سیمان در بورس کالا؛ آری یا خیر؟ /حاشیه‌های فوتبال در سایه بازی‌های آسیایی/هوش مصنوعی فناوری نظامی را تغییر داده است؟

به گزارش «تابناک» روزنامه‌های امروز پنج شنبه ۶ مهرماه در حالی چاپ و منتشر شد که چشم اطلاعاتی ایران در فضا «پرتاب موفق ماهواره نور»، آغاز عملیات بانکی برای استفاده از منابع ارزی منتقل شده ایرانی به قطر و پشت پرده مذاکرات ایران و آمریکا در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم: 

سیمان در بورس کالا؛ آری یا خیر؟

علیرضا محمدی طی یادداشتی در شماره امروز جهان صنعت با عنوان سیمان در بورس کالا؛ آری یا خیر؟ نوشت: بورس کالا در عین حالی که مزایایی دارد، دارای معایبی نیز است. شفاف‌سازی میزان عرضه‌و‌تقاضا از مزیت‌هایی است که بورس کالا دارد؛ مخصوصا اینکه تعادل و تناسب میان طرف‌های عرضه و تقاضا وجود نداشته باشد و با هم یکسان نباشند.

انبوه‌سازان و مصرف‌کنندگان عمده سیمان اقدام به خرید از بورس کالا می‌کنند. در سال‌های پیشین این تجربه را داشتیم که میزان عرضه سیمان به شدت از میزان تقاضایش کمتر بود. ایجاد کارخانه‌های جدید سبب شد تا بازار در تعادلی نسبی به سر ببرد. البته باید این نکته را در نظر گرفت که در ماه‌هایی که ساخت‌و‌ساز و تولید مسکن به اوج خود می‌رسد (سه‌ماهه تابستان)، تعادل و تناسب میان عرضه‌و‌تقاضا برای سیمان بر هم می‌خورد. البته باید توجه داشت که در حال حاضر وضعیت عرضه در بازار سیمان به‌گونه‌ای است که بسیاری از کارخانجات مشغول صادرات این محصول هستند. بیشتر کارخانه‌های مرزی کشور، اقدام به صادرات سیمان به کشور‌های دیگر می‌کنند. اکنون عرضه سیمان در کشور بسیار بیشتر از میزان تقاضای داخلی است.
به‌طور کلی وجود سیمان در بورس کالا به شفاف‌سازی میزان عرضه‌و‌تقاضا کمک شایانی می‌کند. میزان خرید و پرداخت مالیات توسط خریدار و همچنین میزان فروش فروشندگان به وضوح در بورس کالا قابل رصد و بررسی است. در چنین شرایطی می‌توان گفت که به‌طور کلی وجود سیمان در بورس کالا به مراتب بهتر از خروج این محصول از بورس کالاست. شاید بتوان این احتمال را داد که بحث رقابت نیز در این خصوص مطرح شود. یکی از مزایای دیگر بورس کالا این است که موضوع رقابت در آنجا مطرح می‌شود. هنگامی که میزان عرضه افزایش یابد، این امکان وجود خواهد داشت که قیمت‌های پیشنهادی نیز مطرح شوند؛ این موضوع سبب می‌شود تا رقابتی میان عرضه‌کنندگان به وجود آید. اساسا این موضوع تا حدودی می‌تواند روی قیمت‌ها اثرگذار باشد. هر کالایی از جمله سیمان با حضور در بورس کالا دیگر قادر نیست حباب زیادی را به خود ببیند. در چنین شرایطی قیمت کالا‌ها روی نرخ معمول باقی می‌ماند.
در صورت خروج سیمان از بورس کالا این امکان وجود دارد که قیمت این محصول در بازار دچار نوساناتی شود. باید توجه داشت که سیر کلی این نوسانات صعودی خواهد بود. واضح است در هر بازاری که عدم‌شفافیت و فقدان رقابت را شاهد باشیم، مسلما قیمت‌ها نیز دچار افزایش خواهند شد. این نرخ روی قیمت تمام‌شده مسکن تاثیر چندانی نخواهد گذاشت. تغییرات قیمت مسکن در بازار ایران به عوامل و شاخص‌های گوناگونی بستگی دارد. قیمت مصالح ساختمانی و به طور جزئی قیمت سیمان نقش کمرنگی در میان این عوامل در راستای افزایش یا کاهش قیمت مسکن دارند. به طور کلی با توجه به شفافیتی که در بورس کالا وجود دارد و همچنین ایجاد فضای رقابتی، می‌توان گفت که وجود سیمان در بورس کالا بهتر است، چرا‌که شفافیت و فضای رقابتی دو عاملی هستند که می‌توانند به کاهش قیمت‌ها کمک کنند؛ امری که نهایتا به نفع مصرف‌کنندگان تمام خواهد شد.
* کارشناس حوزه مسکن

حاشیه‌های فوتبال در سایه بازی‌های آسیایی

دنیا حیدری طی یادداشتی در شماره امروز جوان با عنوان حاشیه‌های فوتبال در سایه بازی‌های آسیایی نوشت: درست در روز‌هایی که همه نگاه‌ها به هانگژو است، کاسه رسوایی برخی باشگاه‌ها از بام افتاده، اما در لا‌به‌لای تلاش نماینده‌های ایران، به‌خصوص بانوان در بازی‌های آسیایی، کمتر کسی فرصت پرداختن به حاشیه‌های فوتبال را دارد! مسئله‌ای که فرصت خوبی را برای تاخت و تاز در این رشته فراهم کرده است.
تیم ۴۵۰ میلیاردی که به‌رغم ۸۰ میلیارد هزینه برای جذب نکونام، محمدی و سهرابیان مدعی رعایت سقف بودجه بود، تکاپوی قابل توجهی در فصل نقل و انتقالات داشت و خرید‌های پروپیمانی هم انجام داد، در حالی این روز‌ها مدعی مذاکره با بازیکنان جهت تعدیل قراردادهایشان برای جذب جلال‌الدین ماشاریپوف است که صحبت‌های اخیر سعید مهری این سؤال را در پی داشته که آیا رقم قرارداد‌های بازیکنان استقلال صوری است؟ سؤالی که البته پیشتر نیز مطرح شده بود، اما پاسخی به آن داده نشد!
قرارداد اکثر بازیکنان استقلال فصل گذشته دو ساله بود، البته با افزایش ۱۰ درصدی برای سال دوم (امسال) براساس بند‌های مندرج. با این وجود آبی‌پوشان نفرات مدنظر خود را نیز جذب کردند و مشکلی از این بابت گریبانگیرشان نشد، حتی زمانی که اقدام به ثبت قرارداد مهری و مهدی هاشمی کردند. قرارداد‌هایی که حالا یک‌بار دیگر صوری بودن آن‌ها بر سر زبان‌ها انداخته است.
همزمان با توافقات انجام شده استقلال با یکی از اپراتور‌های تلفن همراه و دریافت چک از این اسپانسر جدید برای پایان دادن به اعتصاب چند روزه شاگردان نکونام، صحبت‌های هافبک آبی‌پوشان شایعاتی را در خصوص صوری بودن مبلغ قرارداد او بر سر زبان‌ها انداخته که انتظار می‌رود نهاد‌های نظارتی با ورود به آن، هرگونه ابهامی را در این راستا برطرف کنند، خصوصاً که فدراسیون و سازمان لیگ گویی اعتقادی به دور زدن قانون توسط استقلال ندارند! باوری که البته با نظر عموم مردم تفاوت بسیار دارد، به‌خصوص بعد از آنکه مهری، هافبک استقلال مدعی شد رقم قرارداد او ۱۶۰ میلیون تومان است. رقمی که حتی از آپشن‌های در نظر گرفته شده در این باشگاه برای بازیکنان هم به مراتب کمتر است.
تردیدی نیست که بدون مدرک مستند نمی‌توان مهری یا استقلال را متهم کرد، اما قرار بود کمیته راستی‌آزمایی صحت و سقم همین مسائل را درآورد، چراکه به هیچ عنوان قابل قبول نیست بازیکنی که نسبت به دریافتی ۱۶۰ میلیونی شاکی است و بابت گلایه در همین راستا راه باشگاه را در پیش گرفته برای فصل جدید به رقم ۱۶۰ میلیون تومانی رضایت داده باشد، آ‌ن‌هم در شرایطی که در پایان فصل گذشته با ادعای داشتن پیشنهاد از تیم‌های دیگر، قراردادش با آبی‌پوشان را فسخ کرده و استقلال مجدد برای فصل جدید با او به توافق رسیده است، اما آیا باورپذیر است بعد از این همه بگیر و ببند، مهری به ۱۶۰ میلیون تومان رضایت داده باشد؟ رقمی که حتی از سقف چند سال قبل هم به مراتب پایین‌تر است. البته آنچه صوری بودن رقم قرارداد این هافبک را محتمل‌تر می‌کند، صحبت‌های خود اوست که می‌گوید تمام دریافتی‌هایش تا به امروز برای فصل گذشته است و ابراز امیدواری می‌کند که برای فصل جدید، راه‌حلی جهت قرارداد ۱۶۰ میلیون تومانی او پیدا شود.
اتفاقات چند روز اخیر می‌توانست خوراک هفته‌های متمادی رسانه‌ها و نقل محافل مختلف باشد و مسئولان فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و استقلال را به چالش بکشد، اما شاید شانس با آقایان یار بود که این اتفاقات درست در روز‌هایی رقم خورد که همه نگاه‌ها به هانگژو و تلاش نماینده‌های ایران در بازی‌های آسیایی است، به همین دلیل کمتر کسی فرصت پرداختن به حاشیه‌های این‌چنینی فوتبال را دارد و کمتر کسی است که بپرسد استقلال چطور ناگهانی با یکی از اپراتور‌های تلفن همراه به توافق رسید و چک اول خود را هم برای جلب رضایت بازیکنانش گرفت! بازیکنانی که برخی از آن‌ها با افشای رقم‌های درج شده در قراردادهایشان همه را متعجب و شگفت‌زده کردند، چراکه براساس مستندات ارائه شده به سازمان لیگ که به‌زعم فدراسیون معنای دور زدن قانون سقف بودجه را هم ندارد، دریافتی یک فصل آن‌ها حتی می‌تواند با دریافتی یک کارمند برابری کند. البته با تمام حقوق و مزایا و پاداش‌هایی که یک کارمند رده‌بالا می‌تواند در طول یک سال دریافت کند.

هوش مصنوعی فناوری نظامی را تغییر داده است؟

کامران مشفق آرانی طی یادداشتی در شماره امروز اعتماد با عنوان هوش مصنوعی فناوری نظامی را تغییر داده است؟ نوشت: هوش مصنوعی همه جنبه‌های جنگ‌های آینده را دیر یا زود تغییر خواهد داد، نخستین‌بار در زمستان سال ۱۹۷۰ در میانه جنگ ویتنام یک هواپیمای نیروی دریایی ایالات‌متحده از سمت ساحل به سمت جنگل‌های پرشمار ویتنام شمالی حرکت کرد، چندین بسته از وسایل پیچیده الکترونیکی آن زمان را با چتر به میانه جنگل و درختان پرتاب کرد، اکثر این ادوات میکروفون‌هایی بودند که به صدای پا‌های چریک‌ها یا حرکت لاستیک کامیون‌ها روی جاده گوش می‌دادند، برخی دیگر سنسور‌های لرزه‌ای بودند که به ارتعاشات کوچک در روی زمین حساس شده و از همه عجیب‌تر یک دسته حسگر‌های بویایی هم همراه آن‌ها بود که آمونیاک موجود در ادرار انسانی را استشمام می‌کرد، در این عملیات ده‌ها هزار تن از این حسگر‌های الکترونیکی داده‌های خود را به هواپیما‌های بدون سرنشین و رایانه‌ها ارسال کردند. در عرض چند دقیقه پس از انجام مرحله اول عملیات، هواپیما‌های جنگی در مسیر خود قرار گرفتند تا میدان شبکه‌ای که به طور الگوریتمی تعیین شده بود را بمباران کنند، نام این عملیات «ایگلو سفید» بود، جایی که شاید بشر برای اولین‌بار از هوش مصنوعی برای مقاصد نظامی بهره گرفت. در آن زمان تکنولوژی به‌کار رفته در ساخت مهمات نظامی نسبتا بدوی و ناکارآمد بودند و استفاده از حسگر‌ها برای به دست آوردن اطلاعات روش نوینی در شناسایی و نابودی دشمن بود که رسیدن به چنین فناوری‌ای به هدف اصلی عملیات «ایگلو سفید» تبدیل شد. درنهایت در آن بازه زمانی تلاش امریکایی‌ها برای قطع مسیر و ترور هوشی مین از لائوس به ویتنام موفقیت‌آمیز نبود. حدود یک میلیارد دلار (حدود ۷.۳ میلیارد دلار به دلار امروزی) برای یک کامیون نظامی که حامل رهبر جبهه رهایی‌بخش ملی ویتنام بود صرف شد، با وجود این هزینه‌کرد، عملیات درنهایت به سختی شکست خورد، لکن جذابیت جنگ نیمه خودکار هرگز نه تنها در پستوی تاریخ محو نشد که همچنان برای حکومت‌ها و نظامیان محبوب ماند. بعد از گذشت دو دهه مجددا در سال ۱۹۹۱ ارتش ایالات متحده از برنامه تجزیه و تحلیل پویا و برنامه‌ریزی مجدد (DART) با بودجه DARPA (سازمان پروژه‌های پژوهشی پیشرفته دفاعی) که مسوولیت توسعه فناوری‌های نوین برای استفاده نیرو‌های مسلح ایالات‌متحده امریکا را همچنان برعهده دارد یک برنامه هوش مصنوعی را برای برنامه‌ریزی حمل و نقل تجهیزات یا پرسنل نظامی و برای حل سایر مشکلات لجستیکی تولید کرد. این برنامه گامی بود درجهت آغاز یک رویکرد برای طراحی، تایید و ساخت سامانه‌های دفاعی پیچیده، توسعه زیرساخت‌های لجستیکی، وسایل نقلیه هوشمند و همین‌طور توسعه تولید ربات‌های انسان‌نما که در مناطق حساس و میدان‌های نبرد توانایی حضور داشته باشند. با تمام این تاریخ طولانی همچنان یادگیری ماشین با گذشته نزدیک به شش دهه نتوانسته جایگزین عملکرد اجرایی شود. بنابراین، بسیار بعید است که پهپاد‌های دارای هوش تصمیم‌گیرنده و با قابلیت کشتار سرخود یا ربات‌های قاتل فعال شده توسط هوش مصنوعی در آینده نزدیک میدان نبرد حاضر شوند. همچنین بعید است که فرماندهان نظامی مشاغل خود را از دست داده و ابررایانه‌ها مناصب آن‌ها را به این زودی‌ها تصاحب کنند. هوش مصنوعی کنونی تنها می‌تواند شکاف‌های دفاعی نظامی را پر کند و همه بخش‌ها را به آسانی نمی‌توان به آن سپرد، گرچه امروزه پردازش داده‌ها از منابع مختلف کارآمدتر از دهه‌های پیش شده است و با قابلیت‌هایی ورای تصور اجرا می‌شوند، لذا لجستیک نهاد‌های نظامی بسیار فعال‌تر شده و می‌تواند وظایف اداری و ستادی نهاد‌های نظامی و غیرنظامی را آسان‌تر کند. اگر این فناوری با سیر کنونی شتاب خودش را در مسیر پیشرفت حفظ کند می‌تواند در آینده بسیار نزدیک به لطف رسیدن به تکنولوژی تامین تدارکات مستقل، نیرو‌های نظامی و همین‌طور امدادی را در معرض خطر کمتری داده و واحد‌های ستادی می‌توانند تمرکز را روی توسعه سیستم‌های پشتیبانی و تقویت روزافزون آن‌ها قرار دهند. خیلی بدیهی است که ارتقای سطح بهره‌وری هوش مصنوعی ممکن است محل کار ما را تسهیل و جایگاه ما را تقویت کند و همین‌طور توانمندسازی افراد برای انجام کار‌های بیشتر به نفع جوامع توسعه یابد، اما از آنجایی که در آینده هوش مصنوعی جایگزین وظایف خسته‌کننده یا خطرناک خواهد شد (مثل حضور سربازان در میدان جنگ یا حضور نیرو‌های امدادی در محل وقوع یک فاجعه اتمی مانند چرنوبیل)، نیروی انسانی بیشتری در سطح اجتماع بشری آزاد می‌شود و آن‌ها می‌توانند تا روی کار‌هایی تمرکز کنند که برای انجام آن به واسطه بهره‌مندی از همان فناوری‌ها از پیشینیان خود مجهزتر و زبده‌تر شده‌اند، به‌طور مثال کار‌هایی که نیاز به خلاقیت و همدلی بیشتری دارند (مثل فعالیت‌های عام‌المنفعه و داوطلبانه). به گفته «ری کرزویل» آینده‌پژوه نام‌آشنا، هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۰ به توانایی‌ای در سطح هوش انسانی دست خواهد یافت. این اتفاق زمانی اثبات می‌شود که هوش مصنوعی بتواند آزمون تورینگ را پاس کند (در این تست لازم است ماشینی محاسبه‌گر طراحی شود تا بدون ورودی بتواند عدد صحیح نامتناهی را محاسبه کند). اخیرا تحقیقات سازمان‌های نظامی بیشتر معطوف بر استفاده از حیوانات سایبورگ (موجودات زنده که با استفاده از تراشه‌های سیلیکونی عملکرد آن‌ها تغییر کرده یا توسعه یافته‌اند) برای اهداف خاص و در نظر گرفتن مزیت‌های تاکتیکی جانوران به عنوان یک فرصت استراتژیک متمرکز شده. موسسه دارپا به تازگی علاقه خود را به توسعه «حشرات سایبورگ» برای انتقال داده‌های حسگر‌های کاشته شده در مغز حشرات در مرحله شفیره (با استفاده از فناوری نانو و توسعه ریزتراشه‌ها) را اعلام کرده است. حرکت این حشرات از طریق یک سیستم میکروالکترومکانیکی (MEMS) کنترل خواهد شد و می‌توانند محیط را با دقتی مثال‌زدنی بررسی کرده و مواد منفجره و گاز‌های منتشر شده در انواع محیط‌ها را شناسایی کنند که این انقلابی در دستگاه‌های جاسوسی و امنیتی دولت‌ها ایجاد خواهد کرد.