کتاب «درآمدی به فلسفه ذهن» به چاپ سوم رسید

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «درآمدی به فلسفه ذهن» اثر کیت مسلین و ترجمه مهدی ذاکری است که در پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه در ۴۸۳ صفحه و به همت نشر این پژوهشگاه به چاپ سوم رسید.

ذهن چیست و حالات ذهنی چه تفاوت‌هایی با حالات فیزیکی دارند؟ چه ارتباطی میان ذهن و اشیای فیزیکی برقرار است؟ آیا با آنها یکی است یا به آنها وابسته است یا مستقل از آنهاست؟ اینها نمونه‌هایی از مسائل فلسفه ذهن هستند که در کتاب حاضر بررسی شده‌اند.

موضوعات این کتاب مهم‌ترین نظریه‌ها و مسائل فلسفه ذهن را در بر می‌گیرد. نویسنده نظریه‌های دوگانه انگاری، این‌همانی ذهن و بدن، رفتارگرایی، کارکردگرایی و مسائل آگاهی، علیت ذهنی و اذهان دیگر را به بحث می‌گذارد و با بیانی واضح، استدلال‌های له و علیه هر نظریه را با استناد به آثار اصلی فیلسوفان توضیح می‌دهد و با این حال می‌کوشد تا حد امکان، کمترین آشنایی با مباحث فلسفی را پیش فرض بگیرد.

این کتاب نخستین اثر از طرح کلان فلسفه نفس در پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی است که به معرفی مباحث فلسفه ذهن اختصاص دارد.

ساختار اثر

این کتاب در ۱۱ فصل تألیف شده است؛ فصل اول با عنوان «مسئله ذهن و بدن» به بررسی ویژگی‌های حالات ذهنی و شفافیت، اصلاح ناپذیری و مرجعیت نهایی پرداخته و ارزیابی آموزه‌های دسترسی اختصاصی و شفافیت و ویژگی کل گرایانه حالات التفاتی و رابطه آنها با آگاهی را شرح داده است.

فصل دوم با عنوان «دوگانه انگاری» ضمن تبیین دوگانه انگاری جوهری و افلاطونی رابطه ذهن و بدن و مشکلات دوگانه انگاری را مورد تأکید قرار داده است.

نویسنده در فصل سوم با عنوان «نظریه این همانی ذهن و مغز» خلاصه‌ای از پیشینه تاریخی و پرهیز از اشکالات ابتدایی نظریه این همانی را بیان کرده و نقاط قوت نظریه این همانی و مشکلات نظریه این همانی را بررسی کرده است.

«رفتارگرایی تحلیلی» عنوان چهارمین فصل از کتاب حاضر است که در آن رفتارگرایی تحلیلی در مقابل رفتارگرایی روش شناختی و رفتارگرایی «شدید» همپل تبیین شده و رفتارگرایی «ضعیف» رایل و رد ویژگی‌های «درونی» قائم به شخص برای حالات ذهنی به رشته تحریر درآمده است.

فصل پنجم با عنوان «کارکردگرایی» کارکردگرایی مابعدالطبیعی، نقاط قوت و مشکلات کارکردگرایی را تشریح کرده و اتاق چینی و مسئله فقدان حیث التفاتی و کارکردگرایی آدمکی را بیان کرده است.

ششمین فصل از این کتاب با عنوان «جدی گرفتن آگاهی: یگانه انگاری غیر تحویلی» به دوگانه انگاری ویژگی‌ها و یگانه انگاری غیر تحویلی، سرل و مسئله ذهن و بدن و سه مشکل دوگانه انگاری ویژگی‌ها اختصاص دارد.

نویسنده در فصل هفتم با عنوان «علیت روانی – فیزیکی» دلیل عمل به عنوان علت آن، یگانه انگاری غیر قانون مند و اشکالات یگان انگاری غیر قانون مند را بررسی کرده است.

«دیدگاه ارسطو» عنوان هشتمین فصل از کتاب مذکور است که در آن ماده و صورت، ارسطو و پسوخه و اِعمال و حامل قابلیت‌ها تبیین شده و آموزه عقل فعال و نقاط قوت پسوخه به نگارش درآمده است.

فصل نهم با عنوان «مسئله اذهان دیگر» ضمن بررسی استقرا و استدلال مبتنی بر تمثیل، حمله ویتگنشتاین به استدلال مبتنی بر تمثیل و مسئله اذهان دیگر و ناممکن بودن زبان منطقاً خصوصی را بیان کرده و ناممکن بودن «پیروی از قاعده» ی خصوصی و راه حل ناموفق پیتر استراوسن برای مسئله اذهان دیگر را مورد تأکید قرار داده است.

فصل دهم با عنوان «این همانی شخصی به عنوان استمرار فیزیکی» مابعدالطبیعه و معرفت شناسی این‌همانی شخصی و تحویل گرایی و عدم تحویل گرایی را شرح داده و نظریه استمرار فیزیکی و استمرار فیزیکی و پیوند مغز را به رشته تحریر درآورده است.

«این همانی شخصی به عنوان استمرار روانی» عنوان یازدهمین و آخرین فصل از این کتاب است که در آن اعتراض رید به تبیین لاک و اعتراض باتلر به استدلال لاک بررسی شده و این همانی و بقا بدون استمرار فیزیکی و این‌همانی شخصی و عدم تحویل گرایی تبیین شده است.