جایزه نوبل فیزیک به سه دانشمند برای پرتوافکنی و ثبت تغییرات درونی اتم اعطا شد

جایزه نوبل فیزیک روز سه‌شنبه ۱۱ مهر برای خلق پرتو کوتاه نور که می‌تواند از تغییرات درونی اتم در یک لحظه بسیار کوتاه عکسبرداری کند به پیر آگوستینی، فرنس کراوس و آن لوئیلیه رسید.

کمیته اعطا جوایز نوبل فیزیک گفت اختراع آن‌ها به بشریت ابزار جدیدی داده است که با آن می‌تواند حرکت الکترون‌ها در درون اتم‌ها و مولکول‌ها را که در یک اتوثانیه روی می‌دهد بررسی کند.

جایزه نقدی یک میلیون دلاری که از سوی آکادمی سلطنتی علوم سوئد پرداخت می‌شود بین این سه دانشمند تقسیم خواهد شد.

اوا اولسون، عضو کمیته نوبل در بخش فیزیک، گفت: «خلق پرتوافکنی در واحد زمانی چند اتو ثانیه در را به روی واحد زمانی بسیار بسیار کوچک و دنیای الکترون‌ها گشوده است. تصور می‌شد که هیچگاه نمی‌توان تغییرات الکترون‌ها را شناخت ولی استفاده از پالس اتوثانیه شناخت ما از دنیای الکترون‌ها را کاملا متحول کرده است.»

اتو ثانیه کوتاه‌ترین واحد زمان ثبت شده است و در مقیاس بین‌المللی موسوم به «اس آ» برای ۱۰ ثانیه به توان منفی ۱۸ است.

بیشتر در این باره:

دو دانشمند مجاری و آمریکایی به‌خاطر کمک به کشف واکسن کووید-۱۹ برنده نوبل پزشکی شدند

آن لوئیلیه در واکنش به خبر دریافت جایزه نوبل گفت: «جایزه بسیار مهم و شاخصی است و از دریافت آن بسیار خوشنودم».

خانم لوئیلیه، فیزیکدان ۶۵ ساله فرانسوی، پنجمین زنی است که جایزه نوبل فیزیک را دریافت می‌کند و پژوهشگر دانشگاه لوند در سوئد است.

پروفسور پیر آگوستینی، فیزیکدان ۸۲ ساله فرانسوی در دانشگاه ایالتی اوهایو در آمریکا تدریس می‌کند و پروفسور فرنس کراوس، فیزیکدان ۶۵ ساله اتریشی- مجار، پژوهشگر موسسه اپتیک کوانتوم در مرکز پژوهشی ماکس پلانک آلمان است.

آن لوئیلیه در آزمایش‌هایی که از دهه ۸۰ میلادی آغاز کرد تاثیر تابش نور لیزر بر اتم‌های معلق در گاز را کشف کرده بود. پیر آگوستینی و فرنس کراوس نیز کشف کردند که از این روش می‌توان برای پرتوافکنی‌های بسیار کوتاه مدت‌تر از آنچه که تصور می‌شود استفاده کرد.

تیم پژوهشی پروفسور کراوس در سال‌های هزاره دوم نخستین روش‌های تابش بسیار سریع نور را اختراع کردند.

جایزه فیزیک، دومین جایزه نوبل امسال است که برندگان آن اعلام می‌شوند. روز دوشنبه جایزه نوبل پزشکی به خاطر کشف مولکول‌های «آر ان ای پیام‌رسان» که زمینه تولید نوعی از واکسن کووید -۱۹ را فراهم کرد به طور مشترک به کاتالین کاریکو، دانشمند مجار و همکار آمریکایی او درو وایسمن اعطا شد.

اعطای جوایز نوبل از سال ۱۹۰۱ آغاز شد. درطول هفته جاری برندگان این جایزه در رشته‌های گوناگون از جمله شیمی، ادبیات و بالاخره جایزه صلح اعلام خواهند شد.

هر چند مهمترین جایزه از این مجموعه جایزه صلح نوبل است ولی جایزه نوبل فیزیک نیز با برندگانی نظیر آلبرت اینشتین به‌دلیل متحول کردن شناخت ما از جهان جایگاه ویژه‌ای دارد.

بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز/ش.ر/ک.ر