برگزاری رویداد پایانی «آینده نزدیک؛ ایران ۱۴۱۴»

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، محسن دنیوی، رئیس مرکز نوآوری اجتماعی ستاد پیشرفت جامع منطقه‌ای و مجری کارشناس در ابتدای این مراسم گفت: از آنجایی که آینده ایران موضوعی است که مورد توجه و علاقه تمام ایرانیان است، افراد با سلایق و خطوط فکری مختلف می‌توانند حول آن به گفت‌وگو و تضارب آرا بنشینند.

محسن دنیوی در ادامه از مهم‌ترین سند «آینده کشور» سخن گفت. سندی که قرار است پیشرفت الگوی پایه اسلامی ایرانی در آینده کشورمان باشد؛ البته نه در آینده‌ای دور! بلکه آینده‌ای نزدیک که بتواند سند ۵۰ ساله کشورمان را اصلاح و تکمیل کند. درست مهرماه سال ۱۳۹۷ در چنین روزهایی بود که رهبر معظم انقلاب یکی از مهم‌ترین فراخوان‌های دوران رهبری خود را صادر کردند تا اهالی مجمع تشخیص مصلحت نظام، شوراهای عالی قوای سه‌گانه و حتی نخبگان حوزه دانشگاه گرد هم بیایند و سند آینده ایران را تکمیل کنند. هرچند قرار بود طی دو سال این سند به نسخه نهایی خودش برسد و کشور با ورود به قرن جدید در مدار برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های کلان پیشرفت قرار بگیرد؛ اکنون از آن روز، پنج‌ساله گذشته است و هنوز نسخه نهایی سند منتشرنشده است!

البته برنامه پنج‌ساله ششم هم دو سال است که به پایان رسیده و کمتر از دو سال به پایان مدت‌زمان سند چشم‌انداز بیست‌ساله باقی‌مانده است! از سویی دیگر در همین وضعیت آشفتگی برنامه‌ای، تصمیم‌های مهم و بلندمدت و البته درستی گرفته‌شده است و اقدامات روبه‌پیشرفتی را شاهد بوده‌ایم خوب است بدانیم که این پیشرفت‌ها از دل برنامه‌ها بیرون نیامده است.

حالا رویداد «آینده نزدیک» که به پایان خود رسیده است، بنا دارد به این وضعیت و آینده نزدیک ایران بین سال‌های ۱۴۱۰ تا ۱۴۱۴ بپردازد و ایده‌های برخی جوانان فعال در دانشگاه، حوزه یا حاکمیت را مرور کند تا محیطی برای گفتگو درباره آینده ایران شکل بگیرد.

در حاشیه برنامه؛ مهدی جانی‌پور، مدیر روابط عمومی ستاد پیشرفت جامع منطقه‌ای اشاره کرد: در این برنامه علی مروی، مدیر اندیشکده کسب و کار پژوهشکده سیاستگذاری شریف؛ ابوالحسنی، مدیر گروه جامعه و پیشرفت پژوهشکده مطالعات فناوری؛ حجت السلام مجتبی نامخواه، سردبیر مجله نامه جمهور؛ حجت السلام مرتضی روحانی، مؤسس و عضو هیئت مدیره مؤسسه ترجمان، سجاد صفار هرندی، رئیس پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی؛ اصغر عیوضی، رئیس اندیشکده ایتان؛ محمدمجید فولادگر، معاونت هماهنگی و محیط کسب و کار وزارت سمت و سید یاسر جبرائیلی، استادیار پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ ارائه و سخنرانی خواهند کرد.

آینده‌ای را می‌سازیم که قبلاً تصورش کرده‌ایم

زهرا ابوالحسنی مدیر گروه جامعه و پیشرفت پژوهشکده‌ی مطالعات فناوری، یکی از مشکلات کشور را رویکرد موجود به برنامه‌ریزی نام برد و گفت: «باید از برنامه‌ریزی استراتژیک و سندها و… برای آینده‌ی دور عبور کنیم و به تصویرسازی از رؤیای آینده بپردازیم.». او رؤیای آینده‌ی ایران را در ۴ قاب تصویر کرد که از بین رفتن رژیم صهیونیستی نهایتاً تا سال ۱۴۱۹ طبق وعده‌ی رهبر انقلاب، کلید تحقق این قاب‌ها بود.

او با بیان اینکه ما همان آینده‌ای را می‌سازیم که قبلاً تصورش کرده‌ایم و این تصور بر ادراک ما از اکنون هم اثر می‌گذارد، گفت: «باید روی مردم سرمایه‌گذاری کرد. هر کدام از مردم باید نسبت خود را با پیشرفت کشور پیدا کنند. رؤیای ایران قوی را ابتدا خودمان باید باور کنیم و بعد در مردم تقویت کنیم.».

ادامه این مسیر به جامعه کلنگی می‌رسد

علی مروی، مدیر اندیشکده کسب‌وکار، با بیان تنگناها و بحران‌های موجود در کشور، گفت: «اگر به همین شکل ادامه دهیم یا به یک جامعه و کشور کلنگی تبدیل می‌شویم که از ریل پیشرفت اقتصادی خارج شده، یا شکاف فزاینده‌ی حکومت و مردم باعث افزایش اعتراضات و سقوط نظام و در نهایت، تجزیه‌ی ایران می‌شود.». او در ادامه اصلاحات پیشنهادی خود را در ۳ دسته طبقه‌بندی کرد: «مردمی کردن نظام حقوقی و قضائی و دفاع بدون لکنت از حق مردم، اصلاحات اساسی در سازوکار سپردن جایگاه‌های کلیدی کشور، تغییر شیوه‌ی تأمین مالی کشور.».

ناظر به محدودیت‌هایمان صحبت کنیم

در ادامه گفت‌وگویی با حضور حجت‌الاسلام «مجتبی نامخواه» (عضو پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم)، حجت‌الاسلام مرتضی روحانی (مؤسس مجموعه ترجمان علوم انسانی) و سجاد صفارهرندی (مدیر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی) انجام شد.

روحانی در این گفت‌وگو توجه به آینده را متضمن معنای امکان تغییر دانست که نسبتی با امید دارد. او التفات به وضعیت اکنون را شرط عقلانی بودن این آینده متصور، تلقی کرد و گفت باید در این زمینه ناظر به محدودیت‌هایمان صحبت کنیم.

سناریوهای خوب، بد، زشت برای آینده ایران

صفارهرندی برای آینده‌ی نزدیک ایران ۳ سناریوی خوب، بد و زشت را ترسیم کرد. سناریوی زشت، به قعر رفتن ایران به خاطر مجموعه بحران‌های فعلی؛ سناریوی بد، برگشتن ایران به ریل توسعه و همراهی با روندهای جهانی با جمهوری اسلامی یا بدون آن؛ و سناریوی خوب، ارتقای موقعیت ایران در نظم جدید جهانی با وقوع مجموعه‌ای از تحولات است که ایران خود نقش مهمی در آن دارد. او با تحلیل شرایط کنونی، احتمال وقوع سناریوی بد را کم دانست.

نامخواه با بیان اینکه ۱۵ سال است که تلاش‌های تغییرخواهانه‌ی ایرانی‌ها آغاز شده، صورت‌بندی از مسأله، راهکارها و نیز تصویر آینده را بخش‌های مهم این تغییرات دانست. او گفت: «عقل آینده، عقل جزئی و عملی است، نه نظری.».

سناریوی زشت یا خوب محتمل‌تر است

در ادامه گفت‌وگو این سوال مطرح شد که «از نگاه ضرورت توجه به اکنون، به چه سناریوهایی برای آینده می‌رسیم؟».

روحانی روندهای جهانی را در مسیرهایی دسته‌بندی کرد که در حال دور شدن از هم هستند و با همین استدلال، سناریوی زشت یا خوب را متحمل‌تر دانست و گفت: «اگر به امروزمان به مثابه امکان تاریخی آینده‌مان نگاه نکنیم، دچار رؤیاپردازی می‌شویم. نباید جای آمال‌مان را با اعمال‌مان عوض کنیم و دچار غفلت از واقعیت شویم.».

مشکل در لایه نخبگانی است، نه مردم و رهبر

اصغر عیوضی رئیس اندیشکده ایتان، آینده نزدیک ایران را آینده‌ای دانست که ما را حرکت می‌دهد تا مسیرمان را بسازیم و ابهامات را کم کنیم و گفت: «حتماً آینده بهتری داریم. چون ۵۰ سال مقاومت دستاوردهای جدی‌ای داشته. اما باید به نقطه مطلوب خودمان برسیم. پس باید به فرصت‌ها توجه کنیم.». او مشکل را در لایه نخبگان کشور دانست که وظیفه نظریه‌پردازی، ابهام‌زدایی و تولید پاسخ از منابع را بر عهده داشته است.

انسجام اجتماعی، مهم‌ترین پیشران آینده

محمدمجید فولادگر (معاون وزیر صمت) ابرچالش‌های کنونی کشور را تصمیم‌گیری متزلزل و فقدان نظام پشتیبانی از تصمیم، ضعف شدید در پیاده‌سازی تصمیمات و اجرا، تشدید شکاف‌ها بین حاکمیت و مردم، موقعیت انفعالی و تدافعی، غفلت از ارتباط عمیق با بخش‌های مختلف جامعه، خلأ روایت‌گری و… دانست. او از انسجام درون حاکمیت و انسجام اجتماعی، به عنوان مهم‌ترین پیشران آینده‌ی ایران نام برد.

سخت‌افزارهای لازم برای رسیدن به اوج را داریم

سید یاسر جبرائیلی (جانشین دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در مرکز ارزیابی اجرایی سیاست‌های کلی نظام) سخنران نهایی نشست، اطلاع کافی از گذشته و حال را لازمه برنامه‌ریزی برای آینده قلمداد کرد. او هویت منسجم، اندیشه تمدن‌ساز، مبانی معرفتی قوی، امنیت و بازدارندگی نظامی، منابع سرشار، نیروی انسانی توانمند، وسعت سرزمینی و موقعیت ژئوپلیتیکی را از داشته‌های مهم ایران نام برد که می‌تواند ملت را به اوج برساند. جبرائیلی دلیل مشکلات فعلی را تبعیت از نرم‌افزارهای معیوب دیکته‌شده از غرب بر این سخت‌افزارهای پرظرفیت نام برد.

او همچنین جهانی‌سازی قیمت‌ها را تفکری تلقی کرد که تولیدکننده را تضعیف و تولید را در کشور نابود می‌کند و منجر به افزایش خام‌فروشی می‌شود. همچنین فقیر شدن دولت و کاهش توسعه را به دنبال دارد.

جبرائیلی در پایان این نشست با بیان اینکه طبق قانون، هر ایرانی که قابلیت تولید دارد، حاکمیت باید ابزارهای تولید را برای او فراهم کند، گفت: «حسین بنایی در کتاب «لیبرالیزم پنهان» می‌نویسد: «هرچند ایران لیبرالیزه نشده، اما ارزش‌های لیبرال به شاخص ارزیابی در ایران تبدیل شده است.». ما باید الگوی بومی اقتصادی و فرهنگی‌مان را در کشور پیاده کنیم.».