مدارا با چالش‌های نوجوانی

در کودکی دنیا برایمان پر از رنگ، نشاط، سرگرمی و خوشحالی است. هیچ تصوری از سختی‌های زندگی نداریم و شاید تنها ترس‌مان ترس از تاریکی و دورشدن از مادرمان باشد، اما به ناگهان وارد دنیای جدیدی می‌شویم؛ احساس می‌کنیم کار‌هایی که قبلا خوشحالمان می‌کرد دیگر برایمان جذاب نیست و اصلا زندگی برایمان وارد دوره جدیدی شده است. دوره‌ای که همراه با تغییرات هویتی و شخصیتی است. ناگفته نماند که این دوران هم برای نوجوان و هم پدر و مادر‌ها پر از سختی و چالش و سردرگمی است. برای بهتر روبرو شدن شما پدر و مادر‌ها با این مسئله گفت وگویی با دکتر «عباس اسکندری» مشاور و درمانگر مسائل خانواده ترتیب داده‌ایم.

 اگر بخواهیم در حوزه تربیت نوجوانان یک اصل اساسی را به خانواده‌ها یاد بدهیم تا تمام اقدامات تربیتی خود را با محوریت آن پیش ببرند چه محوری را شما معرفی می‌کنید؟

در دوره کودکی بزرگترین اصل تربیتی اصل شفقت است، اما در دوره نوجوانی بزرگترین اصل مدارا است. 

 مدارا با نوجوانان چگونه ایجاد می‌شود و خانواده‌ها چگونه می‌توانند به طور عملی این مسئله را در تعامل با نوجوانشان انجام دهند؟

 مدارا در مرحله نوجوانی باید به صورت همراهی باشد. در واقع این مدارا به وسیله همراهی ایجاد می‌شود. پدر و مادر باید همراه فرزندش باشد و باید کنار هم دیگر مسیر را طی کنند. البته در طول مسیر مدیریت هم باید داشته باشند، والدین باید به نوجوان خود احساس حمایت در کار‌ها را بدهند. برای کار مثبت نوجوان تشویق در نظر بگیرید، وقتی احساس تایید به نوجوان دست دهد احساس قوت می‌کند، دیگر دنبال کار غیر تاییدی نمی‌رود.

 اگر نوجوان یک مسیر اشتباهی را در پیش گرفت چه کنیم؟

 باید همراهی‌اش کنیم تا مسیرش را تغیر دهد. والدین با گفتگو مسیر درست را به او نشان بدهند مثلا با این جمله که «من کنارت هستم وهمراهت خواهم بود، ولی باید بدانی این کار به نتیجه نخواهد رسید این کار درست و خیری نیست.» در این صورت نوجوان هم حس می‌کند که والدینش انحصار طلب نیستند. اصولا اگر والدین به موقع اصل مدارا را شروع کنند دیگر مجبور به درگیری با فرزند خود نمی‌شوند اگرپدر و مادر همراه نوجوان خود باشند درجایی که فکرش را هم نمی‌کنند فرزندشان همراه آن‌ها خواهد بود و همیشه از اولین کسی که مشاوره خواهد گرفت پدر و مادر است. والدین بزرگترین مشاور نوجوان هستند و چنین نوجوانی با ارزیابی والدینش رفتار خواهد کرد.

اگر خانواده با نوجوان رابطه دوستانه داشته باشند نوجوان برای گفتگو همیشه آن‌ها را انتخاب خواهد کرد.

 آیا نظارت بر نوجوانان هم باید از سمت والدین انجام شود؟ اگر نظارتی هم باشد آیا این نظارت باید مستقیم باشد یا غیر مستقیم؟

هر دوی نظارت‌ها مهم است. بعضی جا‌ها نوجوان باید بداند که در حال نظارت است که اشتباه نکند؛ اما برخی مواقع هم باید بصورت غیرمستقیم نظارت انجام شود که نوجوان احساس آزادی واستقلال داشته باشد، حتی موقعی که اشتباه می‌کند نباید اشتباهش را به رویش بیاوریم تا خودش متوجه اشتباهش بشود. 

 غیر از همراهی کردن شیوه دیگری هم در تعامل با نوجوان وجود دارد که بتواند در تربیت نوجوانان موثر عمل کند؟

یکی دیگر از مهم‌ترین موضوعات در تربیت نوجوانان اصل همکاری است. همراهی کردن یک مسئله است و همکاری کردن یک مسئله دیگر. پدر و مادر‌ها پروژه‌های کاری، پروژه‌های خانوادگی، اصلا یک نقاشی در خانه هم که شده با هم انجام بدهند که این نوجوان احساس تعلق به خانه داشته باشد. احساس استقلال و هویت این نوجوان با این عنوان که یکی از ارکان این خانه است شکل بگیرد. در واقع این نوجوان حس کند که می‌تواند یکی از مشکلات این خانه را حل کند. این مسئله به شدت انگیزه ساز است. بگذارید بچه‌های ما کار‌هایی را انتخاب کنند و ما با آن‌ها همکاری کنیم. بعضی مواقع کار برای شماست و شما نوجوانتان را به همکاری می‌گیرید و بعضی مواقع هم کار برای نوجوان است و شما همکار او می‌شوید. بالاترین میزان انگیزه را این مسئله برای نوجوانی ایجاد می‌کند که مثلا پدرش در کاری که او باید انجام دهد همکاری کند.

خانواده نباید از گفتگو با نوجوان غافل شود.

 نکته‌ای برای سفارش به خانواده‌ها دارید؟

خانواده‌ها از گفتگو با نوجوانانشان غافل نشوند. پدر و مادر‌ها با نوجوانان حتما گفتگو کنند و برای این کار زمان اختصاص بدهند. 

منبع: فارس

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی