همه آنچه باید درباره بیماری ‎های مغز و اعصاب بدانید

به گزارش «تابناک»، اگرچه بسیاری از عملکردهای سیستم عصبی خودکار هست و نیازی به تفکر ندارد اما همین سیستم به ما کمک می‌کند تا به لطف اندام پیچیده‌ای که در مرکز آن قرار دارد، عمیق بیندیشیم. گاهی این سیستم به هم می‌خورد و باعث عوارض و بیماری‌هایی می‌شود که درمانش ممکن است دشوار باشد. در این مقاله با بیماری‌های سیستم عصبی، علایم و راه‌های پیشگیری از آن صحبت می‌کنیم.

بیماری‌های سیستم عصبی

اصولاً هر یک از اختلالات عصبی و مغزی جزء بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی و محیطی محسوب می‌شود. این اختلالات معمولاً شامل صرع، بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل، بیماری‎‌های عروقی مغزی از جمله سکتۀ مغزی، میگرن و سایر اختلالات سردرد، مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس، بیماری پارکینسون، عفونت‌‎های عصبی، تومورهای مغزی، اختلالات آسیب‌زای سیستم عصبی به دلیل ضربه به سر و اختلالات عصبی در نتیجه سوءتغذیه هست.

علائم نشان دهندۀ بیماری های مغز و اعصاب

 وقتی مغز آسیب ببیند عملکرد موارد مختلفی از جمله حافظه، احساس و حتی شخصیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین علائم هرفرد بسته به شرایطش بسیار متفاوت است.  برخی از علائم رایج جسمی یا شناختی بیماری‏‌های مغزی عبارت است از:

تغییر در سیستم شنوایی‌، گفتاری و بینایی

فلج‌شدگی کامل یا جزئی از بدن

سردرد، لرزش بدن و تشنج

عدم تعادل و حالت تهوع و استفراغ

خستگی مفرط و احساس ضعف در دست ها و پاها

از دست دادن حس بویایی و چشایی

اختلال در کارهایی که قبلا به آسانی قابل انجام بوده است.

بروز درد غیرقابل تحمل

مشکلات تنفسی

اختلال در راه رفتن

اختلال در بلع

از دست دادن حافظه و گیجی

اختلال در تمرکز

تغییر شخصیت

تغییر حالات روحی

افسردگی و اضطراب

ضعف در ضربات جسمی یا مشکلات احساسی

بروز هر کدام از این موارد دلیل بر قطعی بودن بیماری مغز و اعصاب نیست و در صورت تداوم باید به پزشک مراجعه کرد تا از بیماری اطمینان حاصل کرده و نسبت به درمان اقدام کنید.

پیشگیری از بیماری‌های مغز و اعصاب

درحالی‌که صرع، تومورهای مغزی و سایر اختلالات مغزی به طور معمول قابل پیشگیری نیستند اما برخی از مشکلات عصبی وجود دارد که می‌توانید به کمک نکات زیر در برابر بروز آن‏ها اقدام کنید:

*به اندازۀ کافی استراحت کنید.

*غذای سالم به‌خصوص حاوی آنتی‌اکسیدان زیاد بخورید. مغز و سیستم عصبی شما به غذاهای غنی از ویتامین‌های گروه B، اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین D، منیزیم و آهن نیاز دارند.

*روزانه زمان کوتاهی در مقابل آفتاب قرار بگیرید.

*مواردی مانند یوگا، مدیتیشن، تنفس عمیق، آرامش عضلانی پیشرونده و ماساژ می‌توانند به سیستم عصبی شما نظم بدهند.

*یک پیاده‌روی روزانه ۲۰-۳۰ دقیقه‌ای ساده می‌تواند برای شما معجزه کند.

*فعال نگهداشتن مغز می‌تواند به شما در حفظ ارتباطات، بهبود حافظه و انعطاف‌‎پذیری بیشتر کمک کند. پس به سراغ یادگیری چیزهای جدید، دیدن مکان‌های جدید، انجام معما، حل مشکلات و انجام کارهای جدید بروید.

 *به مدت پانزده دقیقه در روز روی کاغذ بنویسید یا نقاشی بکشید زیرا محققان نشان داده‌اند که این کار باعث تمرین ذهنی می‌شود.

*یک رژیم غذایی سالم داشته باشید. خوردن غذای سالم به دلایل زیادی حائز اهمیت است، اما یک رژیم غذایی مانند رژیم غذایی مدیترانه‌ای – که غنی از میوه، سبزیجات، غلات کامل و اسیدهای چرب امگا ۳ که معمولاً در میوه‌ها و مغزهای خاص وجود دارد، است- می‌تواند وضعیت سلامتی را بهبود بخشد و احتمال ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد. این نوع رژیم غذایی، سلامت قلبی عروقی را نیز بهبود می‌دهد که این امر منجر به کاهش خطر زوال عقل می‌شود. در هفته ماهی‌های چرب مانند سالمون و روزانه یک مشت مغز – به‌خصوص بادام و گردو – بخورید.

*سیگار را ترک کنید. برخی مطالعات نشان داده است که سیگار کشیدن در میانسالی و سنین بالاتر می‌تواند خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش دهد.

*ویتامین کافی مصرف کنید. برخی تحقیقات پیشنهاد می‌کنند که افرادی که کمبود ویتامین D دارند، احتمال بیشتری دارد که به بیماری آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل دچار شوند. شما می‌توانید ویتامین D را از طریق غذاهای خاص، مکمل‌ها و قرار گرفتن در معرض نور خورشید به دست آورید.

*از مشکلات جسمی مانند دیابت و فشار خون بالا، که ممکن است باعث کاهش عملکرد سیستم عصبی شوند مراقبت کنید.

*مقادیر زیادی آب و مایعات دیگر بنوشید.

*از مصرف الکل و داروهای غیرمجاز خودداری کنید زیرا می‌تواند عملکردهای طولانی را تحت تأثیر قرار دهد.

* تمام برنامه‌های خود را روی یک تقویم بنویسید و همیشه به آنها نگاه کنید.

*مصرف داروهای بدون تجویز را کاهش دهید.

*در مورد توانایی‌های خود یک نگرش مثبت داشته باشید.

*با محفاظت از خود، از وارد آمدن ضربه به سرتان جلوگیری کنید.