چرا فرش دستباف ترکمن؟/ اروپا راز فرش ترکمن را می‌داند!

ایسنا/گلستان «فرش» در نزد ایرانیان اعم از فارس، ترک، ترکمن، خراسانی و دیگر اقوام جایگاه به خصوصی دارد ولی در این میان در تعبیری «فرش دستباف اصیل ترکمن» را «قهرمان فرش‌های ایرانی» نامیده‌اند.

فرش «ترکمن» به دلایلی چون نقوش منحصربفرد، استفاده صددرصدی از پشم گوسفند یا ابریشم، استفاده از نگاره‌ها با باورهای دینی، تأثیرگذاری در سلامت انسان به دلیل طبع گرم پشم به کار برده شده و دیگر عوامل در میان فرش شناسان و هنر دوستان جهان زبانزد است.

فرشی که آنگونه که باید و شاید در سطح کشور شناخته شده نیست ولی جهانیان آن را به خوبی می‌شناسند و به عنوان یک سرمایه خریداری کرده و پس از استفاده به بهترین شکل ممکن، حتی در روز مبادا و نیاز مالی به فروش می‌رسانند.

اصالت «فرش ترکمن» آنچنان برای قوم ترکمن صحرا مهم است که دختران دم بخت از ماه‌ها پیش‌تر، زمانی طولانی را با نشستن پای دارقالی، برای بافت فرش‌های جهیزیه دست به کار می‌شوند تا آنچه به خانه بخت می‌برند، ارزش و جایگاه محفوظی در زندگی زناشویی داشته باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ویژگی‌ها و خواص «فرش ترکمن»، پای صحبت‌های «فاطمه دهقانی» که به «جواهری» شناخته می‌شود و از فارغ التحصیلان رشته کارشناسی فرش و اساتید بنام کشور که ضمن کارآفرینی برای بیش از ۷۰ بانوی قوم «ترکمن صحرا»، بیش از نیم قرن در صنعت «فرش دستباف» در عرصه های داخلی و خارجی فعالیت دارد، می‌نشینیم.

طبع فرش دستباف اصیل ترکمن «گرم» است

استاد فرش قوم ترکمن صحرا در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص خاصیت‌های «فرش ترکمن» گفت: آنچه به اصالت فرش‌های دستباف منطقه ترکمن صحرا می‌افزاید استفاده از پشم گوسفند یک ساله بوده و به همین دلیل طبع گرم دارد و برای بدن انسان بسیار مفید و با خاصیت است.

فاطمه دهقانی، استفاده از تعداد رنگ‌های کم «بین سه، پنج تا هفت رنگ» در فرش‌های این منطقه را آرامش بخش دانست و ادامه داد: هر رنگی که در هر نقشی به کار می‌رود، دارای خاصیت منحصر به خود است و برای مثال به دلیل نجابت و بردباری «شتر» طرح «ماری گل» که به «جای پای شتر» مشهور شده با نقش‌ها و رنگ‌های خاصی بافته می‌شود.

وی کشورهای اروپایی را به دلیل استفاده از رنگ‌های گرم، مشتریان ثابت «فرش ترکمن» دانست و افزود: هنوز هم در برخی مناطق ترکمن صحرا «نخ های» به کار رفته در تار و پود، خالص و با استفاده از پشم گوسفند یک ساله بوده که با دست ریسیده و با گیاه طبیعی از قبیل روناس رنگ آمیزی شده و به همین دلیل در صنعت فرش جزء مرغوب ترین‌ها محسوب می‌شود.

«فرش ترکمن» با زندگی قوم ترکمن صحرا اجین است

این فعال صنعت فرش با تأکید بر اینکه «صنعت فرش دستباف قوم ترکمن» آنچنان با زندگی مردم آن منطقه اجین شده که زنان خانواده در کنار مسئولیت سنگین خانه داری، گاهی برای بافت یک فرش با ابعاد بزرگ‌تر و تار و پود بیشتر چندین بچه به دنیا می‌آوردند، خاطرنشان کرد: یکی از ویژگی‌های فرش اصیل ترکمن این است که زبر نیست و به هیچ عنوان ریزش روی بافت ندارد و هر چه بیشتر پا بخورد نفیس‌تر می‌شود.

وی ارزش برخی فرش‌های دستباف ترکمن را بالای ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان و اغلب بسیار نفیس و غیر قابل قیمت گذاری عنوان و اضافه کرد: پشم دستریس، رنگ گیاهی، اصالت طرح، دستبافی، شیرازه متصل و قدمت بر قیمت فرش تأثیر مستقیم دارد.

اروپا به رازهای تأمین سلامت جانی پی برده است

جواهری در خصوص خواص درمانی استفاده از فرش دستباف توضیح داد: بر خلاف فرش ماشینی، فرش‌های دستباف و سنتی به دلیل استفاده از پشم و رنگ طبیعی دارای طبع گرم بوده و برای جان بشر بسیار مفید است.

وی با انتقاد از اینکه مردم نسبت به مضرات استفاده از الیاف مصنوعی در فرش و لوازم خواب خود همانند بی‌توجهی به استفاده نامتعارف از غذاهای فست فودی آگاهی ندارند، که تا چه اندازه طبع انسان را سرد می‌کند، گفت: به دلیل طبع گرم دستباف‌های اصیل ترکمن، سفارش‌هایی از تاجیکستان و چند کشور اروپایی داریم و برای روی تخت‌های آنها «گبه» تولید می‌کنیم و قطعاً آنها به خواص درمانی این تولیدات طبیعی و رازهای تأمین سلامت خود پی برده‌اند.

دیگر کشورها فرش ایرانی را بهتر می‌شناسند

این فعال اقتصادی در خصوص رونق تولید فرش دستباف استان گلستان گفت: بی‌دلیل نیست که میراث ملی «ایران» فرش است. ما با فرش «ترکمن» در نمایشگاه‌های خارجی بسیاری همچون چین، آلمان، کانادا، ایتالیا، هلند، عمان، قطر و دیگر کشورها شرکت کرده‌ایم و این بسیار ناراحت‌کننده است که آنها بیش از مردم ما خواص و ارزش فرش را می‌شناسند.

وی تشکیل فعالیت مافیای فرش ماشینی در کشور را بزرگترین آسیب به اصالت فرش اصیل ایران در همه اقوام دانست و افزود: اگر می‌خواهیم موفق باشیم و این زنجیره تولید حفظ شود باید سینه به سینه و چهره به چهره آموخته‌ها را به نسل‌های جدید منتقل کنیم.

فاطمه دهقانی، برگزاری کلاس‌های بِه بافی فرش، اعطای امتیاز بیمه قالی بافی، حمایت واقعی صدا و سیما با پخش تیزرهای تبلیغاتی، تحریر کتب تخصصی برای تأمین ذخایر علمی مدارس و دانشگاه‌ها و معرفی مزایای فرش دستباف در جامعه و نسل جدید را از راهکارهای حفظ این صنعت برشمرد و عنوان کرد: ناظر بر این صنعت باید یک ارگان باشد و به معنای واقعی با صداقت کامل در توسعه این حوزه ادقام کند.

وی با تأکید بر اینکه کشورهای توسعه یافته «زنان» توانمند در جامعه و کانون گرم خانواده داشته‌اند که نقش مهمی را در اقتصاد ایفا می‌کنند، یادآور شد: فعالان این عرصه به دلیل اینکه اجناس مرغوب ارائه می‌کنند، با خریدار محبوب و مشهور می‌شوند و به همین دلیل اگر شرایط مهیا باشد و هیچ حمایتی مالی از سوی دولت هم صورت نگیرید، می‌توانیم ضمن اشتغال زایی، درآمد کسب کنیم.

به گزارش ایسنا، «فرش دستباف ترکمن» که با بیش از ‎ ۸۱۱طرح و نماد بافته می‌شود، در سال ۱۳۹۰ ثبت ملی شده و از آنجایی که استان گلستان از دیرباز مهد تولید صنایع دستی از جمله این نوع فرش بوده، باید تدابیری اندیشیده شود تا ضمن توجه ویژه به اصالت بافته‌ها، مانایی آن برای آیندگان حفظ شود.

انتهای پیام