«فیلم به مثابه فلسفه» منتشر شد

به گزارش «مبلغ»- این کتاب، ابتدا در قالب مجموعه‌ای ده‌گانه تحت عنوان مجموعۀ «فیلم به مثابه فلسفه» انتشار یافت. پس از گذر چند سال نشر لگا ده کتاب کوچک را در یک مجلد گرد آورده. مجموعۀ ده گانه «فیلم به مثابه فلسفه» در سال ۱۳۹۷ یعنی هشتمین دورۀ «کتاب سال سینمای ایران» به عنوان کتاب برتر در حوزۀ تألیف انتخاب شد. و تندیس بهترین نویسنده به صالح نجفی تعلق گرفت.

کتاب «فیلم به مثابه فلسفه» به دنبال بیان نظریه‌های مختلف فلسفی دربارۀ فیلم نیست، بلکه بیشتر در نظر دارد هر فیلمی را که می‌بینیم یا به تعبیری هر فیلمی را که «می‌خوانیم»، به‌عنوان یک متن فلسفی ورق بزنیم. این کتاب فیلم را متنی فلسفی قلمداد می‌کند؛ مواجهه‌ای که متفاوت با نقد فیلم عمل می‌کند.

سینما به‌مثابۀ تمثیل غار افلاطون، کازابلانکا، پرسونا، همشهری کین، آنی هال، سال گذشته در مارین‌باد، حرکت اشتباه، ماگنولیا، راشومون و کپی برابر اصل، ده بخش این کتاب را تشکیل می‌دهند.

صالح نجفی در مقدمه کتاب «فیلم به مثابه فلسفه» می‌نویسد: «اگر خواننده به این مجموعه به چشم تمرین‌هایی برای فکرکردن همراه با فیلم‌ها بنگرد ممکن است مایه‌هایی برای الهام و بهتر دیدنِ فیلم‌های سینمایی به‌مثابۀ متن‌هایی فکری با رگه‌های فلسفی بیابد. امیدم این است که این مجموعه با همۀ ضعف‌هایش به کار خوانندگانی بیاید که فیلم‌دیدن را اسبابی برای تأمل در خویش و در جهان می‌دانند و هماره به زندگی و دنیایی دیگر / بهتر می‌اندیشند.

... کتاب «فیلم به مثابه فلسفه» کوششی است (هرچند ناکام) برای تأمل در آنچه فیلم‌ها بیان می‌کنند و با ذات سینما نسبت دارد. و البته که می‌توان گفت تأمل در سینما، به تعبیری، تأمل در همه‌چیز است: تأمل در نحوۀ ادراک دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم و کمتر چیزی در آن یافت می‌شود که به‌نحوی با سینما مرتبط نباشد. هر رابطه‌ای که برقرار می‌کنیم مادۀ بالقوه‌ای است برای فیلمنامه‌ای که شاید روزی به فیلمی بدل شود. هر تنشی که از سر می‌گذرانیم ممکن است وجهی دراماتیک داشته باشد. آیا می‌توان رمان‌ها را به‌گونه‌ای خواند و فیلم‌ها را به‌گونه‌ای دید که دیگر انواع تنش در آن‌ها برجسته شود؟ تنش‌هایی که به‌جهت سیطرۀ تنش دراماتیک، یا به‌قولی رژیم بازنمایی‌گرا_ ارسطویی، واپس‌زده می‌شوند. این در ضمن معیاری سلبی است برای سنجش ظرفیت فلسفی فیلم‌های سینمایی: اگر فیلم‌های سینمایی را منهای تنش دراماتیک آن‌ها بخوانیم، چه‌چیز برای‌شان می‌ماند؟ نقد کوندرا ناظر به‌نوعی نگاه غایت‌گرایانه به رمان است، نگاهی که تمام صفحه‌ها و صحنه‌های داستان را در پرتو نسبت‌شان با غایت درام، لحظۀ حل‌شدن تنش، معنا می‌کند. راست این است که بسیاری از فیلم‌ها و شاید اکثر فیلم‌ها منهای تنش دراماتیک حرفی برای گفتن ندارند. شاید هم داشته باشند. شاید روزی باید تمام فیلم‌های «خوب» و «بد» تاریخ سینما را از منظر تنش‌های «غیر» دراماتیک‌شان بازدید / بازخواند. شاید آن هنگام بتوان به‌شیوه‌ای نو به فیلم‌ها و به جهانی که دیگر بدون فیلم‌ها قابل ادراک_ تصور نیست نگریست، جهانی که به نظر می‌رسد دیری است می‌کوشد از سینما تقلید کند….»

فیلم به مثابه فلسفه توسط نشر لگا در ۲۴۴ صفحه و با قیمت ۱۴۵ هزار تومان روانه بازار نشر شده است