دانشمندان از راز مارپیچ‌های ماه پرده برداشتند

مارپیچ‌های روی سطح ماه سال‌ها فکر دانشمندان را به خود مشغول کرده‌اند اما اکنون داده‌های «مدارگرد شناسایی ماه» نشان می‌دهند که این الگوها شاید با تغییرات فیزیکی ماه مرتبط باشند.

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، مشاهدات جدید «مدارگرد شناسایی ماه»(LRO) ناسا نشان داده‌اند که نگاره‌های مارپیچ سطح ماه موسوم به «Lunar swirls» با بروز تغییرات در ویژگی‌های فیزیکی ماه مرتبط هستند.

مارپیچ‌های سطح ماه، الگوهای پیچ‌خورده روی ماه هستند که به دلیل انعکاس سطوح بالای نور خورشید، به شدت می‌درخشند. از آنجا که مقدار نور خورشید بازتاب‌شده توسط یک جرم به فضا «سپیدایی» یا «آلبدو»(albedo) نام دارد، این مارپیچ‌ها اغلب به عنوان «آلبدوی بالا»(high albedo) شناخته می‌شوند. مارپیچ‌ها با آثار متضاد روشن و تیره روی سطح ماه مشخص می‌شوند که به صورت حلقه‌های روشن و گسترده‌ای که با خطوط تیره‌تر از هم جدا شده‌اند، به چشم می‌خورند.

می‌دانیم که مارپیچ‌های قمری هم در «دریاوار ماه»(Lunar mare) و هم در ارتفاعات درخشان ماه رخ می‌دهند. دریاوارها، دشت‌های تاریکی از سنگ بازالت هستند که توسط آتشفشان‌های مرتبط با برخورد سیارک‌های باستانی در سمت دور ماه ایجاد شده‌اند. با وجود این، علت خاص شکل‌گیری مارپیچ‌های قمری با آلبدو بالا به شدت مورد بحث باقی مانده است. تعیین کردن منشا این ویژگی‌ها برای درک این موضوع کلیدی است که چه فرآیندهایی سطح ماه را شکل داده‌اند، چگونه ذرات روی آن حرکت می‌کنند و حتی چگونه سطوح سیاره‌ها و قمرها به طور کلی بر محیط فضایی اطراف تأثیر می‌گذارند.

«جان ویریچ»(John Weirich) دانشمند ارشد «موسسه علوم سیاره‌ای»(PSI) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: مارپیچ‌های قمری از زمان کشف شدن تاکنون علاقه دانشمندان را برانگیخته‌اند. این علاقه تا حدی به این دلیل است که جامعه علمی به طور کامل نحوه شکل‌گیری مارپیچ‌های قمری را درک نمی‌کند. فرضیه‌های زیادی در مورد روند شکل‌گیری آنها وجود دارد. هر فرضیه، مشاهداتی دارد که آن را تأیید می‌کنند اما مشاهدات دیگری نیز وجود دارند که با آنها در تضاد هستند. تفسیر متعارف مارپیچ‌های قمری این است که توپوگرافی هیچ تاثیری بر مکان یا شکل آنها ندارد.

وی افزود: پژوهش جدید ما در نهایت این نتیجه را زیر سوال برد و نشان داد که نواحی درخشان ماه در یکی از معدود دریاوارهای سمت دور ماه موسوم به «دریای هوشمندی»(Mare Ingenii)، دارای ارتفاع کمتری نسبت به خطوط تاریکی هستند که بین آنها قرار دارند.

پژوهش ویریچ و گروهش بیشتر از ارتباط بین مارپیچ‌های قمری توپوگرافی ماه پشتیبانی می‌کند.

عکس ثبت‌شده با دوربین مدارگرد شناسایی ماه، یک مارپیچ خفیف را در ماه نشان می‌دهد.