جزئیات بازگشت و تشییع پیکر «اسلامی ندوشن»

پیکر محمدعلی اسلامی ندوشن ۲۸ آبان به ایران می‌رسد و پس از برگزاری مراسم تشییع در تهران در ۲۹ آبان، ۳۰ آبان در نیشابور و در جوار آرامگاه عطار به خاک سپرده می‌شود.

حدود ۱۸ ماه از درگذشت محمدعلی اسلامی ندوشن، چهره مطرح فرهنگ و ادب ایران می‌گذرد و سرانجام پیکر او که به صورت امانی در آرامگاهی در کانادا به خاک سپرده شده بود به ایران منتقل می‌شود.

محمدجواد حق‌شناس به عنوان وکیل از طرف خانواده اسلامی ندوشن، صبح دوشنبه ۲۲ آبان‌ماه در نشست خبری آیین بازگشت و تشییع پیکر زنده‌یاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن که در مرکز جمعیت یزدی‌های مقیم مرکز (بنیاد اندیشه و احسان توحید) برگزار شد، جزییاتی را از بازگشت پیکر این نویسنده، شاعر، پژوهشگر و مترجم و خاکسپاری او بیان کرد.

در ابتدای این نشست به برخی حاشیه‌ها درباره اقامت محمدعلی اسلامی ندوشن در کانادا پرداخته شد و غیاثی ندوشن _ مدیر بنیاد _ گفت که «آقای دکتر هر از گاهی برای دیدار با فرزندانشان به کانادا می‌رفتند و حتی در مواردی برای تدریس در دانشگاه نیز دعوت می‌شدند. ایشان فروردین سال ۱۳۹۵ گفتند برای سفری پنج _ شش‌ماهه به کانادا می‌روند و اواخر تابستان برمی‌گردند، ولی در آن‌جا دچار عارضه و بیماری شدند و پزشکان ایشان را از سفر هوایی طولانی منع کردند.»

سپس محمدجواد حق‌شناس با بیان این‌که این نشست برای بازگشت یکی از فرزندان این مملکت بنا بر وصیت اوست که پس از حدود یک و نیم سال برآورده می‌شود گفت: همان‌طور که اشاره شد آقای ندوشن فردی نبود که جلای وطن کند، ولی پس از بروز بیماری و بعد شیوع کرونا و لغو پرواز‌ها با یک منع پزشکی مواجه شدند، ولی ایشان تأکید داشتند که اگر فوت خارج از خاک ایران اتفاق افتاد حتما پیکر به کشور منتقل شود.

او در ادامه افزود: دکتر شیرین بیانی (همسر اسلامی ندوشن) با بنده تماس داشتند که با توجه به حضور خانواده در خارج از کشور مسئولیت حقوقی این انتقال و خاکسپاری به بنده محول شود که من هم درخواست کردم به صورت مکتوب باشد و این وکالت حقوقی مهرماه به من ابلاغ شد. در ابتدا ستادی را راه‌اندازی کردیم و از آقای غیاثی ندوشن که مورد اعتماد آقای اسلامی ندوشن هم بودند و پیش‌تر سابقه مدیریت فرهنگی هم داشتند، به همراه آقای محمد، ولی زاده برای حوزه رسانه‌ای دعوت کردیم تا همکاری داشته باشیم. همچنین در این مسیر سراغ مراکزی رفتیم که این روند باید با آن‌ها هماهنگ شود از جمله انجمن مفاخر و موسسه اطلاعات با آقای عباس صالحی. 

در این بخش یادآوری شد که زنده‌یاد دکتر ندوشن به‌جز جایگاه استادی در دانشگاه، در عرصه قلم نیز فعال بوده و بخش قابل توجهی از نوشته‌های او در روزنامه اطلاعات بوده است.

حق‌شناس گفت: بررسی‌ها نشان داد که دکتر ندوشن حدود ۸۰ یادداشت برای روزنامه اطلاعات نوشته و تلاش می‌کنیم به زودی شاید تا پایان آبان‌ماه این یادداشت‌ها به صورت کتاب منتشر شود.

او با اشاره به محل وصیت‌شده برای خاکسپاری به جمله‌ای از محمدعلی اسلامی ندوشن اشاره کرد که گفته بود، «خراسان پرتاریخ‌ترین ایالت ایران و نیشابور بلاکش‌ترین شهر است» و ادامه داد: این مکان با توجه به سابقه تاریخی‌اش پررمز و راز بوده که به نوعی دلیل این انتخاب را از سوی آقای ندوشن نشان می‌دهد.

حق‌شناس درباره جزئیات مراسم تشییع و خاکسپاری اعلام کرد: ۲۸ آبان‌ماه پیکر استاد به فرودگاه امام خمینی می‌رسد و ساعت ۸ صبح ۲۹ آبان از صحن دانشکده ادبیات دانشگاه تهران تشییع انجام می‌شود تا جلو مسجد دانشگاه و از آن‌جا پیکر به موسسه اطلاعات منتقل می‌شود. نماز در آنجا قرائت می‌شود و بعد مراسم بزرگداشت تا ساعت ۱۱ برپا خواهد شد و سخنرانی انجام می‌شود. سپس پیکر استاد به نیشابور منتقل می‌شود تا روز ۳۰ آبان به خاک سپرده شود.

او در بخشی دیگری از این نشست یادآوری کرد: با مصوبه شورای شهر نیشابور در دو برهه زمانی یعنی دوره فعلی و قبل از آن شاهد بودیم که پیگیری‌هایی برای حضور پیکر استاد ندوشن در این شهر با جانمایی قطعه مفاخر نیشابور در کنار آرامگاه عطار انجام شده بود و با اعطای شهروندی نیشابور به سرکار خانم بیانی (همسر دکتر ندوشن) این زمینه را آماده کرده بودند تا خاکسپاری در آنجا انجام شود. در این راستا مقبره نمادین هم در سالگرد درگذشت نصب و در واقع همه چیز از قبل پیش‌بینی شده بود.

حق‌شناس اضافه کرد: بر این اساس روز ۳۰ آبان تشییع پیکر استاد ندوشن در نیشابور به سمت مقبره عطار برگزار خواهد شد و عصر آن روز هم نشستی به یاد استاد ندوشن برپا خواهد شد.

او در پایان با تشکر از تمام مراکز و دستگا‌های مرتبط با این آیین، گفت: دکتر اسلامی ندوشن پیکرش را به عنوان آخرین تیر ترکش خود از کانادا به سمت قله‌های بینالود شلیک می‌کند و شاید این یک نقطه آغازین برای تفکر و تحول باشد. به همین دلیل نام این رویداد «سفر سیمرغ» و با زیرعنوان «از ندوشن به نیشابور» انتخاب شده است.

او همچنین اشاره کرد: در روز‌های گذشته تماس‌هایی از یزد داشتیم که درخواست تشییع پیکر استاد را در یزد مطرح کردند و من در اینجا با پوزش باید بگویم که امکان چنین برنامه‌ریزی‌ای به دلایل مختلفی که قابل ذکر هم نیستند، وجود نداشت.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات