نوپیا، نوزایی برای بهبود آینده

به گزارش خبرگزاری مهر رضا پیروزی مدرس دانشگاه گفت: یکی از حوزه‌های اصلی که گاهی از آن غافل شدیم و نادیده گرفتیم، موضوع حضور همه اقشار جامعه در فضا یا به طور کلان زندگی شهری یا روستایی است، افرادی که خیلی وقت‌ها در تاریخ ما خودشان تعیین کننده بوده اند و هستند.

وی افزود: ما همه آدم‌ها را در جامعه نمی‌بینیم، به صورت گزیده آدم‌ها را می‌توانیم در شهر، حمل و نقل، سفر و گردشگری ببینیم، انگار جامعه ما برای حضور همه افراد و آدم‌ها آماده نیست و موانعی برای حضور آنها وجود دارد؛ به طور مثال برخی فضاهای عمومی شهرهای ما آماده حضور امن و ایمن سالمندان تنها و یا کودکان نیست.

پیروزی با بیان اینکه ساختار جمعیتی جهان و ایران در حال تغییر است یادآور شد: اقدامات حوزه بهداشت و سلامت در دهه‌های اخیر منجر به افزایش امید به زندگی انسان‌ها شده است و تعداد سالمندان در حال افزایش است.

این مدرس برنامه ریزی شهری گفت: امید به زندگی بیشتر می‌تواند معادل بیشتر زنده ماندن باشد، اما در حوزه سالمندی، به دنبال زندگی طولانی‌تر، با کیفیت و سلامتی بالا هستیم. اکنون افرادی را داریم که بیشتر زندگی می‌کنند، این افراد می‌توانند تجربه‌های بیشتری در زندگی کسب کنند، زمان بیشتری را کار کنند، مولد و سالم باشند و در ساختار اقتصادی و اجتماعی نقش ایفا کنند.

عضو هیأت مؤسس دیده‌بان طول عمر ایران ادامه داد: ما اکنون آماده مواجهه با این جمعیت بالای سالمندی نیستیم؛ خیلی وقت‌ها از آن به عنوان بحران یا چالش یاد می‌شود، اما به زعم صاحبنظران و کارشناسان صنعت طول عمر، دیگر نامش چالش و بحران نیست، نامش فرصت است، حالا ما انسان‌هایی با سن بیشتر داریم که می‌توانند فعال باشند، درآمد کسب کنند و دیگران نیز با ارائه خدمت و محصولات برای ارتقای کیفیت زندگی آنان کسب درآمد داشته باشند.

وی با اشاره به نگرش دنیا به سالمندی جمعیت و بازار گسترده پیش روی و اهمیت اینکه آدم‌ها در این سن و سال نیازهای جدید دارند، اضافه کرد: وقتی نیازهای جدید انسان شناخته می‌شود، باید پاسخ‌های جدید به آنها عرضه کرد که این پاسخ‌ها در دنیای امروز در فناوری‌های جدید معنا می‌یابد و باید بر اساس آن‌ها راه حل های آگاهانه و اختصاصی تولید و آماده کرد.

پیروزی اذعان داشت: طبق نظر صاحب نظران این حوزه، در ایران روند پیری و سالمندی جمعیت را سریع‌تر از کشورهای توسعه یافته تجربه خواهیم کرد، پس باید به فکر آن باشیم و از سوی دیگر خود را برای بهره برداری هوشمندانه از این دریای ارزش آماده کنیم، بر همین اساس سالمندی در ایران نه یک مساله که یک دارایی بزرگ محسوب می‌شود.

وی اظهار داشت: این انفجار جمعیت و سالمندی آنها و از طرفی کم شدن جمعیت جوان، کاهش تعداد فرزندان در خانواده، کوچک شدن بعد خانوار و کاهش احتمال ماندگاری اعضای خانواده در مکان مشابه، توان دولت‌ها و بخش عمومی را نسبت به پاسخگویی نیازها و تقاضای آینده کم می‌کند، این همان جایی است که باید افراد جامعه بیش از پیش وارد میدان شوند.

پیروزی، تسهیل‌گر بخش سلامت رویداد نوپیا، بر لزوم جامعه مبنا شدن راه حل پاسخگویی به تقاضای جمعیت سالمند آینده تاکید کرد و افزود: خود آن آدم‌ها باید برای خودشان تصمیم بگیرند و خودشان آن را اجرا کنند؛ آن کسانی که کنار هم زندگی می‌کنند، باید دست به دست هم دهند تا بتوانند تقاضاهای آینده را پاسخ دهند و از طرفی خلق ارزش کنند.

ویی یادآور شد: یکی از تفاوت‌هایی که نوآوری اجتماعی با راه حل های پایه جهانی دارد، این است که معمولاً ممکن است مسائل مشابه با عنوان‌های مشابه، در زمینه‌های متفاوت، بروز متفاوت داشته باشند، پس هر جامعه می‌تواند نوع مساله خود را شناسایی و راه حل متناسب با زمینه و شرایط خود را ارائه کند. همه با هم باید کار کنند، دولت، مردم، سمن‌ها، شرکت‌های خصوصی، مجموعه‌های دارای فناوری، کارآفرینان و دیگر نهادهای مرتبط در کنار هم هر کدام حلقه‌ای را تشکیل دهند و بخشی از این پازل ارزش آفرینی را شکل دهند.

وی به اقدامات در دست اجرا برای سالمندان اشاره و خاطرنشان کرد: مفهومی به نام طول عمر با ابعادی چون پیری‌شناسی، حوزه‌های چهارگانه پزشکی، فناوری طول عمر و نظام نوین مالی قصد دارد دوران پیری سالم¬، فعال و مولد را برای انسان‌ها رقم بزند؛ در این چارچوب، دولت به عنوان تنظیم گر، بخش عمومی تسهیل‌گر، بخش خصوصی تولید کننده و سرمایه گذار و مردم به عنوان منشأ تقاضا و از سویی تأمین کننده، به ایفای نقش می‌پردازند.

پیروزی که هم‌اکنون در تدارک پنل‌ها و کارگاه‌های بخش سلامت است گفت: در حال حاضر این اتفاق در کشور ما هم به تدریج در حال رخ دادن است. ما شتاب دهنده‌ها و مراکز نوآوری داریم که در تلاش فعالیت در این حوزه هستند، در بخش خصوصی خیلی از استارت آپ ها منتظر نمانده اند و شروع کرده اند و پیش می‌روند، در کشور بعد از سال‌ها شورای ملی سالمندی برگزار شده است و حالا سند سالمندی داریم و اینها بخش‌های مهمی هستند که می‌توانند پازل را تکمیل کنند.

وی اضافه کرد: برنامه‌های توسعه ایران بستری است که می‌تواند اهداف، مسیر و جایگاه نقش آفرینان در افق زمانی را مشخص کند، از همین روی، انتظار داریم در احکام برنامه هفتم توسعه کشور هم این موضوعات گنجانده شود تا بتوانیم فعالان این حوزه را گرد یک چارچوب مدون (که دارد از سوی بخش دولتی هم هدایت و پشتیبانی می‌شود) حرکت دهیم و هدایت کنیم.

پیروزی بیان کرد: هر کدام از این ارکان نیاز به بستری برای نمایان سازی فعالیت و توانمندی‌ها دارد، به خصوص موضوعاتی از این دست که در حال گذار و رشد هستند. نوپیا یا حرکت‌های مشابه آن، می‌توانند جریان‌هایی را در جامعه ایجاد کنند که زمینه را برای خلق ارتباطات مؤثر و پایدار فراهم کند، پس می‌تواند بن‌سازه‌ای برای بروز و ظهور ایده‌ها، افکار متنوع و اتصال فعالان و علاقه مندان مختلف این حوزه باشد.

وی افزود: امسال در حوزه سلامت نوپیا مشخصاً موضوع سالمندی و طول عمر مطرح می‌شود تا با حضور دغدغه مندان، علاقه مندان، صاحبان ایده و کارآفرینان در قالب برگزاری پنل ها و کارگاه‌های گوناگون، بتوان ضمن شبکه سازی و کسب آگاهی از روندهای حال و آینده، به راه حل های جدیدی دست یافت، اشتراک و هم فکری ایجاد کرد و همکاری تازه ای شکل بگیرد که خود منجر به نوآوری‌ها و همکاری‌های اجتماعی با محصولات جدید شود.

طراح نوآوری اجتماعی حوزه سالمندی در نوپیا اظهارکرد: این گردهمایی می‌تواند جایی باشد که افراد از زوایای تازه به موضوعات نگاه کنند. گاه افراد با کسب و کارهای مشخص یا دولت مواجه هستند در حالی که در نوپیا همه بخش‌ها کنار هم حضور دارند؛ اینجا همانجایی است که همه می‌توانند کنار هم قرار گیرند و حتی با جامعه مخاطبشان روبرو شوند، می‌تواند زمینه را برای هم افزایی فراهم سازد و خلق ارزشی که با هم آفرینی اتفاق می‌افتد، منجر به یک نوزایی شود.

وی تاکید کرد: نوزایی زمانی رخ می‌دهد که در انتها، تنها مجموع آنچه که هست و بود را نداریم بلکه دستاوردی وجود دارد که فراتر از مجموع آنهاست و می‌تواند شرایط بهتری را برای فهم بهتر جامعه از این موضوع رقم بزند و مسیر بهره بردن از این دارایی ارزشمندی که در اختیار ما هست را هموار کند.

اینها قدم‌هایی است که شاید پیامد آن در سال‌های دورتر دیده و شنیده شود، افراد دغدغه‌مندی را می‌شناسم که در حال فعالیت و تلاش در ابعاد مختلف حوزه سالمندی و بازنشستگی کشور هستند و دست‌آوردهای کاربردی دارند، امیدوارم چنین زمینه و رویدادی، بستر مناسبی برای آفرینش کنار هم و نوزایی رو به آینده بهتر را رقم بزند.

یکی از اهداف اصلی ما در نوپیا، می‌تواند رسیدن به اثر جدید باشد. اثر زمانی اتفاق می‌افتد که ما دنبال تغییر باشیم. یک گام برای تغییر می‌تواند اثراتی را بسازد که در صورت پایداری به تحول و ارتقای کیفیت زندگی در جامعه در سطح ملی و بین‌المللی منجر شود.

پایه برنامه ریزی برای محیط‌هایی که انسان‌ها در آن زندگی می‌کنند، تحقیق می‌کنند و فعالیت اقتصادی دارند. از این بابت با انواع آدم‌ها و اقشار و سنین مختلف، در شهر و روستا، معمولاً رشته ما درگیر است.

یکی از حوزه‌های مهم در رشته ما این است که بتوانیم محیط را برای زندگی همه آدم‌ها آماده کنیم، از آن چیزی که در حال حاضر است، برای آینده بهبود دهیم.