بهره برداری از ۷ پروژه آبی مهم کردستان در دومین سفر هیات دولت/ تکلیف پروژه‌های آبی کردستان بعد از ۲۰ سال مشخص شد

به گزارش «تابناک»، بررسی‌ها حکایت از آن دارد که بسیاری از پروژه‌های کلان آبی استان کردستان در دهه‌های گذشته به واسطه برخی مشکلات همانند مشکل تامین اعتبار، عملاً پیشرفت قابل توجهی نداشتند و همین مسئله سبب شده بود تا در بسیاری از شهر و روستا‌های استان تامین آب کافی و با کیفیت به یک چالش جدی تبدیل شود.

به عنوان نمونه پروژه آبرسانی به شهر بانه از سد عباس آباد یکی از مصوبات مقام معظم رهبری درجریان سفر ایشان در سال ۱۳۸۸ به استان کردستان بود که تا کنون عملیات بهره برداری از آن به طول انجامیده بود.

از دیگر مناطق استان که با مشکل تامین آب با کیفیت و کافی مواجه بود، باید به شهر مهم سقز اشاره کرد که در سال‌های گذشته نه تنها با کمبود جدی در حوزه تامین آب شرب رو به رو بودند، بلکه کیفیت آب شرب آنجا نیز از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود.

همچنین در شهرستان مریوان نیز با وجود ظرفیت‌های آبی قابل توجه به واسطه عدم توسعه زیرساخت‌ها و شبکه‌های آبیاری و زهکشی عملاً فرصت بهره‌برداری بهینه از منابع آب در حوزه کشاورزی وجود نداشت.

با این وجود با استقرار دولت سیزدهم و تنها ظرف دو سال بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان به طرح‌های شرکت آب منطقه‌ای استان کردستان تزریق شد تا عملیات اجرای پروژه‌های کلان آبی استان تسریع یابد.

اکنون بررسی‌ها حکایت از آن دارد که بسیاری از پروژه‌های مهم و کلان آبی این استان به مرحله بهره‌برداری رسیده و امید آن است که در سایه افتتاح این پروژه‌ها گامی مهم و استوار در مسیر توسعه و رونق اقتصادی و اجتماعی استان برداشته شود.

توضیح اینکه طی دو سال اخیر، طرح‌ها و پروژه‌های عظیمی مانند تصفیه‌خانه آب سنندج، احداث ایستگاه پمپاژ آب، سد قشلاق سنندج، بهره‌برداری از شبکه آبیاری و زهکشی گاران مریوان، آبرسانی و احیای دریاچه زریوار از سد گاران، افتتاح و بهره‌برداری سد چراغ ویس و افتتاح تصفیه‌خانه آب شرب سقز، آبگیری سد امیرآباد کامیاران و آبرسانی به اراضی کشاورزی پائین دست این سد، آبرسانی به شهربانه از سد عباس آباد، افتتاح ایستگاه پمپاژ موقت بوئین بانه و افتتاح و بهره‌برداری از ایستگاه پمپاژ دائم بویین در راستای پاسخگویی به مطالبات مردم استان کردستان به سرانجام رسیدند.

در ادامه لیست پروژه‌های مهم آبی استان کردستان که به زودی افتتاح می‌شوند، آمده است:

۱-آبرسانی به شهر بانه از سد عباس آباد با اعتباری بالغ بر ۵۷۳ میلیارد تومان
شهر بانه در ۲۴۲ کیلومتری شمال غربی استان کردستان با جمعیتی حدود ۱۱۵ هزار نفر یکی از شهر‌های مهم و پر تردد استان کردستان است.  نیاز آبی شرب شهر بانه در حال حاضر بالغ بر ۱۴ میلیون متر‌مکعب برآورد می‌شود که این طرح در جریان سفر مقام معظم رهبری در اردیبهشت ماه ۱۳۸۸ مورد تصویب قرار گرفت، اما علی‌رغم اهمیت به واسطه عدم تامین اعتبار عملیات بهره برداری از آن تا کنون به درازا کشید.
طرح آبرسانی به شهر بانه از سد عباس آباد که تا سال ۱۴۰۰ فقط حدود ۱۸ درصد پیشرفت فیزیکی داشت و اکنون آماده افتتاح است،  شامل اجرای ۲۲.۵ کیلومتر سامانه انتقال، احداث ایستگاه پمپاژ بوئین و تصفیه خانه آب شرب شماره ۲ شهر بانه است که در کوتاه‌ترین زمان ممکن در دولت سیزدهم با ظرفیت ۵۵۰ لیتر در ثانیه آماده بهره برداری شد.

از جمله اقداماتی که برای نهایی شدن این پروژه انجام شد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
قطعه سوم به طول ۶.۵ کیلومتر در پایان شهریور ماه ۱۴۰۰ با کاری جهادی ظرف مدت ۴۰ روز رفع نقص و تکمیل شد.
ایستگاه پمپاژ اضطراری در ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ با تلاش شبانه‌روزی در مدار بهره‌برداری قرار گرفت.
قطعه دوم نیز به طول ۵.۵ کیلومتر علی‌رغم شرایط سخت زمستان با کار جهادی دیگری ظرف مدت ۳ ماه به مرحله بهره‌برداری رسید.

۲-آبگیری سد مخزنی امیرآباد با حجم ۵.۷ میلیون مترمکعب
سد امیرآباد در ۷۰ کیلومتری شهر سنندج و در بخش موچش شهرستان کامیاران در استان کردستان واقع شده است.  این سد از نوع خاکی همگن به ارتفاع ۳۱ متری با طول تاج ۳۰۵ متر و عرض ۷ متر است.
حجم مخزن در نرمال این سد  ۵.۷۱ میلیون متر مکعب و تراز نرمال و سطح آب در مخزن آن ۱۷۸۰ متر از سطح  دریا است.

از اهداف اصلی ساخت این سد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تامین آب کشاورزی به میزان ۶/۴ میلیون متر مکعب در سال برای شبکه آبیاری و زهکش اراضی پایین دست
ارتقا سیستم آبیاری از آبیاری سنتی به آبیاری تحت فشار در سطح ۵۴۰ هکتار.
احیا و بهبود اراضی کشاورزی دشت‌های پایین دست
کنترل سیلاب
تامین نیاز زیست محیطی رودخانه به میزان ۵/۱ میلیون متر مکعب در سال.
توضیح مهم در مورد سد امیرآباد اینکه احداث این سد تاثیرات اقتصادی فراوانی بر منطقه دارد که می‌توان به اشتغالزایی ۱۰۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در زمینه‌های باغداری، کشاورزی، دامداری اشاره کرد.

۳-افتتاح سد مخزنی چراغ ویس با حجم ٨٦ میلیون متر مکعب
سد مخزنی چراغ ویس در حد فاصل شهر‌های سقز و بانه و در فاصله ۱۷ کیلومتری شهر سقز با قطع جاده ارتباطی سقز- بانه بر روی رودخانه چم‌خان از سرشاخه‌های زرینه رود احداث شده و سطح دریاچه این سد ۴۶۰ هکتار  و طول آن ۸ کیلومتر است، سدی که عملیات احداث آن از سال ۱۳۸۲ آغاز شده بود، اما بنا به برخی مشکلات مانند عدم تامین اعتبار کافی افتتاح سال جاری به طول انجامید.
بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده قرار است این سد نقش موثر و ویژه‌ای در تامین آب شرب کافی و با‌کیفیت برای شهر سقز داشته باشد و به میزان ۶۰۰ لیتر بر ثانیه معادل ۱۹ میلیون متر مکعب در سال به شبکه آبرسانی شهر سقز آب تزریق کند.

از جمله اهداف مهم این پروژه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:  
تنظیم و کنترل سیلاب‌ها و رواناب‌های این حوضه برای تأمین نیاز آب شرب پایدار شهر سقز به میزان ۲۴ میلیون متر مکعب در سال.
تأمین آب کشاورزی به میزان ۲۵ میلیون متر مکعب برای ۵۰۰۰ هکتار اراضی کشاورزی پایاب سد چراغ ویس.
تأمین آب صنعت به میزان ۳ میلیون متر مکعب در سال.
تأمین آب محیط زیست و پایداری جریان به میزان ۵/۲۴ میلیون متر مکعب در سال
عملیات ساخت سد چراغ ویس نیز از سال ۱۳۸۲ شروع و جزو طرح‌های نیمه‌تمام بود. پس از استقرار دولت سیزدهم با تزریق اعتبارات جهشی، پس از ۲۰ سال، آماده بهره برداری و تأمین آب در کلیه بخش‌ها است.

۴-بهره برداری از ۲۷۰۰ هکتار شبکه آبیاری و زهکشی گاران (ناحیه عمرانی ۱ و ۲ معادل ۱۱۰۰ هکتار و جنوب دریاچه زریبار ١٦٠٠ هکتار)
عملیات احداث شبکه آبیاری و زهکشی گاران مریوان از سال ۱۳۹۲ با اعتباری بالغ بر ۶۳۰ میلیارد تومان، شروع و دارای پیشرفت ۸۵ درصدی بود که پس از استقرار دولت سیزدهم با تزریق اعتبارات کافی و به‌موقع به میزان ۱۵۰ میلیارد تومان اکنون دارای پیشرفت ۹۲ درصدی است و در مجموع ۴۵۵۰ هکتار اراضی نواحی شرقی، جنوب و شمالی دریاچه زریوار در حال اجراست.

از عمده اهداف این پروژه می‌توان به کنترل سیلاب و تنظیم آب رودخانه گاران، تأمین آب شرب شهر مریوان تأمین آب کشاورزی اراضی مستعد مرزی در جهت توسعه اراضی کشاورزی و محرومیت‌زدایی و بهبود وضعیت محیط زیستی اشاره کرد.

میزان ۲۷۰۰ هکتار از اراضی پایاب در نواحی عمرانی یک و دو و جنوب دریاچه زریوار آماده تحویل و مابقی آن نیز در سال جاری تحویل داده خواهد شد و پس از دو دهه این پروژه آماده بهره‌برداری و موجب تامین آب اراضی کشاورزی پائین دست سد گاران، توسعه کشاورزی و رشد اقتصادی در منطقه خواهد شد.

۵-طرح تامین بلند مدت آب شرب شهر دیواندره
شهر دیواندره با جمعیتی بالغ بر ۴۳ هزار نفر یکی از شهر‌های مهم استان کردستان و مرکز شهرستان دیواندره است که در راستای تامین آب بلند مدت آن، عملیات اجرایی ساخت تصفیه خانه آب شرب این شهر در سال  ۱۳۹۱ آغاز شد.

این طرح جزو طرح‌های نیمه تمام بود که با روی کار آمدن دولت سیزدهم دستور شروع عملیات اجرایی و تکمیل پروژه مذکور صادر شد که طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده باید این تصفیه‌خانه در پایان شهریور ماه سال ۱۴۰۲ وارد مدار بهره برداری قرار می‌گرفت، اما با اقدام جهادی و تلاش شبانه‌روزی دست اندرکاران، زودتر از زمان برنامه‌ریزی شده یعنی در دهمین روز از مرداد ماه سال ۱۴۰۲ تصفیه‌خانه آب شهر دیوان‌دره با اعتباری بالغ بر ۲۵۰ میلیارد تومان وارد مدار بهره‌برداری شد و در راستای افزایش کیفیت آب شرب، سیستم ازن زنی نیز با اعتبار ۷/۵ میلیارد  تومان نصب و راه اندازی شد تا خواسته دیرین مردم این شهر تحقق یابد.

تصفیه خانه آب دیواندره با توان تصفیه ۲۵۰ لیتر بر ثانیه که تامین کننده آب شرب شهر و ۷۲ روستای مجتمع اوباتو با جمعیت ۵۱ هزار نفر خواهد بود، از طرف دولت سیزدهم و در دور دوم سفر ریاست محترم جمهور به کردستان به صورت رسمی افتتاح و تقدیم مردمان شریف دیوان دره می‌شود.

۶-آبرسانی از تصفیه‌خانه آب‌شرب شهر دیواندره به شهر دیواندره و مجتمع روستایی اوباتو
تأمین آب بلند مدت شهر دیواندره تا افق سال ۱۴۲۵ به ظرفیت ۲۵۰ لیتر بر ثانیه که ۱۷۰ لیتر بر ثانیه برای شهر دیواندره و ۸۰ لیتر بر ثانیه برای مجتمع روستائی اوباتو با جمعیتی بالغ بر ۵۱ هزار نفر از جمله دیگر پروژه‌هایی است که با اعتبار ۲۵۰ میلیارد تومان اجرا شده و اکنون آماده بهره برداری است.

۷-افتتاح فاز مایع تصفیه خانه فاضلاب شهر سنندج (ارتقاء کمی و کیفی)
از جمله دیگر طرح‌های آبی که در استان کردستان به مرحله بهره برداری رسیده است، باید به فاز مایع تصفیه خانه فاضلاب شهر سنندج اشاره کرد، طرحی که برای نهایی شدن آن ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه شده و  افزایش ظرفیت تصفیه خانه از ۱۲۰ هزار به ۲۰۰ هزار متر مکعب در روز، افزایش جمعیت تحت پوشش از ۴۶۰ هزار به ۷۰۰ هزار نفر، بهبود کیفیت پساب خروجی و کاهش مقادیر فسفر، نیترات و آمونیاک به حد مجاز از جمله اهداف اجرای آن است.