انتقاد مقامات ارشد چین و روسیه از سیاست آمریکا؛ نقش مجمع شیانگشان در دیپلماسی نظامی چیست؟

اسم «شانگری لا» به معنی «دره عطر» به سرزمینی خیالی دلالت دارد که خوشبختی در آن ابدی است. این نام که در دیالوگ‌های محبوب برخی فیلم‌ها و بر تابلوی نام بسیاری از هتل‌ها و رستوران‌های سطح جهان خودنمایی می‌کند؛ برای علاقه‌مندان روابط بین‌الملل یادآور نشست سالیانه امنیتی سنگاپور است که همه ساله توسط موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک در هتلی به همین نام برگزار می‌شود و در حال حاضر یکی از بالاترین سطوح نشست‌های امنیتی در سطح جهان را دارا است.

به طور مشابه،‌ بسیاری از کشورهای جهان برای رساندن صدای خود سعی می‌کنند جلسات و نشست‌های مختص به خود را برگزار کنند، کما اینکه واشنگتن «فوروم امنیت بین‌الملل هالیفاکس» را دارد و آلمان «کنفرانس امنیتی مونیخ» را با محوریت مسائل اروپایی برگزار می‌کند.

با این حال، اکنون همه نگاه‌ها به چین و به منطقه آسیا-اقیانوسیه است. در گرماگرم درگیری‌های اسرائیل و غزه، یک مجمع بزرگ امنیتی بین‌المللی روز یکشنبه در پکن پایتخت چین آغاز به کار کرد. «فوروم شیانگشان پکن»، بزرگترین گردهمایی سالانه چین در زمینه «دیپلماسی نظامی» است.

به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

شیانگشان نام یک پارک و تپه معروف در حاشیه شهر پکن است، ولی جالب اینجاست که کلمه «شیانگشان» در زبان ماندرین به معنای «کوه عطر» ترجمه می‌شود؛ مشابه آنچه از نام نشست «شانگری لا» در سنگاپور بر می‌آید و شاید تلاشی از ناحیه پکن است که بگوید رسیدن به سرزمین خیالی خوشبختی از طریق نزدیکی به چین میسر است.

برخلاف روال همیشگی «فوروم شیانگشان پکن» که وزیر دفاع چین میزبانی آن را برعهده داشت، امسال این قدرت آسیایی هنوز وزیر دفاع ندارد. با این حال چین امیدوار است از این مجمع برای ترویج دیدگاه شی جین پینگ رئیس جمهوری خود برای جهانی امن‌تر و تقریب کشورهای در حال توسعه استفاده کند، تا بلکه سدی باشد در برابر افزایش مشارکت بین ایالات متحده با ژاپن و کره جنوبی که با هدف محدود کردن جاه طلبی‌های نظامی چین تدارک دیده می‌شود.

وزیر دفاع چین در سال‌های گذشته سخنرانی اصلی این مجمع را ایراد کرده بود، اما ژنرال «لی شانگ فو» پس از دو ماه بی‌خبری و پنهان بودن از انظار عمومی، سرانجام روز سه‌شنبه گذشته، بدون هیچ توضیحی از سمت وزیر دفاع برکنار شد و هنوز جایگزینی برای وی معرفی نشده است.

ژانگ یوشیا که پس از رئیس جمهور شی جین پینگ در جایگاه دوم فرماندهی نظامی چین قرار دارد، به همراه ژنرال هی ویدونگ، معاون دوم کمیسیون نظامی مرکزی، وظیفه پیبرد دیپلماسی نظامی را در این مجمع بر عهده دارند.

مجمع امسال با موضوع و شعار «امنیت جمعی، صلح پایدار» برگزار می‌شود که در واقع از همان مفهوم برساخته از ابتکار چین در زمینه امنیت جهانی گرفته شده است.

هر کس بخواهد تایوان را از چین جدا کند با ارتش خلق طرف است

ژنرال ژانگ یوشیا در این مجمع گفت: «مهم نیست که چه کسی بخواهد تایوان را از چین جدا کند، ارتش چین هرگز با آن موافقت نخواهد کرد.» آقای ژانگ با تاکید مجدد بر جایگاه تایوان برای کشور چین گفت که «تایوان هسته‌ منافع اصلی چین» است. وی بدون نام بردن از آمریکا یا هیچ کشور صرفا «یک کشور خاص» را به مداخله در منطقه آسیا و اقیانوسیه و مداخله در امور داخلی سایر کشورها متهم کرد.

ژانگ با انتقاد از این کشور ناشناس به دلیل ایجاد اختلافات ژئوپلیتیکی و برانگیختن «انقلاب های رنگی» گفت: «هر کجا که دست [این کشور خاص] دراز می‌شود، صلح و آرامش از آنجا رخت بر می‌بندد.»

با این حال، او اشاره کرد که پکن ارتباطات نظامی در سطح بالا با پنتاگون را از سر خواهد گرفت. پکن در پی سفر غیرمنتظره سال گذشته نانسی پلوسی، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، گفت‌وگوی نظامی در سطح بالا با پنتاگون را کاهش داد.

وزیر دفاع روسیه: خروج از «پیمان منع جامع آزمایش هسته‌ای» به معنای پایان توافق نبود

در همین حال سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه مدعی شد که اروپا و آمریکا به دنبال گسترش جنگ اوکراین به آسیا هستند. شویگو گفت که ائتلاف ناتو به رهبری ایالات متحده «پوششی برای تجمیع نیروی نظامی در منطقه آسیا-اقیانوسیه است».

شویگو گفت که نه تنها کشورهای ناتو به رقابت‌های تسلیحاتی در آسیا دامن می‌زنند، بلکه تشکیل بلوک‌های امنیتی مانند مانند بلوک «کوآد / Quad» و «اوکوس / AUKUS» نقش انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا موسوم به «آسه‌آن / ASEAN» و تلاش‌ها برای منع اشاعه هسته‌ای در آسیا را تضعیف می‌کند.

شویگو گفت: مفهوم «تفکیک‌ناپذیری امنیت منطقه اروپا-آتلانتیک با امنیت منطقه هند-اقیانوس آرام» مفهومی تحمیل شده از سوی غربی‌ها برای توجیه تشکیل اتحادها و زیرساخت‌های جدید در آسیا است.

منظور از گروه «کوآد / Quad» ائتلاف چهارگانه متشکل از آمریکا، استرالیا، هند و ژاپن با هدف حفظ صلح و ثبات در اقیانوس هند و اقیانوس آرام است.

اوکوس نیز یک پیمان دریایی با شرکت استرالیا، آمریکا و بریتانیا است که فروش زیردریایی‌های هسته‌ای ایالات متحده و اشتراک فناوری پیشران هسته‌ای با استرالیا و همچنین توسعه مشترک تسلیحات با فناوری پیشرفته را بین این سه کشور فراهم می‌آورد.

با این حال، شویگو متذکر شد که تصمیم دو هفته پیش روسیه مبنی بر خروج از «پیمان منع جامع آزمایش هسته‌ای» به معنای پایان این توافق نبود و روسیه آستانه استفاده از سلاح هسته‌ای را کاهش نداده است، و صرفاً با ایالات متحده که این معاهده را تصویب نکرده بود، نوعی توازن ایجاد کرده است.»

بسیاری از نمایندگان حاضر در این مجمع نمایندگان کشورهای در حال توسعه و فقیرتر هستند که در مجموع از آنها به عنوان «جنوب جهانی» یاد می شود.

این مجمع نه تنها دیدگاه چین در مورد اختلافات منطقه‌ای را تقویت می کند، بلکه برای کشورهایی مانند ارمنستان و آذربایجان بستری فراهم می‌آورد تا نقطه نظرات خود در مورد اختلافات فی‌مابین را مطرح کنند و صدای خود را به گوش جهانیان برسانند.

ارمنستان و آذربایجان هفته گذشته در قالب «نشست ۳+۳» به میزبانی تهران، مذاکرات صلح را بر سر منطقه مورد مناقشه قره باغ کوهستانی پیگیری کردند.