شعر فارسی، برترین ارمغان ایرانی‌ها و تاجیکستانی‌ها در آوردگاه جهانی است

نشست معرفی کتاب‌های نویسندگان ایرانی حاضر در یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تاجیکستان و رونمایی از مجموعه شعر «بویی ز مولیان» اثر صفر عبدالله در حاشیه این نمایشگاه با حضور مصطفی محدثی خراسانی؛ شاعر، محمد علی رکنی؛ نویسنده و مجید آقایی؛ استاد ادبیات نمایشی برگزار شد. 

در ابتدای این نشست مصطفی محدثی‌خراسانی عنوان کرد: امروز اگر تاجیکستانی‌ها و ایرانی‌ها بخواهند هویت‌شان را بشناسند و آینه‌ای پیدا کنند تا تمام خصوصیات، هویت تاریخی و ملی را به آن‌ها نشان دهد، قطعا آینه‌ای شفاف‌تر و پویاتر از شعر پیدا نمی‌کنند. شعر نشان می‌دهد ما که بودیم و از چه مسیری آغاز کردیم تا به امروز رسیدیم. اگر هر ملتی در آوردگاه جهانی پرچم افتخار خود را به میدان بیاورد و برترین دستاورد خود را به نمایش بگذارد، ارمغان ایرانی‌ها و تاجیکستانی‌ها شعر و میراث گران‌سنگ شعر فارسی خواهد بود. 

این شاعر ادامه داد: در این چند دهه اخیر محدودیت‌ها و تنگنا‌هایی برای زبان‌فارسی و فرهنگ حوزه زبان فارسی پیدا شد، اما فرهنگ‌دوستان و اهالی فرهنگ و ادب تاجیکستان توانستند از زبان فارسی به صورت زنده، پویا و جاندار محافظت کنند و تا امروز آن را پررونق زنده نگه دارند. از این جهت باید از آن‌ها تقدیر کرد. 

او همچنین مطرح کرد: در سی سال اخیر به واسطه ارتباط با شاعران و اهالی فرهنگ و ادب تاجیک متوجه شدم شعر فارسی در تاجیکستان مسیر رو به رشدی را طی کرده است و در کنار چهره‌های بزرگی مانند بازار صابر، صفیه گلرخسار و دیگران امروز جوانان برومند، درخشان و توانمندی در شعر فارسی قلم می‌زنند. 

مصطفی محدثی‌خراسانی در پایان سخنان خود با اشاره به کتاب «بویی ز مولیان» گفت: صفر عبدالله در مجموعه شعر «بویی ز مولیان» به چند تن از این شاعران همچون فردوس اعظم، بهرام رحمت‌زاد، طالب لقمان، مهرالدین صبوری، شهریار عالمی، شادی حسن شریف‌نیا، بزرگ‌مهر بهادر، احسان رجبی، بزرگ‌مهر تاج‌الدین و بابک سغدی اشاره می‌کند. 

عرضه «سنگی که نیفتاد» و «پیامبر بی معجزه» در غرفه ایران

در ادامه این نشست، محمدعلی رکنی ضمن تشکر از مردمان خوش رفتار، مهربان و میهمان‌نواز تاجیکستان، به معرفی چند اثر خود پرداخت و بیان کرد: رمان «سنگی که نیفتاد» داستان عاشقانه و داستان شک و یقین است. رمان «پیامبر بی معجزه» داستان جنگ و جدال میان روح و نفس آدمی است. لغزش‌هایی که هر لحظه رخ می‌دهد و تمایلات و تردید‌هایی که مسیر زندگی انسان را مشخص می‌کند. این دو کتاب در غرفه ایران عرضه شده است.

در کتاب «تماشای روایت» با مولفه‌های داستان‌‎گویی آشنا می‌شوید 

مجید آقایی نیز در این نشست با بیان اینکه روایت در ذهن همه ما با داستان و رمان همسان است، گفت: در مباحث آکادمیک جدید، روایت و داستان را از هم تفکیک می‌کنند. کتاب «تماشای روایت؛ بررسی تحلیلی روش انتقال عناصر داستان از روایت به درام» بررسی می‌کند که چگونه بعد از مواجهه با واقعیت بتوانیم مولفه‌های مناسب داستان‌‎گویی را کشف و به دنبال آن داستان را به فیلم‌نامه یا نمایش‌نامه تبدیل کنیم. به دانشجویان علاقه‌مند به حوزه ادبیات داستانی و نمایشی مطالعه این کتاب را پیشنهاد می‌کنم. 

این نویسنده ادامه داد: در تئوری‌های جدید، روایت دریافتی است که از واقعیت پیرامونی خود داریم. برای مثال، امروز در این نمایشگاه سفر و گذر کردید و از مواجه‌های خود، اندیشه‌ای را کسب کردید که بعد از خارج شدن از نمایشگاه این اندیشه‌ها را در قالب مولفه‌ای به اسم زبان برای دیگران تعریف می‌کنید. روایتی که آن‌ها را در قالب زبان کسب و سپس برای دیگران تعریف کرده‌اید مولفه‌هایی مانند زمان‌مندی، مکان‌مندی و شخصیت دارد. اگر این مولفه‌ها را به شکل حرفه‌ای درون یک متن به اسم داستان سامان دهیم، می‌توانیم بگوییم از روایت، داستان استخراج کرده‌ایم. شخصیت‌های معمولی را به شخصیت‌های داستانی و مکان‌ها را به مکان‌های داستانی تبدیل می‌کنیم و در نتیجه آن یک متن جدید به اسم «داستان» می‌سازیم. 

آقایی در پایان سخنان خود گفت: اگر در این داستان، شخصیت‌ها را به گونه‌ای بیان کنیم که امکان نمایش داشته باشند این فرآیند، نمایشی کردن داستان است که به متن بعدی آن نمایشنامه یا فیلم‌نامه گفته می‌شود. کتاب «تماشای روایت؛ بررسی تحلیلی روش انتقال عناصر داستان از روایت به درام» موفق به کسب جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است. این کتاب بررسی می‌کند چگونه از طریق مواجه با واقعیت، عناصر واقعیت را به داستان و سپس به فیلم و تئاتر تبدیل کنیم. 
 
یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تاجیکستان از یازدهم مهرماه ۱۴۰۲ آغاز به کار کرده و تا سیزدهم مهرماه ۱۴۰۲ به کار خود ادامه می‌دهد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات