سایه شوم ریزگردها بر سر دومین شهر بزرگ خراسان رضوی

ایسنا/خراسان رضوی براساس آنچه اعلام شده افزون بر ۱۰۰ درصد از مساحت خراسان رضوی بر طبق شاخص شدت خشکسالی  SPEI، تحت تاثیر درجات مختلف خشکسالی و شرایط بی سابقه‌ای قرار دارند که نیشابور به عنوان دومین شهر بزرگ خراسان رضوی از این قاعده مستثنی نبوده و همچنان با معضل خشکسالی و ریزگردها نیز دست و پنجه نرم می‌کند.

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست نیشابور در همین خصوص از درگیر شدن شهرستان با پدیده گرد و غبار و انتشار ریزگردها خبر داد و گفت: به دلیل خشکسالی‌های سال‌های گذشته از ابتدای امسال چند مرحله شاهد پدیده انتشار گرد و غبار در شهرستان بوده‌ایم.

محمدمهدی نوربخش در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه طی تابستان سال جاری نیشابور با پدیده گرد و غبار مواجه بود، خاطرنشان کرد: وقوع ریزگردها و قرار گرفتن شهرستان در شرایط اضطرار پدیده گرد و غبار، موجب شد هشدارهای لازم را صادر کنیم.

وی خشکسالی‌های بی‌سابقه سال‌های اخیر و کاهش رطوبت خاک و فقر پوشش گیاهی مراتع را موجب تشدید پدیده ریزگردها در سطح شهرستان‌های نیشابور، زبرخان و میان جلگه دانست و اظهار کرد: شهرستان نیشابور دارای ایستگاه سنجش کیفیت هوا است که به طور مداوم ذرات گرد و غبار را اندازه‌گیری می‌کند.

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست نیشابور عنوان کرد: اگرچه اکنون این دستگاه فقط ذرات گرد و غبار را اندازه‌گیری می‌کند، اما تلاش می‌شود سایر گازها و آلودگی‌های شهری را هم بتوانیم اندازه‌گیری کنیم.

وی با بیان اینکه فعالیت کانون‌های گرد و غبار تهدیدی بر سلامت شهروندان است، افزود: متأسفانه فعالیت کانون‌های گرد و غبار داخلی و خارجی در شهرهای مختلف از جمله نیشابور با وقوع خشکسالی بی‌سابقه افزایش یافته است.

منشاء کانون ریزگردها خارج از شهرستان است

نوربخش اظهار کرد: کانون ریزگردها بیشتر منشأ خارج از شهرستان دارد که مربوط به استان سمنان و همچنین از سوی صحرای قره قوم ترکمنستان و افغانستان است.

                                                                               

وی با اشاره به اینکه آنچه بیشتر شهرستان را تحت تأثیر قرار می‌دهد مربوط به پدیده گرد و غبار است، عنوان کرد: علاوه بر وجود کانون‌های گرد و غبار در نیشابور، اما عامل عمده گرد و غبار در این منطقه عوامل خارجی و با منشأ کانون بیابانی "قره قوم ترکمنستان" و "استان سمنان" بوده است.

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست نیشابور گفت: تمام تلاش مسئولان شهرستان بر کنترل منشأ داخلی ریزگردها با توسعه فضای سبز، تاغ کاری و جلوگیری از تخریب مراتع و افزایش پوشش گیاهی است.

شهرستان درگیر تغییر اقلیم شده است

وی با بیان اینکه این شهرستان هم مانند سایر شهرهای استان درگیر پدیده گرد و غبار شده است، تصریح کرد: تغییر اقلیم، کاهش بارندگی و افزایش خشکسالی تأثیرات بسیاری بر روی حوزه محیط‌زیست شهرستان گذاشته است.

نوربخش با اعلام اینکه محیط‌زیست شهرستان از تغییر اقلیم متأثر شده است، گفت: محیط‌زیست شهرستان نیشابور به‌ ویژه منطقه حفاظت شده رئیسی در بخش میان جلگه بیشترین تأثیرپذیری را داشته است.

نوربخش اظهار کرد: چون این منطقه در تونل باد قرار دارد و بادهای ۱۲۰ روزه سیستان و بلوچستان هم این منطقه را تحت تأثیر قرار داده است، عملاً در منطقه حفاظت شده رئیسی با پدیده ریزگردها و انتقال ماسه مواجه هستیم.

وی افزود: علاوه بر اینکه پوشش گیاهی و مرتع از ریزگردها تحت تأثیر قرار گرفته‌اند و آنها را از بین می‌برد، بر زندگی حیات‌وحش نیز تأثیر جدی می‌گذارد، همچنین به دلیل برداشت‌های غیرمجاز تاغ‌ها خسارت‌های جدی بر این گونه گیاهی وارد شده و از سویی پوشش گیاهی را ضعیف کرده است.

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست نیشابور با تأکید بر اینکه باید برنامه‌های مدونی در این خصوص در نظر گرفته و اجرا شود، بیان کرد: براثر گرد و غبار بسیاری از مسیرهای تردد، مراتع و اراضی‌ کشاورزی منطقه از شن و ماسه پوشیده شده است.

وی با اشاره به اینکه قطعاً کانون‌های گرد و غبار با استفاده از اعتبارات بین‌المللی و ملی قابل مدیریت و کنترل است، خاطرنشان کرد: امیدواریم بر اساس آنچه هواشناسی پیش‌بینی نموده طی سال جاری به لحاظ بارش‌های پائیزی وضعیت بهتری داشته باشیم و پوشش گیاهی مرتعی بهتر شود.

تلاش برای تأمین علوفه حیات‌وحش

نوربخش ادامه داد: چون خشکسالی‌های شدید امسال مراتع را بسیار ضعیف کرده بود به همین دلیل با حمایت‌های اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی و همیاران و خیرین نیز نسبت به تهیه و انتقال علوفه به مناطق حفاظت شده به‌ ویژه منطقه حفاظت شده رئیسی اقدام شده است و این طرح همچنان ادامه دارد.

                                                                         

وی با بیان اینکه از ابتدای امسال از سوی اداره کل حفاظت محیط‌زیست ۳۰۰ میلیون ریال برای خرید علوفه حیات‌وحش شهرستان نیشابور تخصیص یافته است، افزود: تهیه هر تن علوفه به بیش از ۱۲ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد، از ابتدای امسال حدود ۱۶ تن علوفه برای حیات‌وحش مناطق حفاظت شده تهیه شده است.

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست نیشابور تخصیص اعتبار لازم به شهرستان نیشابور به عنوان دومین شهر پر جمعیت خراسان رضوی را ضروری دانست و اذعان کرد: به وجود آمدن کانون‌های فرسایش خاکی خارجی و داخلی طی چند سال اخیر منتج به وقوع پدیده گرد و غبار و اکنون به معضل جدی زیست‌محیطی این خطه بدل شده که بر زندگی مردم تأثیر مستقیمی دارد.

راهکار برای مدیریت و کاهش پدیده انتشار گردوغبار و ریزگردها

وی تاکید کرد: برای مدیریت و کاهش پدیده انتشار گرد و غبار و ریزگردها علاوه بر مدیریت کانون‌های ایجاد گرد و غبار خارجی باید تمهیدات لازم برای جلوگیری از گسترش کانون‌های ایجاد گرد و غبار در حوزه استحفاظی اندیشیده شود.

 وی اصلاح الگوی کشت در بخش کشاورزی و بهینه‌سازی مصرف آب با استفاده از توسعه سیستم‌های نوین آبیاری، جلوگیری از تخریب تاغزارها، احیای جنگل‌های دست کاشت و جلوگیری از برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی را ضروری دانست که باید مورد توجه مردم و مسئولان قرار بگیرد.

نوربخش خاطرنشان کرد: هرچند مدیریت چرای دام، جلوگیری از قطع درختان، جلوگیری از تخریب مراتع و کاشت درختان مقاوم به خشکسالی برای حفاظت از خاک می‌تواند در کاهش میزان گرد و غبار مؤثر باشد، اما به دلیل تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی نمی‌توان انتظار داشت که مشکل تولید گرد و غبار در استان و به تبع آن شهرستان کاملاً مرتفع شود.

وی در ادامه از همه مردم تقاضا کرد که در زمان وقوع پدیده گرد و غبار به توصیه‌های اعلام شده با هدف تأمین سلامت توجه کنند و خود مراقبتی را در پیش بگیرند.

نوربخش همچنین از عموم مردم به خصوص افراد مسن و کودکان، مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای، تنفسی، قلبی و عروقی و نیز مادران باردار خواست در زمان وقوع پدیده گرد و غبار از ترددهای غیرضروری خودداری و در صورت لزوم از ماسک مناسب استفاده کنند.

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست نیشابور خاطرنشان کرد: در شرایط ورود ریزگردها و آلودگی هوا از انجام ورزش‌های هوازی از جمله پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، کوهنوردی و ... خودداری شود.

از مجموع ۵.۵ میلیون هکتار گستره دارای اقلیم بیابانی در خراسان رضوی، ۱.۲ میلیون هکتار را کانون‌های فرسایش بادی تشکیل می‌دهند که در قالب ۳۰ کانون در ۲۳ شهرستان استان پراکنش دارند.

عمده کانون‌های گرد و غبار با شدت کم و متوسط استان نیز در شهرستان‌های سرخس، نیشابور، سبزوار، داورزن، بردسکن، خلیل‌آباد، کاشمر، مه‌ولات، تربت‌حیدریه، رشتخوار، بجستان، گناباد، خواف، تایباد و تربت‌جام پراکنده هستند.

انتهای پیام