«اساطیر یونان» به کتابفروشی‌ها آمدند

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «اساطیر یونان؛ درسگفتارها» نوشته عباس مخبر به‌تازگی توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شده است.

اسطوره‌های یونان از ۲۵۰۰ سال پیش تا امروز، الهام‌بخش نویسندگان، نمایشنامه‌نویسان، شاعران، نقاشان، موسیقی‌دانان، هنرمندان تجسمی و هنرهای دیگر چون سینما بوده‌اند. عباس مخبر به‌عنوان پژوهشگر حوزه اسطوره‌شناسی می‌گوید سرچشمه و خاستگاه این‌اسطوره‌ها و ارزش‌های حاکم بر جامعه یونان و دیدگاه نویسندگان و منتقل‌کنندگان آن‌ها اغلب نادیده گرفته شده‌اند. یعنی مخاطب اغلب در مورد شخصیت‌ الهه‌های یونانی، مناسبات خدایان مذکر با آن‌ها، روابط جنسی خدایان و بن‌مایه‌های فلسفی تقدیرگرایانه و روان‌کاوانه این‌اساطیر را می‌بیند. بیشتر آثار موجود به زبان فارسی فقط بخشی از اساطیر یونان را به خواننده معرفی می‌کنند و اغلب هم سرگذشت خدایان و قهرمانان است.

عباس مخبر می‌گوید به‌ندرت می‌توان آثاری دید که کنار افسانه‌ها و اسطوره‌های یونان به بخش مهم دیگری از قبیل اسطوره‌های آفرینش، کیش‌های رازآمیز یونانی (الئوسی، دیونوسوسی و اورفه‌ای) و تاثیر آن‌ها بر دنیای بعدی یونانی-رومی و مسیحیت پرداخته باشند. از نظر این‌پژوهشگر هر کتابی درباره اساطیر یونان، ناگزیر منتخبی از آن را در خود جا می‌دهد اما این‌منتخب باید طوری باشد که بتواند تصویر نسبتا روشنی از کلیت این‌اساطیر را پیش روی مخاطب قرار دهد.

متن کتاب «اساطیر یونان» از درسگفتارها و تدریس‌های عباس مخبر درباره اساطیر ایران و جهان استخراج شده است. او در این‌مطالب تلاش کرده با نگاهی تحلیلی، به تبارشناسی خدایان و الهه‌ها و بن‌مایه‌های فلسفی، تقدیرگرایانه و روان‌کاوانه در پس و پشت آن‌ها بپردازد. او همچنین تلاش کرده به بخش‌های کم‌تر دیده‌شده اساطیر یونان و تاکید بر اهمیت و نقش الهه‌ها در مجادله قدیمی نظام‌های مادرتبار و پدرسالار هم بپردازد.

کتاب پیش‌رو ۱۲ فصل دارد که به این‌ترتیب‌اند: «چشم‌انداز اسطوره‌های یونان»، «اسطوره‌های آفرینش»، «خدایان و الهگان المپ»، «دیگر الهگان مهم یونانی»، «تبارشناسی خدایان و الهه‌های یونانی»، «عاشقانه‌های یونانی»،‌ «ایلیاد: اسطوره‌های پدرسالار جنگ»، «اودیسه: اثری با دیدگاه مادرتبار»، «قهرمانان اسطوره‌ای یونان»، «کیش‌های رازآمیز یونانی»، «انه‌اید» و «تراژدی».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

آرگونات‌ها یکی از اسطوره‌های کهن یونانی و سوابق آن مربوط به قبل از ادویسه است. اما روایتی که به ما رسیده مربوط به قرن سوم ق م در شعری به نام آرگوناتیکا، اثر آپولونیوس شاعر رودسی مکتب اسکندریه است. آرگونات‌ها، ترکیبی از همه مضمون‌های اصلی اساطیر یونان را در خود جای می‌دهد: از نفرین خانوادگی و مداخله خدایان گرفته تا عملیات قهرمانی و تراژدی مدئا که اوریپید آن را تدوین کرده است.

جیسون یا یسون، فرزند آیسون پادشاه یولکوس است. پادشاه یولکوس با برادرش پلیاس درگیر می‌شوند. پلیاس موفق می‌شود برادرش را از حکومت خلع کند و فرزندانش را هم به قتل برساند. جیسون از این کشتار جان به در می‌برد، چون وانمود می‌کنند مرده به دنیا آمده و او را از منطقه به بیرون می‌فرستند. جیسون توسط سنتوری به نام کایرون بزرگ می‌شود. سنتورها یا کنتورها، موجوداتی نیمی اسب و نیمی انسان هستند. کایرون، پسر کرونوس و یک سنتور پیشرفته است. برخلاف دیگر سنتورها، دو پای جلوش هم مانند پای انسان است. سنتورها فقط نیمی از تن‌شان آدم و بقیه بدنشان اسب است، اما دو پای جلوی کایرون هم آدم است و فقط دنباله اسب‌مانند دارد. کایرون، موجود خردمندی است و بسیاری از قهرمانان یونانی، از جمله آسکلپیوس، آژاکس، آشیل، تسئوس، پلیوس، پرسئوس و هراکلس را پرورش داده است. جیسون نزد کایرون بزرگ می‌شود و بازمی‌گردد تا فرمانروایی از دست رفته پدر را باز پس گیرد. قبلا پیشگویی شده بود که پسری با یک لنگه صندل خواهد آمد و پلیاس را از بین خواهد برد. جیسون هم تصادفا به همین صورت وارد می‌شود. ماجرا از این قرار است که هِرا به شکل پیرزنی درمی‌آید و از جیسون می‌خواهد تا او را از رودخانه عبور دهد. جیسون این کار را می‌کند، اما یک لنگه کفشش در رودخانه می‌افتد و با یک لنگه کفش وارد شهر می‌شود. هرا از همان ابتدا حامی جیسون است، و از آن‌جا که پلیاس به او بی‌حرمتی کرده، از پلیاس چندان خوشش نمی‌آید.

این‌کتاب با ۳۶۰ صفحه مصور، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۲۹۵ هزار تومان منتشر شده است.