چگونه مرگ را برای یک کودک توضیح می‌دهید؟/ تجربه جذاب اولین اقتباس

اسماعیل عظیمی کارگردان فیلم کوتاه «صوراحیل» از آثار اقتباسی راه‌یافته به بخش «کتاب و سینما» در چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌کوتاه تهران، درباره اثر خود به خبرنگار مهر توضیح داد: حدود یک سال و نیم پیش بود که در مجموعه «خانه عقیق» یکی از دوستان‌مان که از رمان‌نویسان خوب کشور هم هستند، در جمع دوستان چند داستان را خواندند که داستان «صوراحیل» یکی از همان داستان‌ها بود. این داستان نوشته مهدی شریفی بود و وقتی من آن را شنیدم، تصمیم به اقتباس از آن در قالب یک فیلمنامه گرفتم.

وی ادامه داد: اینگونه نبود که من از ابتدا قصدم ساخت یک فیلم اقتباسی باشد بلکه بعد از مواجهه با این داستان بود که فضای فیلمنامه‌ای آن اثر و ظرفیت‌های تصویری‌اش، ذهنم را مشغول کرد. به ویژه که این داستان به دغدغه‌های شخصی من که مرتبط با فضاهای انسانی و اخلاقی است، نزدیک بود. شخصاً علاقه‌مند به داستان‌های بسیار ساده هستم که روایتی از درگیری‌های اخلاقی و درونی کاراکترها باشد. چیزی شبیه سینمای سیدرضا میرکریمی که شخصاً بسیار به آن علاقه‌مند هستم. آن داستان به آنچه من در سینما دنبال می‌کنم نزدیک بود و به همین دلیل سراغ آن رفتم.

عظیمی درباره داستان فیلم‌کوتاه «صوراحیل» هم گفت: روایت فیلم درباره مردی است که همسر جوانش را به‌صورت ناگهانی از دست می‌دهد. او باید به مهدکودک برود و فرزندش را به خانه بیاورد. او در مسیر رسیدن به خانه، فرصت دارد تا «مرگ» را به فرزندش توضیح دهد تا بعد خبر درگذشت مادرش را به او بدهد. در این فضا اتفاقات و چالش‌هایی برای این پدر رخ می‌دهد.

وی درباره وجه تسمیه فیلم هم توضیح داد: در داستان ما راحیل نام مادری است که فوت کرده است. بخش اول نام فیلم یعنی «صور» هم برگرفته از همان ترکیب صور اسرافیل است، همان فرشته‌ای که خبر از مرگ می‌دهد. اسرافیل فرشته‌ای است که وقتی دنیا به پایان برسد، با شیپور خود که نامش «صور» است، آغاز قیامت را اعلام می‌کند. ترکیب همین «صور» با نام کاراکتر مادر، تبدیل به نام «صوراحیل» شده که برای فیلم انتخاب کرده‌ایم.

این کارگردان سینمای کوتاه درباره اهمیت اقتباس در فرآیند فیلمسازی گفت: من تا پیش از این فیلم تجربه اقتباس نداشتم و پیش از این همواره تصور می‌کردم که این کار، کار ساده‌ای است. فکر می‌کردم داستانی در اختیار داریم که از ابتدا تا انتهایش را می‌دانیم و به‌راحتی می‌توان آن را تبدیل به فیلمنامه کرد. اما وقتی وارد این میدان شدم، دیدم همه سختی‌هایی که در فرآیند نگارش فیلمنامه اورجینال تجربه می‌کنیم، در نگارش فیلمنامه اقتباسی هم وجود دارد. داستان و رمان، فضایی درونی دارد و اگر بخواهد تبدیل به تصویر شود، سختی‌هایی دارد.

وی افزود: این سختی‌ها نه فقط کمتر از فرآیند نگارش فیلمنامه اورجینال نیست که گاهی بیشتر هم است چرا که فیلمنامه‌نویس باید میان لحظه‌های مختلف دست به انتخاب بزند و تصمیم بگیرد کدام لحظه‌ها را باید حذف و کدام لحظه‌ها را باید نگه دارد. با تمام این‌ها نگارش فیلمنامه اقتباسی برای من تجربه جذابی بود. خیلی این اتفاق را دوست داشتم و به همین دلیل هم سعی کردم بیشتر به سمت مطالعه فیلمنامه‌های اقتباسی بروم.

کارگردان فیلم کوتاه «صوراحیل» درباره راه‌یابی این اثر به بخش «کتاب و سینما» در چهلمین جشنواره فیلم‌کوتاه تهران هم گفت: نفس این اتفاق که بخش ویژه‌ای به فیلم‌های اقتباسی در جشنواره اختصاص پیدا کرده، اتفاق خوبی است و نشانه اهمیت دادن به سینمای اقتباسی است. شاید بتوان به همین بهانه فیلمنامه‌نویس باسابقه‌ای که در زمینه اقتباس تجربه هم داشته باشد، در جشنواره حاضر شده و درباره فیلم‌های این بخش جلسات آموزشی برگزار کند. اینکه کدامیک از این اقتباس‌ها موفق و کدام کمتر موفق بوده‌اند از موضوعاتی است که با حضور یک چهره متخصص می‌تواند مورد بررسی قرار بگیرد و درباره آن گفتگو داشته باشیم.

چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۲ برگزار می‌شود.