عباسی: آمار دقیقی از فاقدین شناسنامه نداریم / صدور ۱۱ هزار شناسه موقت از سال گذشته

به گزارش گروه استان‌ها خبرگزاری دانشجو، بخش دوم قسمت چهلم برنامه دادستان با موضوع بررسی مسئله فاقدین شناسنامه در کشور با حضور از محمدباقر عباسی، معاون امور اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور از تلویزیون اینترنتی خبرگزاری دانشجو پخش شد.

محمدباقر عباسی، معاون امور اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور در برنامه دادستان با اشاره به مسئله افراد فاقد شناسنامه گفت: موضوعی که به عنوان فاقدین شناسنامه مطرح شده برای افرادی است به دلایل مختلف ولادتشان به اداره ثبت احوال اعلام نشده است و امکان ثبت وجود نداشته است یا ادله اثباتی تابعیت ایرانی نداشتند یا اینکه سن این افراد از ۱۸ سال بگذرد، ولی تابعیت ایرانی آنان ثبت نشده باشد و افراد فاقد شناسنامه طیف‌های متعددی را شامل می‌شود.

عباسی بیان کرد: طبق رویکردی که در کشور وجود دارد احتمال اینکه فردی متولد شود و ولادتش به ثبت نرسد تقریبا صفر است و علت ادامه این مقوله نداشتن تابعیت والدین است برای اینکه طبق ماده ۹۸۰ قانون مدنی شرایط خاص خودش را دارد؛ یک نوع تابعیت نیز تابعیت ذاتی است و افراد طبق ماده ۹۷۶ قانون مدنی تابعیتشان احراز می‌شود، اما افرادی شامل شرایط قانونی نباشد تابعیت ایرانی را نمی‌توانند کسب کنند.

وی درباره رویکرد دولت سیزدهم در قبال افراد بی شناسنامه عنوان کرد: رویکرد در دولت جدید به این صورت است که کسی بدون شناسنامه نباشد و حتی در دستورالعمل رفع فقر مطلق دولت سیزدهم در تبصره ۲ ماده ۸ افراد واجد شرایط فاقد شناسنامه و کدشناسایی پس از مراحل ارزیابی و تخصیص کد موقت ده رقمی پس از اخذ اجازه استانداری مشمول این برنامه می‌گردند و در این برنامه تاکید شده که افرادی که در مراحل اخذ شناسنامه هستند کد موقتی بگیرند و از خدمات اجتماعی بهره‌مند شوند.

آمار دقیقی از فاقدین شناسنامه نداریم
معاون امور اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور تصریح کرد: در سند مصوبات اولین جلسه جهاد سازندگی و امور روستایی ماده ۲۱ میگوید که به منظور رفع فقر مطلق وزارت کشور موظف است با همکاری نهاد‌های امنیتی و نیرو‌های مردمی افراد فاقد شناسنامه را شناسایی کند و برای صدور شناسنامه اقدام نموده و قرایند را تسهیل کند.

وی افزود: در ۲۲ آبان ۱۴۰۱ وزیر کشور بخشنامه‌ای را به استانداران سراسر کشور داشتند و به صراحت خواستار تعیین تکلیف افراد بی شناسنامه شده اند، ما نیز در ثبت احوال هم سایتی را به عنوان سایت فاقدین ایجاد کرده ایم تا افراد با ثبت نام اطلاعات خودشان را برای تشکیل پرونده ثبت کنند.

 عباسی با اشاره به آمار افراد فاقد شناسنامه اظهار کرد: برآورد ما هم این است که تعداد افراد بی شناسنامه از آنچیزی که در افواه و رسانه‌ها مطرح می‌شود بسیار کمتر است و آمار دقیقی از فاقدین شناسنامه نداریم، زیرا که جامعه مبهمی است و شناختی از این افراد نداریم.

صدور ۱۱ هزار شناسه موقت از سال گذشته
معاون امور اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور درباره پوشانش رویداد‌های تولد و وفات در کشور توضیح داد: ما از سال ۱۳۸۵ در نقاط روستایی و عشایری پوشانش ثبت ولادت را به بالاترین حد ممکن رساندیم و در این زمینه رکود‌های بین المللی داریم و یکی از بهترین کشور‌های آسیا هستیم؛ ۹۹ درصد ولادت‌های ما در بیمارستان ثبت می‌شود و در فاصله میانگین سه روز شناسنامه صادر می‌کنیم و این احتمال که فردی در ایران به دنیا بیاید و ولادتش ثبت نشود احتمال بسیار کمی است به غیر از بیمارستان‌ها افرادی که در جای دیگری متولد می‌شوند توسط شبکه ثبتی که ۳۵ هزار نفر هستند که اگر رویداد حیاتی اتفاق بیفتد به ادارات ثبت احوال گزارش می‌کنند و شناسنامه دریافت خواهند کرد.

عباسی ادامه داد: افراد متقاضی شناسنامه باید شرایطی را داشته باشند که اثبات شود تابعیت ایرانی دارند و اگر فرد تابعیت کشور دیگری داشته باشد طبق ماده ۷۸۹ قانون مدنی تابعیت مضاعف را نمی‌پذیریم و ادعای این فرد از اول مشخص است که مردود است، اما اگر ادعای فرد احتمال بررسی داشته باشد از شورای تامین شهرستان استعلام می‌کنیم و اگر تابعیت تایید شد منجر به شناسنامه می‌شود و از زمان تشکیل پرونده تا دریافت شناسنامه، شناسه موقت را صادر می‌کنیم و در اختیار افراد قرار می‌دهیم.

وی افزود: از سال گذشته که این کار را شروع کردیم تقریبا ۱۱ هزار شناسه موقت برای کسانی که پرونده در کشور داشتند صادر کردیم و از این تعداد ۵۳۰۰ نفر تعیین تکلیف شدند و ۵۷۰۰ نفر هنوز باقی ماندند که برای این افراد کارت موقت صادر می‌کنیم و تا الان ۵۰۰ کارت صادر کرده‌ایم.

معاون امور اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور مطرح کرد: وزارت کشور تلاش می‌کند سامانه جامع شناسایی ایرانیان را به طور کامل راه اندازی کند و خروجی این سامانه نیز خروجی‌های لحظه‌ای ثبتی محور است که در هر لحظه می‌توانیم جمعیت را رصد کنیم و الان در ۲۵ کشور جهان نیز کارت هوشمند ملی صادر می‌کنیم.

عباسی بیان کرد: با صدور کد موقت افراد صاحب این کد قابل شناسایی هستند و مانند کد ملی عمل می‌کند و ما امیدواریم به نقطه‌ای برسیم که فرد شناخته نشده‌ای در کشور نداشته باشیم؛ ما باید مفهوم شناسه را از مفهوم شناسنامه و تابعیت جدا کنیم.

ثبت بالای ۹۷ ولادت‌ها در سه روز
معاون امور اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور گفت: بالای ۹۷ درصد ولادت‌ها و بالای ۹۴ درصد وفات‌ها در یک بازه بسیار کوتاه ثبت می‌شود که برای ولادت‌ها تقریبا ۳ روز است و برای وفات ۵ روز که فاصله قانونی برای ولادت ۱۵ روز و برای وفات ۱۰ روز است علت آن هم این است که در حدود ۶۰ بیمارستان مامور ثبت احوال نشسته است که ثبت ولادت یا وفات را انجام دهد و اینکه پراکندگی ادارات ثبت احوال بسیار گسترده است و نزدیک به ۸۰۰ مرکز خدمات دهنده در کشور داریم که در بین دستگاه‌های اجرایی کشور بی نظیر است.

وی افزود: بیش از ۱۰۰۰ دفتر پیشخوان با ما همکاری دارند و خدمات ثبت احوال را ارائه می‌کنند احتمالا در آینده خدمات ولادت ثبت احوال هم بتوانیم در دفاتر پیشخوان ارائه کنیم.

عباسی ادامه داد: یکی دیگر از کار‌هایی که انجام خواهیم داد ارسال الکترونیک گواهی تولد از مراکز درمانی است، الان به اینگونه است که گواهی به صورت کاغذی داده می‌شود و تا زمان مراجعه به ثبت احوال در دست والدین باقی می‌ماند و ممکن است تاخیر ایجاد شود اما انتقال الکترونیک گواهی تولد و وفات در هفته دولت تست شده و با اجرای آن می‌توانیم مشکلاتی را حل کنیم.

معاون امور اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور عنوان کرد: حاشیه شهر‌ها در همه کشور‌ها نقاط چالش برانگیزی برای عدم دریافت شناسنامه و شناسایی فرد هستند، اما در روستا‌ها به دلیل حضور دهیار‌ها و به‌ورز‌ها مشکلی نداریم، تلاشی که ما داریم نگاه ویژه به حلقه‌های میانی و سازمان‌های مردم نهاد است و باید ارتباط بهتری داشته باشیم و این گروه‌ها وارد این عرصه شوند.

عباسی، معاون امور اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور در پایان گفت: حق هویت حقی است که هر کودکی دارد و جمهوری اسلامی بر این حق معتقد است و اگر کودکی از این حق محروم شد طبیعتا رسیدگی به این حق یک وظیفه اجتماعی است و ما مکاتبه‌ای هم با سازمان بهزیستی داشتیم که تمام این مراکز نگهداری به قضیه ورود کنند.

فیلم کامل بخش دوم قسمت چهلم برنامه دادستان: