بحران بی‌آبی در سیستان و بلوچستان در میان دعوای نهادهای دولتی

یک مقام در «سازمان منابع طبیعی کشور» از تلاش این مجموعه دولتی برای تعیین تکلیف «کانال هامون» از وزارت نیروی جمهوری اسلامی خبر داده است.

حسن وحید، معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی ایران با اعلام اینکه در حال حاضر دریاچه هامون «خشک خشک است»، به خبرگزاری دولتی «ایسنا» گفته است: نبود آب در این منطقه، باعث شده که «خود به کانون بحرانی گرد و غبار تبدیل شود.»

او همچنین در ادامه خطاب به مقامات ارشد وزارت نیروی جمهوری اسلامی گفته است: «باید تکلیف کانال ایجاد شده در دریای هامون را روشن کند.»

در پی خشکیدن زنجیره‌ای دریاچه‌ها در ایران، احتمال «تعلل» و «توجه ناکافی» به روند خشک شدن منابع مهم طبیعی کشور به دلیل «وجود منابع عظیم لیتیوم در کف آنها»، طی سال‌های اخیر قوت گرفته است.

خبرگزاری دولتی «ایرنا» اواسط شهریور ماه ۱۴۰۱ در گزارشی، افشا کرده بود که خشکیدن این منابع آبی مهم ایران «در پس خود، منابع مالی زیادی» به واسطه «استخراج لیتیوم» به همراه دارد.

در این گزارش بدون ذکر جزئیات بیشتر، با استناد به «گزارش‌های رسانه‌ای» اشاره شده بود که «شاید» وجود ماده «لیتیوم» در کف این دریاچه‌ها را بتوان به‌عنوان یک احتمال در تعلل مقامات حکومتی ایران برای احیای دریاچه‌ها مطرح کرد.

از سوی دیگر، معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی ایران با ادعای اینکه »بیابان‌زدایی در شرق سیستان در حال انجام است»، افزوده: برای حل مشکلات زیست‌محیطی سیستان، «باید کل حاکمیت پای کار بیاید.»

در سال‌های گذشته کانالی داخل دریاچه هامون برای انتقال آب به طول «۲۶ کیلومتر» توسط وزارت نیرو جمهوری اسلامی حفر شده که به اذعان معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی ایران «حجم زیادی از خاک را جابجا کرده» و چون در کریدور باد قرار گرفته، بنابراین «مشکل گرد و غبار منطقه را تشدید کرده است.»

به‌سبب وجود طوفان‌های فصلی یا منطقه‌ای، در سال‌های اخیر، سالانه هزاران نفر از اهالی استان سیستان و بلوچستان دچار عوارض تنفسی ناشی گرد و خاک شده و در بیمارستان‌ها بستری یا مداوای سرپایی شده‌اند.

ناصر طالب بیدختی، عضو هیات علمی دانشگاه شیراز نیمه اردیبهشت‌ماه تالاب‌های ایران را در آستانه «انقراض کامل» دانسته و گفته بود که ایران با ۵ سایت تالابی «انزلی، هامون پوزک، هامون صابری، هامون هیرمند، نی‌ریز و کمیجان» در آستانه انقراض، به همراه کشور یونان در صدر لیست «کنوانسیون رامسر» قرار دارد.