بشار مراد: مبارزه‌ی فلسطین مساله‌ای کوئیر و فمینیستی است

بشار مراد هنرمند و فعال فلسطینی کوییر است. او در محله شیخ جراح بیت المقدس زندگی می کند، اما شهرت و موفقیت کاریش مدت‌هاست که از مرزهای زادگاهش فراتر رفته است. مراد خواننده و آهنگسازی است که در مورد موضوعاتی همچون هنجارهای اجتماعی، جنسیت و سکسوآلیته، اشغال فلسطین توسط اسراییل، حقوق اقلیت‌های جنسی و جنسیتی، ترانه می‌سازد و اجرا می‌کند. گفت‌و‌گوی زیر از مجله “ولوله“ با او به ۲۰۲۱ بازمی‌گردد؛ وقتی مراد از روزهایی گفت که اسراییل تلاش می‌کرد فلسطینی‌های ساکن در شیخ جراح را آواره کند. او از اقدامات غیرقانونی اسرائیل در شیخ جراح تا صورتی‌شویی و اهمیت مبارزه فلسطینی‌ها گفته است، اما آنچه این هنرمند دو سال پیش بیان کرد، هنوز هم صدق می‌کند؛ وقتی اسرائیل در غزه دست به نسل‌کشی زده است.

ولوله: آوارگی فلسطینیان توسط اسرائیل به صورت مدون ثبت شده است. شیخ جراح جدیدترین فصل این تاریخ است. آیا می توانید کمی از آنچه در شیخ جراح می گذرد و اینکه چرا ما آن را در اخبار نمی‌بینیم، توضیح دهید؟

بشار مراد: بیرون راندن و تبعید اجباری بخشی از استراتژی اسرائیل برای محدود کردن حضور فلسطینی‌ها در قدس [بیت المقدس، اورشلیم] به منظور سلطه کامل بر آن است. دو خواهر و برادر شگفت‌انگیز فلسطینی که از اعضای یکی از خانواده‌های بیرون‌رانده‌شده از خانه‌های خود در شیخ جراح هستند، هشتگ «شیخ جراح را نجات دهید» را راه‌اندازی کردند و همه ما را برای دفاع از خانه‌های خود بسیج کردند.

من نیز در شیخ جراح زندگی می‌کنم و از نزدیک شاهد وقایع اخیر بوده ام. معترضان با روش‌های مسالمت‌آمیز همچون آواز خواندن، دعا کردن، و برگزاری مراسم افطار ماه رمضان با خانواده‌های مورد تهدید، برای حمایت به محله ما آمدند. شهرک‌نشینان اسرائیلی نیز تحت حمایت ارتش اسرائیل به شیخ جراح آمده اند. به محض اینکه ما شروع به آواز خواندن، شعار دادن، یا برافراشتن پرچم فلسطین می‌کنیم، نیروهای اسرائیلی شروع به حمله به معترضان می‌کنند؛ به فلسطینیان معترضی که مرد، زن، کودک، مسلمان، مسیحی، بی‌دین و کوئیر هستند. مشاهده این خشونت شدید بسیار دلخراش است. طوری که ارتش در حال سرکوب، تیراندازی، دستگیری دوستان، خانواده، همسایگان من و به طور کلی فلسطینیان است، نفرت‌انگیز است. شیخ جراح نمونه‌ی بارزی است از چگونگی تشکیل کشور اسرائیل بر اساس پاک‌سازی قومی فلسطینیان از این سرزمین.

من در شیخ جراح زندگی می‌کنم، در پس‌زمینه فریادهای همسایگانم و هموطنان فلسطینی که از گلوله‌های لاستیکی فرار می‌کنند، سربازان سوار بر اسب‌هایی که به آنها استروئید خورانده اند، بوی آب متعفن [که اسرائیل علیه معترضان به کار می‌برد]، نارنجک‌های صوتی و گلوله‌های واقعی که ارتش برای بازدارندگی معترضان استفاده می‌کند. امروز نمی دانم از چه چیزی باید بترسم: ارتش اسرائیل، شهرک‌نشینان مسلح، یا اوباش شکنجه‌گر که به دنبال کشتن عرب‌ها هستند، یا شعارهای «مرگ بر عرب‌ها» که قبل از خواب در محله خود می‌شنوم. امروز احساس می‌کنیم هیچکس نیست که از ما محافظت کند و به همین دلیل است که به دست کمک به سوی جهان بلند کردیم، به این امید که این بی‌عدالتی را ببیند و بالاخره وارد عمل شود.

با آشکار شدن وقایع شیخ جراح و حملات به فلسطینیان، گفتمان جریان اصلی مملو از گرایش‌های ضد‌عرب یا یهودی‌ستیزانه شده است. انتقاد از سیاست‌های دولت اسرائیل مساوی با یهودستیزی شده و حمایت از مبارزه‌های فلسطینی به منزله تایید جهادی‌ها تلقی می شود. نظر شما به عنوان یک فلسطینی در مورد این محدودیت چیست؟

اولاً ما اینجا فلسطینی هستیم، ما عرب‌های اسرائیل نیستیم. ما را همانطور که هستیم نام ببرید. اسرائیل همیشه در انکار وجود فلسطینیان موفق بوده است. بین یهودیت و صهیونیسم تفاوت زیادی وجود دارد. ما علیه سیاست‌های دولت اسرائیل که مبتنی بر ظلم، تبعیض و نژادپرستی سیستماتیک علیه فلسطینی‌ها است، صحبت می‌کنیم. این مبارزه برای حقوق بشر و برابری است، همان چیزی که غرب دوست دارد درباره آن موعظه کند. شما نمی‌توانید انتخاب کنید که حقوق بشر برای چه کسانی اعمال می‌شود. نمی‌توانید کشوری بسازید که یک گروه از مردم را بر گروه دیگر ارجحیت دارند و حتی قوانینی برای مشروعیت بخشیدن به آن وضع کنید.

امروز احساس می‌کنیم هیچکس نیست که از ما محافظت کند و به همین دلیل است که به دست کمک به سوی جهان بلند کردیم، به این امید که این بی‌عدالتی را ببیند و بالاخره وارد عمل شود.

اسرائیل اخیراً قانونی تبعیض‌آمیز را تصویب کرده است که ماهیت کشور اسرائیل را دولت-ملت یهود تعیین می‌کند. این مکان برای سه دین یکتاپرست مقدس است، چرا یکی بر سایر دین‌ها برتری داشته باشد؟ چرا ارتش اسرائیل به نمازگزاران مسلمان فلسطینی با نارنجکهای صوتی و گلوله‌های لاستیکی در مسجد الاقصی حمله می‌کند؟ چرا آنها مسیحیان فلسطینی را که در هفته عید پاک سعی در رسیدن به مقبره مقدس دارند سرکوب می‌کنند؟ همچنین در این تظاهرات، یهودیان و اسرائیلی‌های زیادی را دیده‌ام که به کارزارهای فلسطینی‌ها برای پایان بخشیدن اشغالگری اسراییل، قطع بودجه نظامی به اسرائیل و توقف پاکسازی قومی فلسطینی‌ها می‌پیوندند. آیا آنها نیز ضدیهود هستند؟ آیا آنها یهودیانی هستند که از خود بیزارند؟

رسانه‌های بین‌المللی پس از شلیک موشک توسط حماس شروع به گزارش در مورد فلسطین می‌کنند. اما این داستان از اینجا شروع نمی شود و اکنون ۷۳ سال است که ادامه دارد. نمی توان ظالم و مظلوم را در یک سطح قرار داد. اسرائیل دارای یکی از قوی ترین ارتش‌های جهان است و بر اساس قوانین بین المللی، قدس شرقی را اشغال کرده است.

Ad placeholder

طرفداران اسرائیل به اقلیت‌های جنسی و جنسیتی حامی فلسطین نقدهایی وارد می‌کنند بر مبنای این استدلال رایج که «اسرائیل به عنوان دموکراتیک‌ترین کشور خاورمیانه از افراد ال‌جی‌بی‌تی‌کیو+ حمایت می‌کند». می‌توان گفت که پراید تل آویو، کمپین‌های روابط عمومی و بودجه میلیون‌ها دلاری‌اش دارد به نفع اسرائیل کار می کند. دوست دارید در مورد صورتی‌شویی اسرائیل چه بگویید؟ آیا اسرائیل واقعا «دموکراتیک ترین کشور خاورمیانه» است؟ چهره کوییر-دوست اسراییل، که همیشه رو به غرب است، چقدر واقعی است؟ یا «آن اسرائیل» اسرائیل کیست؟

اسرائیل در شستشوی مغزی جامعه بین المللی کوییرها به گونه‌ای موفق بوده است که فکر می‌کند پناهگاهی امن برای کوییرها و کوییرهای فلسطینی است. با این حال، من با چشمان خود شاهد خشونت آنها علیه دوستان کوییرم بوده‌ام که توسط سربازان اسراییلی حمله و دستگیر شدند، و در صحنه هایی که بسیار یادآور جورج فلوید است، سربازان لگدمال‌شان کرده اند و پا روی تن آنها گذاشته اند.

پوسترهای تبلیغاتی متعلق به شرکت تبلیغاتی «بلو استار»

اسرائیل مدعی است که کشوری فمینیست و دوستدار جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو+ است. با این حال، به زنان و کوئیرهای فلسطینی که در غزه، قدس، فلسطین ۱۹۴۸ و کرانه باختری هستند حمله می‌کند. ارتش نمی‌ایستد تا بپرسد آیا فردی که می‌خواهند به آن حمله کنند کوییر است یا خیر. فیلم‌های زیادی از شیخ جراح از سوی شهروند‌ـ‌خبرنگارها از ضرب و شتم زنان، روی زمین کشیده‌شدن‌شان از طریق حجابشان و دستگیری آنها منتشر شده است. استفاده ابزاری از جنسیت‌های ما برای توجیه ظلم و ستم، شرورانه و اهریمنی است. ما اقلیت‌های جنسی و جنسیتی فلسطینی ساکن فلسطین هستیم و می‌گوییم که به این استراتژی‌های صورتی‌شویی اعتقادی نداریم.

شما با گروه “هاتاری” ٖکه نماینده ایسلند در رقابت‌های آواز «یوروویژن» ۲۰۱۹ بود آهنگ  “کلفی/سامد” را تهیه کردی. این آهنگ واقعاً محبوب شد و شما با هم در ایسلند و سایر کشورهای اروپایی اجرا کردید. این همکاری چگونه اتفاق افتاد؟ فکر می کنید این پروژه چه کمکی به جامعه کوییر فلسطینی و به شما به عنوان یک هنرمند کوییر فلسطینی کرد؟

من هاتاری را قبل از شرکت در یوروویژن از طریق اسکایپ ملاقات کردم زیرا آنها علاقه‌مند به صحبت با هنرمندان فلسطینی بودند. در مقالاتی خوانده بودم که آنها تصمیم گرفتند در مسابقه یوروویژن که در تل‌آویو برگزار شد شرکت کنند تا یک بیانیه اعتراضی علیه اشغالگری ارائه دهند. بنابراین تصمیم گرفتم به گفتگوی خود با آنها ادامه دهم که در نهایت به همکاری در “کلفی/ سامد” ختم شد.

برای من مهم بود که در حباب یوروویژن و تل‌آویو اختلال ایجاد کنم، زیرا هر دو خود را به عنوان مکانی برای اتحاد و عشق تبلیغ می کنند، مگر زمانی که صحبت از فلسطین باشد. برای من مهم بود که به کسانی که در یوروویژن شرکت می‌کنند و اجرا می‌کنند یادآوری کنم که روی گورهای میلیون‌ها فلسطینی آواره می‌رقصند و با برگزاری این رویداد در تل‌آویو، ظلم به مردم من عادی می‌شود.

در این تظاهرات، یهودیان و اسرائیلی‌های زیادی را دیده‌ام که به کارزارهای فلسطینی‌ها برای پایان بخشیدن اشغالگری اسراییل، قطع بودجه نظامی به اسرائیل و توقف پاکسازی قومی فلسطینی‌ها می‌پیوندند. آیا آنها نیز ضدیهود هستند؟

Ad placeholder

چرا افراد کوییر باید از مبارزه‌های فلسطینی‌ها حمایت کنند؟ چرا این موضوع برای شما مهم است؟

مبارزه برای آزادی فلسطین یک مسئله تقاطعی (اینترسکشنال) است. این یک مسئله فمینیستی، یک مسئله کوییر، و یک مسئله مربوط به عدالت نژادی است. سربازان قبل از حمله به فلسطینی‌ها از آنها نمی‌پرسند که آیا کوییر هستند یا خیر. آنها بی‌رحمانه حمله می‌کنند و همه ما را محکوم به مجازات دسته‌جمعی کرده‌اند. آنها قبل از بمباران غزه، برای بررسی این موضوع یک لحظه هم توقف نمی‌کنند که آیا کودکان یا زنان یا همجنس‌گرایان در آنجا وجود دارند یا خیر. در واقع فیلم‌های زیادی از حمله سربازان اسرائیلی به دوستانم، کشیدن زنان روی زمین به وسیله حجاب، پا گذاشتن بر گردن و کوبیدن آنها به زمین منتشر شده است. ظلم تبعیض نمی‌کند.

تل‌آویو به عنوان پناهگاه جامعه کوییر در خاورمیانه ترسیم شده است. این نمونه بارز استفاده ابزاری از جامعه کوییر و همجنس‌گرا برای توجیه ظلم به فلسطین است و متأسفانه جهان این واقعیت جعلی را باور می‌کند. ما به عنوان فلسطینی‌های کوییر، خواستار این هستیم که جنس و جنسیت ما تبدیل به سلاح نشود. اگر شما برای فمینیسم، آزادی اقلیت‌های جنسی و جنسیتی، و جنبش «جان سیاهان اهمیت دارد» مبارزه می‌کنید، آن‌وقت حمایت نکردن شما از فلسطین ریاکارانه خواهد بود. پیام من به جهان این است که ما اینجا برای آزادی همه چیز در فلسطین می‌جنگیم و از این که جهان به قیمت زندگی ما صورتی‌شویی اسرائیل را باور کند، خسته شده ایم.

یادم می‌آید وقتی در ایالات متحده آمریکا به کالج رفتم، در اولین هفته به کنسرت لیدی گاگا رفتم. او به من عشق به خود را آموخت؛ اینکه بدون هیچ عذر و هراسی خودِ خودم باشم. او در مورد برابری و مبارزه با بی‌عدالتی موعظه کرد، او با «نپرس و نگو» مبارزه کرد، او علیه ترامپ مبارزه انتخاباتی کرد، اما حالا نمی‌دانم کجاست! من پیگیرانه برنامه روپالز درگ ریس را تماشا می کنم که از حقوق زنان، رهایی کوئیرها، «جان سیاهان اهمیت دارد»، برابری و عدالت صحبت می‌کند. اکنون که فلسطین خبرساز شده، سکوت مطلق حاکم شده است. چرا وقتی مشخص است که فلسطینی‌ها تحت ظلم و ستم قرار می گیرند، دنیا ساکت می‌ماند؟ بی‌طرفی به معنای جانبداری است، بی‌طرفی به معنای ادامه حمایت از اشغال و ظلم به همه فلسطینیان است. حقوق بشر برای همه بدون توجه به جنسیت‌شان باید صدق کند.

منبع اصلی مصاحبه در مجله ولوله
صفحه بشار مراد در توئیتر و در اینستاگرام