انیمیشن؛ دنیای فانتزی و تخیل

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو- زهرا قربانی رضوان؛ انیمیشن، هنری که امروزه توانسته جایگاه ویژه‌ای در میان مخاطبان کودک و نوجوان کسب کند. این صنعت اکنون نتن‌ها در میان این قشر از مخاطبان با استقبال روبه رو شده بلکه بزرگسالان نیز به تماشای این دست از آثار می‌نشینند.
با نگاهی به سال‌های گذشته و بررسی جایگاه و پیدایش انیمیشن در کشور‌ها باید دید اکنون ایران در کجای انیمیشن جهان ایستاده است؟ و پیشرفت این صنعت به چه صورت جلو می‌رود؟!

انیمیشن یا پویانمایی، روشی سینمایی است که در آن تصاویر ثابت، طوری انتخاب و مدیریت می‌شوند که به صورت پیوسته و پشت سر هم قرار میگیرند و زمانی که این تصاویر با سرعت خاصی اجرا شوند، این توهم را به وجود می‌آورند که جسمی در حال حرکت است یا کاراکتری زنده است. قرن بیستم شروع ورود مخاطب به دنیای جادو و فانتزی بود. درست زمانی که انیمیشن به عنوان یکی از هنر‌های تصویری ظهور و بروز کرد. در ایران به همت اسفندیار احمدیه در سال ۱۳۳۶ نخستین نقاشی کارتون با نام ملانصرالدین را با استفاده از اسلاید ساخت و سپس آن را به صورت نقاشی متحرک درآورد. اولین استودیوی انیمیشن ایران در دهه ۴۰ توسط جعفر تجارتچی، نصرت الله کریمی، اسفندیار احمدیه تاسیس شد.

انیمیشن در تلویزیون با مرکز پویانمایی صبا در سال ۱۳۷۴ تشکیل شد؛ که هدف از آن ساخت انیمیشن‌هایی مناسب فرهنگ و محتوای متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی بود که بعد از آن مراکز دیگری نیز افتتاح شدند و این حرکتی رو به سمت پیشرفت این صنعت در داخل کشور بود. با روی کار آمدن شبکه‌های مخصوص کودکان و نوجوانان یعنی شبکه «پویا»، «نهال»، «امید» و گسترش این شبکه ها، شاهد ساخت آثار با کیفیت‌تر انیمیشن در ایران بودیم.

اولین انیمیشنی که توانست جایگاه ویژه این هنر را برای مردم ایران بیان کند انیمیشن «شاهزاده روم» بود که بیانگر وجود ظرفیت‌های موجود برای ساخت هر چه حرفه ای‌تر این دست آثار شد و استعداد‌های موجود در این هنر را به مرحله ظهور رساند. درست بعد از «شاهزاده روم» شاهد پویانمایی‌هایی با تکنیک‌های مختلف بودیم که هرکدام قدم‌هایی ارزشمند و مهم برای ارتقا آثار سال‌های بعدی بودند که اکنون شاهد آن هستیم. آثاری که توانسته اند همانند فیلم‌های سینمایی جایگاه خود را در سینما‌های ایران پیدا کنند و به فروش میلیاردی دست یابند و جز رقیب جدی آثار سینمایی باشند.

این پیشرفت‌ها تنها در ایران نماند و دنیای انیمیشنی کشورمان پا به عرصه جهانی گذاشت. اولین انیمیشن سینمای ایران با عنوان «آخرین داستان» توانست نماینده سینمای انیمیشن ایران در فهرست ۳۲ اثر رقابت کننده در شاخه بهترین انیمیشن آکادمی اسکار قرار گیرد. همچنین این انیمیشن توانست در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر برنده اولین سیمرغ بلورین بهترین انیمیشن سینمای ایران شود.

یکی از مهم‌ترین راه‌های برقرار ارتباط با دنیای امروز و نمایش هنر و فرهنگ ملی هر کشور صنعت انیمیشن است. انیمیشن «بچه زرنگ» چند روزی است که اکران خود را شروع کرده و با استقبال خوب مخاطبان روبه رو شده است. این انیمیشن که محصول شرکت هنر پویا است یکبار دیگر توانست چراغ سینمای انیمیشن ایران را روشن‌تر کند. این شرکت محصولات پر مخاطب دیگری همانند «شاهزاده روم» و «فیلشاه» را نیز روانه اکران کرده است. با نگاهی به مضمون این اثر که پرداختی ابرقهرمانی و مضمون مذهبی دارد میبینیم که توانسته کودک و نوجوان امروزی را جذب خود کند.

قطعا سینمای ایران با وجود استودیو‌هایی همچون دیزنی و پیسکار که رقبای بسیار بزرگی محسوب می‌شوند روبه رو است. اما وجود ظرفیت‌های دیگر همچون محتوای غنی که از فرهنگی ایرانی سرچشمه می‌گیرد و مفاهیم عمیق را بیان می‌کند نشاندهنده آینده‌ای پرافتخار برای دنیای انیمیشن ایران است مانند «پسر دلفینی» که نشان داد می‌توان به حضور و فروش در کشور‌های خارجی امیدوار بود.

امید آنکه مسئولان با فراهم آوردن زمینه‌های لازم سبب هموارتر شدن هرچه بیشتر دنیای انیمیشن ایران شوند تا شاهد افتخارات هرچه بیشتر هنرمندان این عرصه در ایران و جهان باشیم.