رخداد بی‌سابقه انتخاباتی /درخواست مکرر اصولگرایان میانه‌رو از شورای نگهبان برای پرهیز از حذف رقبا

رسول سلیمی: شورای نگهبان در ایران، به دلیل اختیاراتی که قانون اساسی به آن داده، نهادی است که قبل از برگزاری انتخابات، بر متغیر مشارکت و رقابت اثرگذار است. این در حالی است که هرگونه رقابت احزاب و جریان های سیاسی رقابتی پسینی در زمان انتخابات برای جلب مشارکت یا رقابت است.

ترس از تکرار مشارکت حداقلی

تجربه چند انتخابات اخیر که با مشارکتی حداقلی همراه بود و ترس از تکرار مشارکت حداقلی دیگر این روزها برخی چهره های سیاسی و جریانات سیاسی را به این نتیجه رسانده است که باید شورای نگهبان به عنوان عاملی پیشینی، با رویکردی بازتر و سعه صدری بیشتر به انتخابات ورود کند.

در واقع نمایندگان احزاب و جریان های مختلف سیاسی خاصه اصولگرایان میانه رو تلاش می کنند تا قبل از آغاز بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات، رویکرد شورای نگهبان را به سمت اولویت دادن به افزایش مشارکت مردم در انتخابات از راه متنوع کردن حضور جریان های سیاسی، تغییر دهند.

از نامه نگاری تا دعوت به داشتن سعه صدر

چه آنکه مصطفی پورمحمدی در نشست اخیر شورای وحدت از نامه‌ای سرگشاده به شورای نگهبان خبر داده و تاکید کرده است؛«لازم است شورای نگهبان با وسعت نظر بیشتری در بحث تایید صلاحیت‌ها ورود کند و صرفا افراد دارای احکام قضایی و معاندان نظام در دایره ردصلاحیت ها قرار بگیرند.

منوچهر متکی سخنگوی شورای وحدت اصولگرایان نیز شورای نگهبان را دعوت به داشتن وسعت نظر بیشتر در بررسی صلاحیت ه کرده و گفته«فرض کنیم چندصد نفری رد صلاحیت شوند؛ سوال اینست که شورای نگهبان میخواهد دهها هزار نفر از داوطلبان را قبول کند یا با عدم احراز رد کند؟ انتظار و مطالبه همه دلسوزان و دوستداران حقیقی انقلاب و نظام این است که شورای نگهبان ضمن رد قاطع افراد دارای احکام قضایی ومعاندین نظام با وسعت نظر بیشتری نسبت به تایید صلاحیت‌ها ورود کند و انتظار این است که افراد مشمول عنوان عدم احراز صلاحیت به حداقل و واقعا شامل کسانی شود که امکان احراز صلاحیت آنان نبود .»

محمدرضا باهنر هم برای چندمین بار طی هفته های آخر شورای نگهبان را دعوت به سعه صدر کرده و با اشاره به نقش پیشینی شورای نگهبان در تعیین مشارکت ضعیف یا قوی مردم در انتخابات، گفته «شورای نگهبان در جریان بررسی صلاحیت‌ها، افراد را به سه گروه تقسیم می‌کند؛ عده‌ای احراز صلاحیت، عده‌ای دیگر احراز عدم صلاحیت و عده زیادی هم عدم احراز صلاحیت. به اعتقاد من شورای محترم نگهبان قدری باید با سعه‌صدر بیشتر برخورد کند تا بتوانیم از تعداد کسانی که از انتخابات باز می‌مانند، کم کنیم. این موضوع می‌تواند در میزان مشارکت تاثیر بگذارد.»

درخواست مجلس خبرگان با ریاست جنتی از شورای نگهبان با دبیری جنتی

درخواست از شورای نگهیان برای جلوگیری از تبدیل شدن به عاملیت کاهش مشارکت مردم در انتخابات از سوی مجلس خبرگان هم پیگیری شد. خبرگان رهبری در بیانیه پایانی آخرین اجلاسیه خود نوشتند «از شورای محترم نگهبان می‌خواهیم در چارچوب قانون اساسی، زمینه حضور نخبگان و مشارکت گسترده مردم را فراهم سازند که رسانه ملی در این عرصه، مسوولیت مهمی دارد.»

پشت پرده درخواست ها از شورای نگهبان

اما پشت پرده تلاش برخی طیف ها و چهره های اصولگرا برای باز شدن فضا در بررسی صلاحیت ها و مستقیم خطاب دادن شورای نگهبان چیست؟ بنا به گفته کارشناسان و تحلیلگران سیاسی، تلاش احزاب اصولگرا در درخواست از شورای نگهبان از آنجا اهمیت دارد که آنها نیز به این مهم پی برده اند که در صورت حضور نمایندگان یک جریان خاص و رقابت درون حزبی آنها با یکدیگر، نمی توان انتظار داشت تا همه سلیقه ها پای صندوق رای حاضر شوند و باید منتظر مشارکت حداقلی دیگر بود.

از سوی دیگر عدم حضور طیف های اعتدال گر و اصلاح طلب فضا را برای جولان دادن تندروهای جریان راست فراهم می کند و این از جمله نقاط ترسناک و خطرناک انتخابات پیش رو برای این طیف از اصولگرایان میانه رو است برهمین اساس نیز تلاش دارند که شورای نگهبان را متقاعد به بازکردن فضا برای جریان رقیب کنند.

این در حالی است که نمایندگان احزاب اصلاح طلب نیز بر مسئولیت شورای نگهبان و دولت در برابر میزان مشارکت مردم در انتخابات تاکید دارند. رسول منتجب نیا گفته «اگر شورای نگهبان و وزارت کشور بخواهند در این انتخابات هم خالص‌سازی انجام دهند باید فاتحه همه چیز را باید خواند» آنچنان که حسن روحانی نیز در دیدار اخیر خود با وزرای دولت دوازدهم، بر این موضوع تاکید کرده و گفته «رقابت بالا که مخاطب آن حاکمیت ایران است و به ویژه نهاد دولت و شورای نگهبان باید زمینه آن را فراهم سازند.»

اعضای شورای نگهبان