکت‌های کلاس درس سپری کنند. اما، موضوعی که همواره مورد غفلت مسئولان و البته خیلی از والدین است، سلامت دانش آموزان است.

متأسفانه در سال‌های اخیر و به دنبال تشدید زندگی ماشینی و گرایش به سمت مصرف غذاهای آماده و همچنین، غرق شدن بچه‌ها در بازی‌های رایانه‌ای و…، شاهد بروز انواع بیماری‌هایی هستیم که اگر قرار باشد نسبت به کنترل آنها بی اعتنا باشیم؛ در سال‌های آینده با بزرگسالانی بیمار در جامعه مواجه خواهیم شد که می‌تواند زنگ خطری برای نظام سلامت کشور باشد.

بر اساس گزارش‌های میدانی، اغلب دانش آموزان بدون خوردن صبحانه راهی مدرسه می‌شوند. شاید همین مورد بس باشد که بدانیم سوءتغذیه چگونه اتفاق می‌افتد.

دانش آموز، کلاس درس را با شکم خالی شروع می‌کند و در اولین فرصت که زنگ تفریح باشد، از خوراکی‌هایی استفاده می‌کند که احتمال خیلی زیاد از نوع خوراکی‌های ناسالم هستند. مثل چیپس و پفک و…، و برخی از دانش آموزان نیز شیر و کیک می‌خورند و دسته‌ای دیگر سراغ بوفه مدرسه می‌روند و هر آنچه باشد را تهیه می‌کنند.

میان وعده سالم بخوریم

غزاله اسلامیان متخصص تغذیه و رژیم درمانی، گفت: بهتر است میان وعده‌های سالم غذایی را والدین و بزرگ ترها در اختیار کودکان قرار دهند، مغز دانه‌ها مثل بادام، گردو یا فندق می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

وی با اشاره به اینکه شیر به عنوان منبع غذایی غنی پروتئین و کلسیم نیز گزینه مناسبی به عنوان میان وعده است، ادامه داد: برای کودکانی که تحمل لاکتوز را ندارند توصیه می‌شود از شیرهای بدون لاکتوز استفاده شود.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی با بیان اینکه بسیاری از کودکان به غذاهای صنعتی مثل شکلات، ویفر، کیک و بیسکویت علاقه دارند، خاطرنشان کرد: این منابع غذایی حاوی قند ساده هستند و بهتر است کودکان کمتر از این مواد غذایی استفاده کنند، نباید این غذاهای ناسالم تبدیل به الگوی غذایی کودکان شود و هرگز این مواد غذایی جایگزین وعده غذایی اصلی نشود.

وی تاکید کرد: نان و پنیر و خرما، نان و پنیر و گردو و انواع املت‌ها و یا تخم مرغ می‌تواند گزینه‌های مناسبی برای مصرف باشد.

در همین حال، احمد اسمعیل زاده مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت تاکید کرد: بهترین خوراکی‌هایی که می‌تواند به عنوان میان وعده برای زنگ‌های تفریح در برنامه غذایی دانش‌آموزان قرار گیرد؛ انجیر خشک، توت خشک، نخودچی، کشمش، برنجک و شاه دانه، ذرت بو داده کم نمک، برگه زردآلو و انواع میوه‌ها نظیر سیب، پرتقال، نارنگی، هلو، لیمو شیرین و موز و ساندویچ‌هایی مانند نان و پنیر و سبزی، انواع کوکو و کتلت، نان و حلوا شکری، نان و پنیر و خرما یا کره بادام زمینی بدون شکر و نمک با کمی مربا یا عسل و بیسکویت‌های سبوس دار هستند.

وی با انتقاد از نگاه نادرست برخی والدین در تهیه خوراکی‌های ناسالم برای میان وعده دانش آموز، گفت: یکی از الگوهای نادرست تغذیه‌ای این است که والدین آبمیوه‌های صنعتی برای فرزندان خود به عنوان میان وعده می‌گذارند. این نوشیدنی‌ها حاوی شکر زیادی هستند و یکی از دلایل اضافه وزن و چاقی دانش آموزان در تمام دنیا مصرف زیاد آبمیوه‌های صنعتی است.

اسمعیل زاده به والدین توصیه کرد به جای این آبمیوه‌ها و نوشابه‌ها دانش آموزان را تشویق به مصرف شیرهای پاکتی کنند که بهترین نوشیدنی برای سلامت و رشد آنان محسوب می‌شود.

فقر حرکتی بیداد می‌کند

اغلب دانش آموزان از سرویس مدرسه استفاده می‌کنند و برخی دانش آموزان با وسیله نقلیه پدر یا مادر به مدرسه می آیند. همه این موارد می‌تواند به ما هشدار بدهد که تحرک بچه‌ها مثل دهه‌های قبل نیست. زیرا، خانه‌ها نیز مثل قدیم نیست و بهترین تفریح بچه در بازگشت از مدرسه، بازی‌های کامپیوتری است که با عارضه‌های متعددی همراه است.

احمد مؤذن زاده رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران، با عنوان این مطلب که پاندمی کرونا باعث شد میزان بروز اختلالات اسکلتی عضلانی در جامعه جوان و نوجوان ما ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، گفت: استفاده از تلفن همراه و لب تاب به شدت در حال افزایش است که متأسفانه با عارضه‌های مخرب مثل مشکلات دیسکی همراه است.

وی افزود: مشکلات در ناحیه مُهره‌های گردنی بر اثر استفاده طولانی مدت از تلفن همراه، رو به افزایش است که باید در این زمینه به ارائه برنامه‌های آموزشی برای جامعه بپردازیم.

رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران تاکید کرد: خم نگه داشتن گردن در دراز مدت، فرد را مستعد دیسک گردن می‌کند. بنابراین، باید آموزش‌ها را از کودکی آغاز کنیم.

پرهام پارسانژاد نایب رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران نیز گفت: متأسفانه جای خالی آموزش نکات اسکلتی عضلانی برای دانش آموزان خالی است، در حالی که شاهد افزایش آسیب‌هایی از این جنس هستیم.

دو تهدید سلامت دانش آموزان

به نظر می‌رسد سلامت دانش آموزان به شدت تهدید می‌شود و اگر نخواهیم اقدام عاجل و برنامه‌ای جامع برای اصلاح برنامه غذایی و تحرک بچه‌ها نداشته باشیم، در آینده با افراد بزرگسالی مواجه خواهیم شد که انواع بیماری‌ها را با خود دارند و همین موضوع می‌تواند بر هزینه‌های نظام سلامت کشور بیافزاید.

چاقی و کم تحرکی، زمینه ساز انواع بیماری‌های خطرناک هستند که باید جدی گرفته شود.