این آواز غم غربت تهران را تسلی می‌دهد + صوت

«آن مرد گنجی در سر دارد که میان شما پخش می‌کند. گنج مردم نادار؛ مردمان دریغ شده! گنجی از ناداری گردآوری شده از روزمرگی در جهان رو به دگرگونی! آن مرد سرود گمشده می‌خواند؛ بازیابد خود بی‌خویشِ خویش را در بَم و زیرهای آن؛ در تهران گمشده!»

به گزارش ایسنا، این‌ها را بهرام بیضایی نوشته؛‌ وقتی قرار بوده برای مرتضی احمدی چیزی بنویسد، این توضیحات از قلمش جاری شده است و حالا امروز تولد مرتضی احمدی است؛‌ تولد «صدای طهرون»! که اگر بود امروز باید شمع تولد ۱۰۳ سالگی‌اش را فوت می‌کرد.

شب یلدای سال ۱۳۹۳ بود که «پدربزرگ طهرون» ما را تنها گذاشت و رفت. وقتی اسم مرتضی احمدی می‌آید، شاید خیلی‌ها یاد هنر بازیگری یا گویندگی‌اش بیافتند اما دوستدارانش هنر ضربی‌خوانی او را که در مجموعه آلبوم‌های «صدای طهرون» منتشر شده است، فراموش نخواهند کرد. «صدای طهرون» قصه موسیقی‌های از یاد رفته تهران است که کم‌کم رو به فراموشی رفتند اما مرتضی احمدی با همکاری بابک چمن‌آرا این قطعات را ثبت و ضبط و در قالب آلبوم «صدای طهرون» منتشر کردند.

«صدای طهرون» از کجا درآمد؟

بابک چمن‌آرا (ناشر اثر) که ضبط و انتشار قطعات ضربی‌خوانی مرضی احمدی را برعهده داشت، درباره چگونگی روند تولید اثر به ایسنا گفته است: نوروز سال ۸۸ بود که به واسطه دوستی‌ای که با نوه مرتضی احمدی داشتم، برای عید دیدنی به خانه‌اش رفتم. با خورش چاغاله‌بادوم از ما پذیرایی «طهرونی» کرد. هنگام گپ زدن صحبت از این شد که چرا آقای احمدی آهنگ‌ها را ضبط نمی‌کند؟ او نیز جواب داد که خیلی دلش می‌خواهد این کار را انجام دهد، زیرا ۴۰ سال در پی جمع‌آوری اشعار بوده است. من ‌ آن زمان استودیو هم داشتم و به او پیشنهاد کردم تا آثارش را ضبط کنم. ما از فروردین سال ۸۸ ضبط قطعات را هفته‌ای سه جلسه‌ آغاز کردیم. تا آخر تابستان نیز در مجموع ۱۰۶ قطعه را ضبط کردیم. در آن زمان فقط به فکر ضبط آثار بودیم نمی‌دانستیم قرار است این ضربی‌خوانی‌ها را چگونه منتشر کنیم.

او ادامه داد: نحوه کار ما به صورتی بود که آقای احمدی صدای تنبک را فقط در هدفون می‌شنید و ما صدای او را به‌ صورت خام ضبط می‌کردیم تا در آینده هرچه بخواهیم روی آن ضبط کنیم. من ۱۰۶ قطعه را به وزارت ارشاد برای مجوز دادم، حدود ۳۵ شعر مجوز گرفت و بقیه را برای مجوز شعر رد کردند. از این ۳۵  قطعه ۱۲ قطعه آن برای موسیقی هم مجوز گرفت. سال ۸۹ اولین مجموعه همزمان با تولد آقای احمدی منتشر و جشن انتشار آن هم در تالار وحدت برگزار شد.

چمن‌آرا همچنین اظهار کرد: یک سال بعد به‌ سراغ بقیه شعرهایی که مجوز گرفته بود، رفتم و کلی توضیح و دلیل آوردم که با انتشار آلبوم اول هیچ اتفاقی نیفتاده است، این‌ها باعث شد ۱۳ قطعه دیگر مجوز بگیرد که دو سال بعد، در آبان ۱۳۹۱ منتشر شد.

او با بیان اینکه برای انتشار آلبوم سوم وقفه افتاد، گفت: سر مجوز آن به مشکل برخوردیم، زیرا شعرهایمان تمام شده بود و باید مرحله شعر را هم دوباره از سر می‌گذراندیم. زمانی که مجوز آلبوم‌های ۳، ۴ و ۵ را گرفتیم، حال آقای احمدی خوب نبود و دست و دل هیچ‌کدام‌مان نمی‌رفت که این کار را انجام‌ دهیم. متاسفانه او در یلدای ۱۳۹۳ فوت شد و از آنجایی که من در زمان فوت هیچ‌کس، کاری را منتشر نمی‌کنم، به خودم قول دادم این کارها را همچنان در تولدهایش منتشر کنم.

«صدای طهرون» ۶ تایی می‌شود؟

بابک چمن‌آرا درباره عدم انتشار مجموعه پنجم «صدای طهرون» نیز توضیح داد: مجموعه پنجم آماده است اما شرایط انتشار برای مجموعه پنجم وجود نداشت. اتفاقاتی مثل شیوع بیماری کرونا و قولی که من به آقای احمدی داده بودم مبنی بر اینکه «صدای طهرون» به خاطر پرسپولیسی بودن ایشان یک مجموعه ۶ تایی شود،‌ به تعویق افتاد. متاسفانه فقط برای ۵ آلبوم توانستیم مجوز بگیریم و برای انتشار مجموعه ششم فکر دیگری کردم که البته به کمک احتیاج دارم.

این ناشر موسیقی ادامه داد: فکر کردم بهتر است در کنار ۵ آلبوم صدای طهرون قدیم که با ضربی‌خوانی‌های آقای مرتضی احمدی ضبط کردیم،‌ مجموعه ششم را با عنوان صدای طهرون جدید منتشر کنم و از هنرمندان جوان بخواهم قطعاتی را در اختیار ما قرار دهند؛ البته چند قطعه برای این کار آماده است و هنرمندانی مثل امید نعمتی، گروه «بمرانی» و ... آثاری را آماده کرده‌اند اما موضوع اینجاست که در حال حاضر انتشار این اثر به اسپانسر نیاز دارد.

در ادامه می‌توانید قطعه «سر شب» ضربی‌خوانی مرتضی احمدی را بشنوید: