بانویی که امام معصوم درباره‌اش فرمود «فَدا‌ها أبوها»

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدهادی مشیری خراسانی، کارشناس مذهبی درمورد جایگاه والای شخصیت حضرت معصومه سلام الله علیه ها بیان کرد: حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیه ها هم از لحاظ شخصیت خانوادگی و هم از نظر شخصیت فردی و تربیتی خود، فردی ویژه در جهان اسلام هستند و با توجه به این که فرزندی و تربیت امام معصوم علیهم‌السلام برای انسان یک افتخار و ارزش است به ویژه این که انسان بتواند این تربیت و فرزندی امام معصوم علیهم السلام را در زندگی به کار بگیرد ایشان از این نعمت بهره‌مند بودند. زیرا اگرچه برخی از افراد فرزند امام معصوم (ع) بودند، اما تربیت امام را در زندگی به کار نگرفتند. مثل جعفر بن علی بن هادی، پسر امام هادی (ع) و برادر امام عسکری علیهم السلام. به همین دلیل، این مسئله که چنین تربیتی در زندگی به کار گرفته شود از ارزش ویژه‌ای برخوردار است.

این کارشناس مذهبی گفت: وجود مبارک حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها مثل یا حتی فراتر از بسیاری از امامزاده‌های دیگر، این تربیت و رفتار تربیتی را در وجود خود به کار گرفتند و به طور ویژه درخشیدند. یکی از نمونه‌های آن، رفتار حضرت معصومه سلام الله علی‌ها در علمیت است؛ به طوری که ایشان محضر امام موسی بن جعفر (ع) پدر بزرگوارشان و برادر اندیشمند و امام معصوم، امام رضا علیه‌السلام؛ عالِم آل محمد را درک کرده و این رفتار‌ها و علمیت را در زندگی خود به کار گرفته و رشد داده بودند تا جایی که وجود مبارک حضرت معصومه سلام الله علی‌ها مورد لطف و عنایت ویژه پدر بزرگوارشان قرار گرفتند و از جمله مواردی که در این خصوص برای ایشان نقل شده است می‌توان به ماجرای مراجعه جمعی از شیعیان به مدینه در زمان امام موسی کاظم (ع) اشاره کرد که حضرت (ع) در بیرون از مدینه تشریف داشتند. به همین دلیل، این افراد رفتند و پرسش‌هایی را مطرح کردند. چون امام موسی کاظم (ع) حضور نداشتند و با توجه به این که در آن زمان، افراد مجبور به طی کردن مسافت طولانی بودند وقتی دیدند حضرت علیهم السلام حضور ندارند و شاید بزودی هم تشریف نیاورند خیلی مغموم و محزون شدند و به همین خاطر، حضرت معصومه (س) فرمودند: پرسش‌ها و نامه‌های خود را به من دهید تا من پاسخ دهم. 

حجت الاسلام والمسلمین مشیری خراسانی تصریح کرد: حضرت معصومه سلام الله علی‌ها پرسش‌ها را مطالعه کردند و پاسخ‌ها را نوشتند و وقتی این افراد پاسخ‌ها را مشاهده کردند، متوجه شدند که پاسخ‌های عالمانه‌ای هستند و خیلی به کلام معصوم (ع) نزدیک است. به همین دلیل، پاسخ‌ها را دریافت کردند و از مدینه بیرون رفتند و مقداری که از آن جا خارج شدند در مسیر خود در یکی از محل‌های اسکان خارج از مدینه با کاروان امام موسی کاظم علیه السلام که به سمت مدینه برمی گشتند روبرو شدند. 

خیلی خوشحال به محضر حضرت موسی بن جعفر علیه السلام رسیدند و گفتند که آقا به مدینه آمدیم و شما تشریف نداشتید و پرسش و نامه‌های خود را دادیم و بانوی بزرگوار حضرت معصومه سلام الله علیها، دختر شما پاسخ‌ها را تحویل دادند. از اینرو، امام موسی کاظم (ع) نامه‌ها را مطالبه کرده و پاسخ‌ها را مطالعه کردند و نقل است که حضرت علیهم السلام از پاسخ‌های حضرت معصومه سلام الله علی‌ها خیلی ابراز خرسندی کردند و در آن جا این جمله را فرمودند: «فدا‌ها أبوها» «پدرش به فدای او». 

این کارشناس مذهبی ادامه داد: عبارت پدر به فدای او در کلام معصومین علیهم‌السلام دوبار نقل شده است: زمانی که نبی مکرم اسلام (ص) به حضرت زهرا (س) فرمودند و همچنین، حضرت موسی بن جعفر علیه السلام به حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها فرمودند و اصولاً این که یک معصوم به غیر معصوم علیهم السلام بگوید جان من به فدای تو تقریباً بی نظیر است. مگر در دو مورد: یکی در خصوص جناب حضرت ابوالفضل العباس علیهم السلام که حضرت سیدالشهداء علیهم‌السلام فرمودند: «بنفسی انت» «جان من فدای تو برادر» و دوم درمورد حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها است؛ بانویی که معصوم نیست، اما امام معصوم علیهم السلام درمورد ایشان فرموده اند که من فدای او. این حکایت از مقام والای این بانوی بزرگوار دارد که امام معصوم علیهم‌السلام در خصوص ایشان چنین تعبیری را به کار می‌برد. 

حجت الاسلام والمسلمین مشیری خراسانی مطرح کرد: از ویژگی‌های بارز شخصیتی حضرت معصومه سلام الله علی‌ها این است که این بانوی بزرگوار درمورد نقل روایات و مطالب به گونه‌ای رفتار می‌کردند که ایشان را از زنان محدثه اهل بیت علیهم السلام معرفی کرده اند و روایات ارزشمندی از این بانوی بزرگوار نقل شده که نشان دهنده شخصیت ایشان در میان خاندان عصمت و طهارت است و درواقع، از نظر نقل روایت امین روایات اهل بیت علیهم‌السلام بودند. از جمله روایاتی که حضرت معصومه سلام الله علی‌ها نقل کرده اند فاطمیات است که حضرت (س) روایات را از فاطمه بنت الحسن و ایشان از حضرت زهرا سلام الله علیها، پیامبر اکرم (ص)، جبرئیل و خداوند متعال نقل کرده اند. 

این کارشناس مذهبی ادامه داد: ویژگی دیگر حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها مهذب و متخلق بودن و اخلاق کریمانه این بانوی بزرگوار است که به کریمه اهل بیت علیهم السلام مشهور هستند و در طول تاریخ بیش از هزار سال، کرامات، بزرگواری ها، عنایت و شفا‌هایی از ایشان نقل شده است.

حجت الاسلام والمسلمین مشیری خراسانی گفت: برای برخی از افراد این سوال مطرح است که حرم شریف حضرت معصومه سلام الله علی‌ها را چه کسی ساخته است؟ اولین کسی که برای این بانوی بزرگوار حرم ساخت خانم زینب دختر امام جواد علیه السلام، خواهر امام هادی علیه السلام بودند که برای عمه بزرگوار پدرشان حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها این حرم را در شهر مقدس قم بنا کردند و این نشان دهنده عظمت شخصیت و عنایتی است که خاندان اهل بیت علیهم السلام به ایشان داشتند. از جمله این که امام جواد (ع) فرمودند: «مَنْ زارَ قَبْرَ عَمَّتی بِقُمّ فَلَهُ الجَنَّه؛ کسی که قبر عمّه ام را در قم زیارت کند، بهشت برای اوست» و امام رضا علیه السلام فرمودند: «مَن زارَ المَعصُومَهَ بِقُمّ کَمَنْ زارَنی؛ کسی که معصومه را در قم زیارت کند، مانند آن است که مرا زیارت کرده است» و بزرگانی در مکاشفات دیدند که وقتی مطالبه کرده بودند‌ای کاش می‌شد قبر مادرمان حضرت زهرا سلام الله علی‌ها را زیارت کنیم آن‌ها را به زیارت قبر حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها به عنوان بدلی از قبر حضرت زهرا سلام الله علی‌ها ارجاع داده بودند.

این کارشناس مذهبی درمورد چگونگی وفات حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها افزود: حضرت معصومه سلام الله علی‌ها با احمد بن موسی، محمد بن موسی و تعدادی دیگر از برادران خود برای یاری امام رضا علیه السلام به سمت خراسان رفتند. چون مأمون دستور داده بود که امام رضا علیه السلام به تنهایی

و بدون هیچ یار و یاوری به خراسان آورده شوند و حضرت علیه السلام در آن جا بسیار غریب و تنها بودند و خواهران و برادران این معصوم (ع) می‌دانستند که مأمون از ایشان کینه به دل دارد و قطعاً امام رضا (ع) را آزار و اذیت خواهد کرد و به همین دلیل، برای نصرت و یاری امام (ع) با جمع زیادی از شیعیان و محبین حضرت (ع) به ایران رسیدند تا به امام رضا (ع) کمک کنند و مأمون هم دستور داد که آن‌ها را در نقاط مختلف تعقیب و دستگیر کنند و در جریان جنگ‌هایی که صورت گرفت برادران امام رضا علیه السلام در نقاط مختلفی به شهادت رسیدند از جمله در شیراز که دو امامزاده واجب التعظیم، احمدبن موسی و محمدبن موسی علیه السلام به شهادت رسیدند و بعد از آن، کاروان حضرت معصومه سلام الله علی‌ها در اراک مورد حمله قرار گرفت و بقیه برادران و برادرزادگان و عزیزان امام رضا علیه السلام به شهادت رسیدند و با داغ و غم بیشتری از اراک به سمت قم رفتند و در همین حین، حضرت معصومه سلام الله علی‌ها دچار کسالت و بیماری شدند و طبق برخی از نقل‌ها حضرت (س) را مسموم کردند که این موضوع معلوم نیست. بنابراین، وقتی وارد قم شدند با وجود تکریم‌ها و مراقبت‌ها و مساعدت‌هایی که مردم قم داشتند، اما حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها تقریباً در حدود ۳۰- ۲۰ روز بعد در شهر مقدس قم دارفانی را وداع گفتند.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت