امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه به آسیای میانه سفر کرده و این سفر نشان دهنده اهمیت فزاینده این منطقه برای تامین نیاز اروپا به سوخت هسته‌ای و فسیلی است.

بخشی از دلیل این سفر تلاش برای رونق بازرگانی با کشورهای آسیای میانه و تقویت ارتباط با قزاقستان و ازبکستان است ولی برای درک دلیل اصلی این دیدار باید به ماه ژوئیه گذشته باز گشت.

یک کودتای نظامی در نیجر در غرب آفریقا موجب این نتیجه گیری شد که امکان دارد دسترسی فرانسه به مواد لازم برای صنعت حیاتی هسته‌ای فرانسه به خطر بیافتد.

ولی در واقع در این نگرانی غُلو شده بود چون نیجر تنها دومین صادر کننده اورانیوم به فرانسه بود و اولین عرضه کننده، قزاقستان در آسیای میانه است.

آقای مکرون چهارشنبه گذشته را در قزاقستان که بزرگترین تولید کننده اورانیوم در جهان است گذراند و روز پنجشنبه به ازبکستان که مانند همسایه خود یک تولیدکننده مهم سوخت است، رفت. هر دو کشور با رژیم استبدادی اداره می شوند.

چهار شنبه گذشته قاسم جومرت توقایف، رئیس جمهور قزاقستان در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی فرانسه را یک "شریک مهم و قابل اعتماد" توصیف کرد. آقای مکرون هم در پاسخ به این تمجید از آقای توقایف به دلیل پیروی از تحریم های غرب علیه روسیه تشکر کرد.

با توجه به اینکه صادرت نفت روسیه به اتحادیه اروپا از زمان اشغال اوکراین به میزان قابل توجهی کاهش یافته، قزاقستان اکنون پس از نروژ و آمریکا مهمترین عرضه کننده نفت به اتحادیه اروپاست.

ولی این، اورانیوم آسیای میانه است که اهمیت خاصی برای فرانسه دارد. این کشور برای تولید بیش از ۶۰ درصد برق خود به انرژی هسته ای احتیاج دارد، یعنی بالاترین میزان نیاز در مقایسه با هر کشور دیگری. قزاقستان هم برای تربیت مهندسان خود و بهبود صنعت نیروی هسته ای داخلی خود نیازمند دانش وفوت و فن فرانسه در این زمینه ها است.

یکی از اعضای هیئت فرانسوی در قزاقستان گفت: "قزاق ها خیلی به دانش هسته ای ما توجه می کنند."

او افزود شرکت دولتی برق فرانسه ای دی اف، در جریان ساختن اولین نیروگاه هسته ای قزاقستان است و دولت فرانسه می خواهد دانشگاه های فرانسه در قزاقستان شعبه باز کنند.

فرانسه به طور سنتی بخش مهمی -نه بیشترین مقدار- از اورانیوم مورد نیاز خود را از معادنی در نیجر که شرکت های فرانسوی اداره می کردند، وارد می کرد. ولی از ماه ژوئیه گذشته که به دنیال یک کودتای نظامی، گروهی از افسران نظامی مخالف فرانسه حکومت نیجر را به دست گرفتند، آینده واردات اورانیوم از نیجر روشن نیست.

فرانسه در آن موقع گفت که کودتا تهدیدی فوری برای تولید انرژی نیست و ادعا کرد که ذخیره اورانیومی که دارد برای حدود دو سال اکتفا می کند.

ولی سفر رئیس جمهور فرانسه نشان دهنده دلشوره پاریس از تاثیر بی ثباتی سیاسیِ کشوری است که از مهمترین صادرکنندگان اورانیوم به فرانسه است.

دوسیم ساتپایف، تحلیلگر سیاسی مقیم آستانه پایتخت قزاقستان می گوید دیدار آقای مکرون از آسیای میانه که بیش از یک قرن تحت نفوذ روسیه بوده، در زمانی صورت می گیرد که روابط این منطقه با روسیه در حال تغییر قابل توجهی است.

او می گوید جنگ اوکراین سبب شده که نفوذ روسیه در آسیای میانه کاهش یابد. همکاری نظامی کمتر و برداشت‌ها از روسیه بدتر شده. "دولت های آسیای میانه به صورت آشکار در باره آن صحبت نمی کنند-ولی این اتفاقی است که دارد می افتد."

به همین جهت است که هفته گذشته سرگی لاورف، وزیر خارجه روسیه از تلاش ها برای دور کردن "همسایگان، دوستان و متحدان" از روسیه انتقاد کرد.

ولی شکوفایی این روابط بدون تنش نبوده است.

اتحادیه اروپا و آمریکا هشدار داده اند که روسیه با وارد کردن کالا از غرب از طریق کشورهای آسیای میانه، تحریم ها را دور می زند. طبق بررسی های برنامه گزارش جنایات سازمان یافته و فساد، پهبادهای دی جی آی، و ریزتراشه های ساخت غرب از جمله کالاهایی هستند که از طریق شعبه شرکت هایی در قزاقستان که متعلق به روسیه است، وارد روسیه می شوند.

بنا بر گزارش پروژه مورد بحث، این کالاها و قطعات لازم برای تامین نیازهای جنگی روسیه به کار برده می شود.

در حالی که روسیه وارد یک جنگ طولانی با اوکراین شده، نگرانی از حمایت غرب موجب تحلیل توانایی اوکراین برای دور نگاهداشتن نیروهای روسیه می شود و مسئله واردات موازی می تواند مانعی بر سر راه تقویت مناسبات آسیای میانه با اتحادیه اروپا باشد.

مقابله با نفوذ چین هم به همین اندازه حائز اهمیت است.

اگر چه حضور نظامی چین در آسیای میانه هنوز نسبتا چشمگیر نیست، نفوذ اقتصادی اش در منطقه در سال های اخیر در حد قابل توجهی افزایش یافته. قسمت "کمربند" ابتکار کمربند و جاده چین، مربوط است به راه های زمینی که از طریق آسیای میانه از چین به اروپا می رسد.

طبق گزارش، هزینه بیش از ۱۰۰ پروژه مربوط به ابتکار کمربند و جاده در آسیای میانه را، چین تامین کرده است به همین جهت به طور محاوره ای این پروژه ها "چینی" توصیف می شوند.

فرانسه و اتحادیه اروپا هرگز نمی توانند امیدوار باشند در منطقه ای که همسایه چین است از لحاظ نفوذ مالی به پای این کشور برسند.

ولی آقای مکرون امیدوار است در این دیدار بتواند با استفاده از فرصت های استراتژیک که جنگ اوکراین به وجود آورده برخی از شرکای سنتی روسیه را به وسوسه بیاندازد که به غرب روی آورند.

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه به آسیای میانه سفر کرده و این سفر نشان دهنده اهمیت فزاینده این منطقه برای تامین نیاز اروپا به سوخت هسته‌ای و فسیلی است.

بخشی از دلیل این سفر تلاش برای رونق بازرگانی با کشورهای آسیای میانه و تقویت ارتباط با قزاقستان و ازبکستان است ولی برای درک دلیل اصلی این دیدار باید به ماه ژوئیه گذشته باز گشت.

یک کودتای نظامی در نیجر در غرب آفریقا موجب این نتیجه گیری شد که امکان دارد دسترسی فرانسه به مواد لازم برای صنعت حیاتی هسته‌ای فرانسه به خطر بیافتد.

ولی در واقع در این نگرانی غُلو شده بود چون نیجر تنها دومین صادر کننده اورانیوم به فرانسه بود و اولین عرضه کننده، قزاقستان در آسیای میانه است.

آقای مکرون چهارشنبه گذشته را در قزاقستان که بزرگترین تولید کننده اورانیوم در جهان است گذراند و روز پنجشنبه به ازبکستان که مانند همسایه خود یک تولیدکننده مهم سوخت است، رفت. هر دو کشور با رژیم استبدادی اداره می شوند.

چهار شنبه گذشته قاسم جومرت توقایف، رئیس جمهور قزاقستان در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی فرانسه را یک "شریک مهم و قابل اعتماد" توصیف کرد. آقای مکرون هم در پاسخ به این تمجید از آقای توقایف به دلیل پیروی از تحریم های غرب علیه روسیه تشکر کرد.

با توجه به اینکه صادرت نفت روسیه به اتحادیه اروپا از زمان اشغال اوکراین به میزان قابل توجهی کاهش یافته، قزاقستان اکنون پس از نروژ و آمریکا مهمترین عرضه کننده نفت به اتحادیه اروپاست.

ولی این، اورانیوم آسیای میانه است که اهمیت خاصی برای فرانسه دارد. این کشور برای تولید بیش از ۶۰ درصد برق خود به انرژی هسته ای احتیاج دارد، یعنی بالاترین میزان نیاز در مقایسه با هر کشور دیگری. قزاقستان هم برای تربیت مهندسان خود و بهبود صنعت نیروی هسته ای داخلی خود نیازمند دانش وفوت و فن فرانسه در این زمینه ها است.

یکی از اعضای هیئت فرانسوی در قزاقستان گفت: "قزاق ها خیلی به دانش هسته ای ما توجه می کنند."

او افزود شرکت دولتی برق فرانسه ای دی اف، در جریان ساختن اولین نیروگاه هسته ای قزاقستان است و دولت فرانسه می خواهد دانشگاه های فرانسه در قزاقستان شعبه باز کنند.

فرانسه به طور سنتی بخش مهمی -نه بیشترین مقدار- از اورانیوم مورد نیاز خود را از معادنی در نیجر که شرکت های فرانسوی اداره می کردند، وارد می کرد. ولی از ماه ژوئیه گذشته که به دنیال یک کودتای نظامی، گروهی از افسران نظامی مخالف فرانسه حکومت نیجر را به دست گرفتند، آینده واردات اورانیوم از نیجر روشن نیست.

فرانسه در آن موقع گفت که کودتا تهدیدی فوری برای تولید انرژی نیست و ادعا کرد که ذخیره اورانیومی که دارد برای حدود دو سال اکتفا می کند.

ولی سفر رئیس جمهور فرانسه نشان دهنده دلشوره پاریس از تاثیر بی ثباتی سیاسیِ کشوری است که از مهمترین صادرکنندگان اورانیوم به فرانسه است.

دوسیم ساتپایف، تحلیلگر سیاسی مقیم آستانه پایتخت قزاقستان می گوید دیدار آقای مکرون از آسیای میانه که بیش از یک قرن تحت نفوذ روسیه بوده، در زمانی صورت می گیرد که روابط این منطقه با روسیه در حال تغییر قابل توجهی است.

او می گوید جنگ اوکراین سبب شده که نفوذ روسیه در آسیای میانه کاهش یابد. همکاری نظامی کمتر و برداشت‌ها از روسیه بدتر شده. "دولت های آسیای میانه به صورت آشکار در باره آن صحبت نمی کنند-ولی این اتفاقی است که دارد می افتد."

به همین جهت است که هفته گذشته سرگی لاورف، وزیر خارجه روسیه از تلاش ها برای دور کردن "همسایگان، دوستان و متحدان" از روسیه انتقاد کرد.

ولی شکوفایی این روابط بدون تنش نبوده است.

اتحادیه اروپا و آمریکا هشدار داده اند که روسیه با وارد کردن کالا از غرب از طریق کشورهای آسیای میانه، تحریم ها را دور می زند. طبق بررسی های برنامه گزارش جنایات سازمان یافته و فساد، پهبادهای دی جی آی، و ریزتراشه های ساخت غرب از جمله کالاهایی هستند که از طریق شعبه شرکت هایی در قزاقستان که متعلق به روسیه است، وارد روسیه می شوند.

بنا بر گزارش پروژه مورد بحث، این کالاها و قطعات لازم برای تامین نیازهای جنگی روسیه به کار برده می شود.

در حالی که روسیه وارد یک جنگ طولانی با اوکراین شده، نگرانی از حمایت غرب موجب تحلیل توانایی اوکراین برای دور نگاهداشتن نیروهای روسیه می شود و مسئله واردات موازی می تواند مانعی بر سر راه تقویت مناسبات آسیای میانه با اتحادیه اروپا باشد.

مقابله با نفوذ چین هم به همین اندازه حائز اهمیت است.

اگر چه حضور نظامی چین در آسیای میانه هنوز نسبتا چشمگیر نیست، نفوذ اقتصادی اش در منطقه در سال های اخیر در حد قابل توجهی افزایش یافته. قسمت "کمربند" ابتکار کمربند و جاده چین، مربوط است به راه های زمینی که از طریق آسیای میانه از چین به اروپا می رسد.

طبق گزارش، هزینه بیش از ۱۰۰ پروژه مربوط به ابتکار کمربند و جاده در آسیای میانه را، چین تامین کرده است به همین جهت به طور محاوره ای این پروژه ها "چینی" توصیف می شوند.

فرانسه و اتحادیه اروپا هرگز نمی توانند امیدوار باشند در منطقه ای که همسایه چین است از لحاظ نفوذ مالی به پای این کشور برسند.

ولی آقای مکرون امیدوار است در این دیدار بتواند با استفاده از فرصت های استراتژیک که جنگ اوکراین به وجود آورده برخی از شرکای سنتی روسیه را به وسوسه بیاندازد که به غرب روی آورند.