فاجعه ثانویه خشکیدگی دریاچه ارومیه

به گزارش «تابناک»، دکتر علی کنعانی در گزارشی در دنیای اقتصاد نوشت: پروژه میان‌‌‌گذر دریاچه ارومیه سال ۱۳۸۷ یعنی ۱۵ سال پیش افتتاح شد. زمانی که پل کلانتری را ساختند دریاچه ارومیه شرایط کنونی را نداشت و به نظر نمی‌‌‌رسید قرار است کمتر از دو دهه بعد شرایط بحرانی را تجربه کند. حالا که وضعیت تغییر کرده و نمک اطراف پل‌‌‌ را فرا گرفته است، چنانچه تدابیر مهندسی برای نگهداری از این پل لحاظ نشود ما با فاجعه‌‌‌ای دیگر مواجه خواهیم شد.
 
آب دریاچه ارومیه سال به سال کمتر می‌شود‌‌‌، خشکسالی و کاهش بارندگی از یکسو و عوامل انسانی از سوی دیگر تراز آب در این دریاچه را پایین‌‌‌تر برده و بخش‌‌‌های زیادی از آن را از آب تهی کرده است. تبعات این خشک شدن موجی از نگرانی را بین افکار عمومی‌‌‌ محلی، ملی و بین‌المللی به دنبال داشته و کارشناسان عواقب شومی ‌‌‌را برای ساکنان حاشیه دریاچه ارومیه و محیط پیرامون آن پیش‌بینی می‌‌‌کنند. متاسفانه این روزها در کنار تبعات خشکیدگی ارومیه شاهد پوسیدگی بخشی از تاسیسات زیربنایی و روبنایی پل میان‌‌‌گذر دریاچه ارومیه نظیر فونداسیون و بخشی از آهن‌‌‌آلات و ستون‌‌‌های فلزی آن هستیم. این ستون‌‌‌ها که از مقاطع تلفیقی فلز و فولاد و بتن ساخته شده باتوجه به طول آن با احتساب کوله‌‌‌های متصل‌‌‌کننده معادل ۲۰۰۰متر است که شیب پل و ارتباط آزاد و زیر دهانه وسط آن برای عبور شناور‌‌‌ها در پرآب‌ترین وضعیت دریاچه تقریبا به ۱۰متر می‌رسد. ۱۳۰۰ متر این پل با ستون‌‌‌های آن در داخل دریاچه ارومیه نصب شده است.

متاسفانه بر اثر خشکی دریاچه این پل‌‌‌ها در پی عمیق، با توده‌های لجنی و نمکی پوشانده شده‌‌‌اند که عمق شمع‌‌‌های آن بیشتر از۷۰ متر است. باتوجه به اینکه نشست درخاکریز شرقی وغربی بوده، همین امر باعث آسیب پل و ستون‌ها شده است. پل‌‌‌ها و ستون‌‌‌هایی که به واسطه مصالح واردشده برای آنها در تخریب اکوسیستم،  در برهم خوردن جریان آب و خشک شدن دریاچه ارومیه نقش مهمی‌‌‌ داشتند. با عنایت به بررسی کارشناسی دقیق و نظر صائب کارشناسان فنی و سازه و سد و شبکه هرچه سریع‌تر باید وزارت راه و شهرسازی با اعزام اکیپ فنی نسبت به بررسی و تحلیل فرسودگی فونداسیون‌‌‌ها و بخش‌‌‌های فلزی اقدام کنند، زیرا امکان فرسودگی و از بین رفتن و نشست و شکنندگی در لاشه پل وجود دارد. تعمیر و گندزدایی و جلوگیری از آسیب‌‌‌های احتمالی به لاشه پل اقدامات لازم و عملی فوری را می‌‌‌طلبد.

همچنین مهندسان راهداری می‌‌‌گویند علاوه بر نمک‌زدایی باید سایر اقدامات فنی و لازم در پایه‌‌‌ها وتیرهای اصلی و فرعی عرشه پل نیز انجام شود تا حداقل حالا که دریاچه خشک شده پل باقی بماند. پل میان‌‌‌گذر با هزینه‌‌‌های میلیاردی ساخته شده و دو شهر بزرگ شمال غرب یعنی تبریز و ارومیه را حدود ۱۰۰ کیلومتر به هم نزدیک‌تر می‌‌‌کند و اکنون با اجرای ۶ قطعه دیگر اتوبان تبریز-ارومیه جان تازه‌‌‌ای خواهد گرفت. با انجام این اقدامات سال‌ها بعد نسل‌‌‌های آینده به یاد خواهند آورد که این پل در دهه ۸۰  روی دریاچه پرآب دریاچه ارومیه ساخته شد، دریاچه‌‌‌ای که الان ته کشیده و دل هر دوستدار آذربایجان و ایران را می‌‌‌سوزاند.