دیپلماسی منطقه‌ای ایران برای توقف نسل کشی در غزه

به گزارش «تابناک» به نقل از خبرگزاری صداوسیما، شبکه خبر پنجشنبه در برنامه تلویزیونی صف اول این موضوع را با علی باقری ،معاون سیاسی وزیر امور خارجه بررسی کرد.

سوال: بفرمایید معنی قطعنامه شورای امنیت چه بود؟

باقری: بعد از حدود ۴۰ روز قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شد، که مفاد اصلی اش وقفه بشردوستانه است .از این جهت این قطعنامه اهمیت دارد که غربی‌ها به ویژه آمریکایی‌ها با همه قطعنامه‌های قبلی که کوچک‌ترین مسئله‌ای در مورد  توقف  جنایت و کشتار مردم غزه توسط رژیم صهیونیستی داشت مخالفت می‌کردند و وتو می کردند حتی قطعنامه‌ای که کشور‌های دیگر ارائه کرده بودند از جمله روسیه در شورای امنیت سازمان ملل متحد. به نظر من از این جهت یک پیروزی بود و یک شکست، پیروزی برای جبهه مقاومت و شکست برای آمریکایی‌ها و فکر می‌کنم دلیل اصلی هم که آمریکایی‌ها مجبور شدند که این عقب نشینی را بکنند، فضایی است  که در افکار عمومی جهانی علیه کشتار مردم بی گناه در غزه به طور وسیع ایجاد شده بود. نکته دوم این بود که در قطعنامه‌های قبلی ، حماس را گروه تروریستی قلمداد می‌کردند و یا محکوم می‌کردند که در این قطعنامه هم به آن هیچ اشاره‌ای نشده که این هم باز یک ناکامی بسیار بزرگ برای غربی‌ها به ویژه آمریکایی هاست البته آمریکایی‌ها رأی ممتنع دادند و این قطعنامه نهایی شد. به هر حال بعد از ۴۰ روز سازمان ملل و شورای امنیت در واقع توانست یک اقدامی از خودش بروز دهد البته خود این مسئله هم یک به اصطلاح نقص و کاستی و ناکامی برای ساز و کار‌های بین المللی است که برای  امنیت و صلح  ایجاد شدند ، در حالی که آشکارترین کشتار‌های وحشیانه  در غزه دارد انجام می‌شود، و ۴۰ روز  است که بدون عمل باقی مانده .

این قطعنامه هر چند که منتهای خواست مقاومت را در آن لحاظ نکرده، ولی از جهت این که برخی از مطالباتی که آمریکایی‌ها دنبال می‌کردند در قطعنامه‌های قبلی و آن موارد در این قطعنامه نیست، نوعی عقب نشینی آمریکایی‌ها محسوب می‌شود و به هر حال یک نوع موفقیت و برتری در صحنه سیاسی بین المللی برای مقاومت محسوب می‌شود.

سوال: ممکن است  آمریکا به دلایلی  قطعنامه راوتو نکرده باشه   مثل دلیل نظامی یعنی فضا را فضای مثبتی ندیده باشد  ، مثلا این که آمریکا، انگلیس کشور‌های دیگر همه نیروهایشان را آورده اند ، اما خبر‌هایی هم می‌رسد همزمان که همین‌ها دارند آنجا آسیب می‌بینند؟

باقری: به نکته دقیقی اشاره فرمودید، بعضاً گفته می‌شود مثلاً جنگ در غزه یا جنگ بین رژیم صهیونیستی و فلسطینی‌ها یا بین رژیم صهیونیستی و حماس، ولی واقعیت این است که جنگ نیست، چون بالاخره یک مردمی که بیش از ۱۵ سال تحت محاصره شدید بودند یعنی حتی لوازم مورد نیاز زندگی شان را نمی‌توانستند به آسانی به دست بیاورند، بخشی از نیاز‌های مردم غزه که از رفح تأمین می‌شد یا بخشی از سمت سرزمین‌های اشغالی، تمام این‌ها با حساب و کتاب دقیق است یعنی این جوری نیست که به هر حال هر چیزی که احساس کنند مردم غزه نیاز دارند بتوانند از بیرون بیاورند، چه آب، چه سوخت، چه برق و چه کالا‌های اساسی، طبیعتاً در میان یک همچنین فضایی یا یک محدوده جغرافیایی بسیار کوچکی که بخشی از تهران محسوب می‌شود کل غزه، مردمی در آنجا دارند زندگی می‌کنند و برای این که دفاع کنند از شرفشان، از هویتشان، از موجودیت و از استقلالشان با هر چیزی که در اختیار دارند در مقابل اشغالگران و این دشمنان بشریت ایستادند. آمدند در واقع که حق مشروعشان هم است در محاسبات بین المللی و قوانین بین المللی بالاخره کسی که سرزمینش اشغال شده در مقابل کسی که اشغالگر است این حق را دارد که در مقابل او بایستد اگر او تمکین نکند و اشغالگر نخواهد تمکین کند نسبت به آن سرزمینی که اشغال شده، او حق دفاع دارد و دفاعش هم مشروع است، این‌ها آمدند دفاع از خودشان کردند. رژیم صهیونیستی که خودش را تقریباً ارتش سوم یا چهارم دنیا محسوب می‌کند و همان طور که به درستی حضرتعالی اشاره کردید غربی‌ها هم دارند کمکش می‌کنند، حالا هم کمک روحی می‌کنند که به هر حال تقریباً همه سران کشور‌های غربی از آمریکا گرفته، انگلیس، فرانسه، آلمان آمدند رفتند در سرزمین‌های اشغالی پیش مقام‌های رژیم صهیونیستی و اعلام حمایت کردند از آنها، هم امکانات و تجهیزات در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد علاوه بر امکانات و تجهیزاتی که از قبل رژیم صهیونیستی در اختیار داشته. این‌ها ۴۰ روز بدون هیچ محدودیتی، یعنی یک محدودیت خارجی بوده، نه محدودیت درون زا  ، یعنی واقعاً بعضی وقت‌ها یک کسی یک رفتار انسانی دارد یک محدودیتی دارد مثلاً به یک بچه می‌رسد رعایت می‌کند، به بزرگ فرض کنید می‌جنگد، هیچ محدودیتی قائل نشدند شاید  در حالی که در این جنگ  تقریباً نیمی از کشته شدگان کودک هستند، شما نگاه کنید طرف رژیم صهیونیستی کودکان بودند، طرف رژیم صهیونیستی مردم غیرنظامی بودند و ۴۰ روز هر کاری که خواسته این رژیم کرده، بعد آخرش دیشب آمدند اعلام کردند که مثلاً به بیمارستان شفا ما توانستیم مسلط شویم یعنی در واقع تسخیر بیمارستان شفا این شده پیروزی برای چه کسی؟ برای ارتش چهارم جهان.

سوال: و تازه قرار بود که سلاح پیدا کنند و پیدا نکردند، مدعی بودند که تونل‌ها اینجا سر درمی آورد؟

باقری: بله، یک فضاسازی هم کرده بودند که  مرکز در واقع حکمرانی وحکومت  حماس در اینجاست، چون این بحث مطرح بود در میان طرف‌های مختلف در داخل رژیم صهیونیستی که چرا مثلاً این‌ها بیمارستان را نمی‌زنند، بعضی‌ها می‌گفتند در داخل رژیم صهیونیستی، رژیم صهیونیستی قصد دارد این بیمارستان را سالم بگیرد و بعد آنجا بیاید به دنیا نشان دهد که مردم دنیا اینجا بیمارستان نیست، اینجا یک مرکز نظامی است، اینجا یک مرکز فرماندهی است و همان طور که به درستی حضرتعالی اشاره فرمودید تلویزیون امروز رفته کنار یک گوشه‌ای لای پتو‌ها یک دانه خشاب پیدا کرده که حالا آنجا همه مسلح اند .

سوال: زنان اسرائیلی می‌روند داخل پاساژ ها، این طرف و آن طرف می‌روند با سلاح و خودشان هم با افتخار تصاویرشان را منتشر می‌کنند.

باقری: اما، این که آمریکایی‌ها می‌پذیرند که یک وقفه بشردوستانه چند روزه باشد، این که می‌پذیرند که در واقع باید نیاز‌های اساسی مردم غزه به مردم غزه منتقل شود، این که می‌پذیرند که کوچاندن اجباری مردم غزه نباید انجام شود، این‌ها در واقع خواسته‌های اصلی جریان مقاومت و حامیان مقاومت است، چون واقعاً الان اتفاقی که دارد می‌افتد کشتار مردم بی گناه است. جریان مقاومت نکته‌ای که مدنظرش است این است که کشتار را متوقف کنید، می‌خواهید بجنگید بجنگید، جنگ یک بحث است و کشتار هم یک بحث است. روی این جهت این نکته هم نکته مهمی است که آمریکایی‌ها دیدند پیروزی اصلاً به دست نیاوردند، چون این‌ها تصور می‌کردند وقتی بیایند محاصره کنند شمال غزه را، اولاً چند روز معطل شدند برای پیشروی حتی در  گرفتن همان بیمارستان شفا، چندین روز معطل شدند و بعد هم آخرش رسیدند اینجا اعلام پیروزی به این صورت کردند، این قطعنامه به نظر من شاید می‌شود گفت یک امدادی بود که آمریکایی‌ها به اسرائیلی‌ها رساندند، ولی به هر حال ما اعتقادمان بر این است که باید کشور‌های اسلامی و کشور‌های مستقل در جهان در واقع به دنبال این باشند که در فوری‌ترین زمان و در اسرع وقت جلوی کشتار را باید بگیریم و این قطعنامه می‌تواند یک محملی و یک سکویی و یک ابزار قابل توجهی باشد برای این که این به اصطلاح وقفه همان طور که در قطعنامه یا بیانیه پایانی نشست سران کشور‌های اسلامی و سران کشور‌های عربی در ریاض در شنبه همین هفته درج شد، این یک خواست همه کشور‌های مستقل است که این کار انجام شود و این در قطعنامه شورای امنیت آمد و به هر حال رژیم صهیونیستی در مقابل یک قطعنامه الزامی شورای امنیت قرار گرفته که باید در واقع از آن تمکین کند، آمریکایی خیلی دنبال این بودند که اقدام حماس را تروریستی قلمداد کنند و آن را از جانب یک نهاد عالی بین المللی مثل شورای امنیت محکوم کنند. در این قطعنامه این هم نیامده یعنی در واقع اینجا یک ناکامی دیگری برای آمریکایی‌ها به وجود آمد و در صحنه میدان.

سوال: درباره افکار عمومی این که چه اتفاقی دارد در کشور‌های اروپا و آمریکا می‌افتد، در بین مردم شان، رفتار‌هایی از آن‌ها سر می‌زند که شاید لااقل برای ما آشنا نبوده، ما این جور تصویری نداشتیم از این که مثلاً نخست وزیر کانادا برود در یک رستورانی و مردم به او اجازه ندهند که بماند آنجا و مجبور شود که رستوران را ترک کند یا صوتی که منتشر شد که روزنامه تهران تایمز خودمان افشا کرد از یک مقام امنیتی آمریکا که او دارد می‌گوید که اوضاع از آن چیزی که ما فکر می‌کنیم در بین افکار عمومی و در بین جوان ها، خیلی اوضاع وخیم تری است یعنی اینقدر حمایت از فلسطین در بین جامعه آمریکا جدی شده که ما انتظار نداشتیم.

باقری: وقتی که عملیات غرورآفرین طوفان الاقصی توسط رزمندگان مقاومت انجام شد، اگر خاطرتان باشد صهیونیست‌ها خیلی تلاش کردند که در واقع این مسئله را به خارج از فلسطین ربط بدهند ، چون برایشان افت بود که مثلاً یک عده‌ای که ۱۵ سال ۱۶ سال در محاصره اند بیایند همچنین اقدامی را انجام دهند در برابر رژیمی که مدعی است که بزرگترین سامانه‌های اطلاعاتی و امنیتی را در اختیار دارد و ارتش خودشان را ارتش چهارم دنیا می‌دانند.

 می‌دانید که بین غزه و در واقع سرزمین‌های اشغالی که به  آن غلاف غزه  می‌گویند یا آن جدار غزه حدود پنج شش مانع وجود دارد، یکی از آن مانع‌ها به اصطلاح یک دیواره‌ای است که بیشتر آن هم فولادی است که به عمق ۴۰ تا ۶۰ متر زیرزمین است که فلسطینی‌ها نتوانند تونل بزنند از زیر بیایند و روی زمین هم هفت هشت متر است بعد در واقع سیم خاردار‌هایی که به ابزار‌های الکترونیک متصل هستند و بعد جاده‌های خاکی که هر روز سربازان اسرائیل می‌آیند آن را چک می‌کنند، یک فضای یک متری، دو متری است که فقط خاک است، خاک نرم است که حتی یک جنبده هم روی آن خاک برود اثر پایش می‌ماند چه برسد انسان که یک وزن قابل توجهی دارد؛ و در واقع خندق دارند و چیز‌های مختلف،  همه  این‌ها  را رزمندگان فلسطینی عبور کردند و رسیدند به سرزمین‌های اشغالی و پادگان‌های رژیم صهیونیستی. اسرائیلی‌ها قصد داشتند که این را به بیرون از سرزمین‌های اشغالی و به ویژه غزه ربط دهند این را،  و بعد فضای جنگ را به بیرون از فلسطین به اصطلاح بکشانند؛ لذا اگر خاطرتان باشد آن موقع می‌گفتند که این ۱۱ سپتامبر خاورمیانه است. ۱۱ سپتامبر چیزی بود که بوش بهانه کرد از حمله به آن ساختمان‌های تجارت جهانی و آمد حمله به عراق و افغانستان و این‌ها را سامان داد و آن وقایعی که اتفاق افتاد، آن‌ها می‌خواستند چنین کاری بکنند، چرا می‌خواستند چنین کاری کنند؟ دلیل اصلی اش این بود که این عملیات کلاً نه تنها ذهینت و افکار و سامانه‌های مختلف رژیم صهیونیستی و حتی آمریکا را دچار چالش کرد بلکه نظمی که آن‌ها خود ساخته بودند آن را دچار بهم ریختگی کرد،  برویم سراغ عادی سازی روابط، این اتفاق در واقع نشان داد که نه خیلی این‌ها عقب هستند، رژیم صهیونیستی قصد داشت در واقع به این بهانه بیاید و این شکست را جبران کند با دخالت در نقشه آتی منطقه، وقتی که این کار را نتوانست بکند الان یکی از شکست‌های اساسی که  رژیم صهیونیستی با آن مواجه است و شاید یک بخشی از وحشی گری که صهیونیست‌ها دارند ناشی از  درک این شکست است، این است که نقشه سیاسی - امنیتی منطقه دیگر منطبق با قبل از ۱۵ مهر نخواهد شد، این یک اتفاقی است که افتاد به هم زد موازنه هایشان را، در هیچ کدام از این جنگ‌های قبلی نه ۳۳ روزه، نه ۲۲ روزه، نه ۸ روزه، نه ۵۰ روزه قبلی به هیچ وجه همه کشور‌های اسلامی و عربی یک جا مجتمع نشدند تا  یک خواسته را مطرح کنند، توقف جنگ، در واقع دسترسی مردم غزه به کالا‌های اساسی و نیازهایشان، مقابله با کوچاندن، رفع محاصره و و و.

سوال: همان کشور‌هایی که چند ماه پیش سفارتخانه هایشان باز شد در رژیم صهیونیستی؟

باقری:  الان موازنه به هم  خورده،  در واقع رژیم صهیونیستی احساس می‌کند که این جنگ هر لحظه با هر نتیجه‌ای پایان پیدا کند، بازنده است، چون رژیم صهیونیستی بحثش این است که من در داخل مشکل ندارم، یک بار هم نتانیاهو در همین نشست مجمع عمومی امسال گفته بود  که فلسطینی‌ها ما با عرب‌ها که ۹۸ درصد جمعیت بیرونی را تشکیل می‌دهند مشکل مان را حل کردیم، ۲ درصد جمعیت عرب شما هستید، ما با ۲ درصد شما هم کاری نداریم، یعنی در واقع به نوعی در واقع از این ۲ درصد خورد حالا این ۲ درصد آن فضا را هم به هم زده، لذا یکی از نکات مهم و راهبردی که باید به آن دقت کنیم این است که عصر بعد از ۱۵ مهر صرف نظر از همه پیامد‌هایی که جنایت‌های رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه به آن داشته که واقعاً مهم است، چون جان یک نفر انسان مهم است چه برسد به صدها، هزاران انسان بی گناه که رژیم صهیونیستی به شدیدترین وجهی به شهادت رسانده، نقشه با نقشه قبل متفاوت خواهد بود، لذا این نکته به نظرم یک نکته راهبردی است. ما در مورد بحثی که حضرت عالی اشاره کردید که چرا در جوامع غربی این جوری مردم می‌آیند و احساسات خودشان را بیان می‌کنند. شما نگاه کنید این که مردم می‌آیند در خیابان آنجا که نمی‌توانند بگویند ساندیس می‌دهند، شما خودتان حساب کنید اگر کسی می‌خواهد جایی برود باید وقت بگذارد، از یک چیز‌های دیگرش باید بگذرد، این که اذعان خود پلیس انگلیس در شنبه همین هفته ۳۰۰ هزار نفر در لندن می‌آیند در خیابان‌ها و یکصدا رژیم صهیونیستی را محکوم می‌کنند این به این علت است که در واقع  رژیم صهیونیستی همه مرز‌های قساوت و جنایت را زیر پا گذاشته و این برای انسانیت غیر قابل تحمل است، دقیقاً بیمارستان را می‌زند و بعد این افکار عمومی دنیا را تهییج می‌کند و مردم می‌بینند که این به هیچ قاعده‌ای یک دفعه می‌بینید می‌زنند و  می‌گویید اشتباه شد،  یک بار مثلاً خطای خلبان بوده یا چیز دیگر، ولی اصلاً می‌بینید که تعمد دارد که بیاید مراکز مدارس را، مساجد را، کلیسا را یعنی جا‌هایی که مردم پناه می‌برند همان جا را می‌زند که مردم را عاصی کند در حالی که باز مردم غزه هنوز در شمال غزه حاضرند، هنوز حضور دارند، چرا؟ چون دارند دفاع می‌کنند از هویت خودشان، از موجودیت خودشان، از استقلال خودشان. من چندی قبل با یکی از مقامات اروپایی صحبت می‌کردم او هم دقیقاً همین حرف را می‌زد می‌گفت ما هم اعتقاد داریم که مردم غزه، غزه را ترک نخواهند کرد این‌ها در سال ۱۹۴۸ کلاه سرشان رفت فلسطینی ها، مناطق و سرزمین‌های خودشان را ترک کردند و بعد اسرائیلی‌ها نگذاشتند در آن مناطق بیایند و اسرائیلی‌ها آن را اشغال کردند، لذا الان مردم غزه به هیچ وجه این مناطق را ترک نخواهند کرد. می‌خواهم بگویم که این واقعیتی است برای کسانی که حتی در آن طرف جهان دارند زندگی می‌کنند و به نوعی در جبهه مقابل جریان مقاومت و مردم فلسطین محسوب می‌شوند یعنی اولاً این واقعیت‌ها را درک می‌کنند و توده مردم همان جور که اشاره کردید واقعاً نسبت به این جور هتک همه مرز‌ها و حدود انسانی نمی‌توانند بی تفاوت باشند و ساکت باشند و همه می‌آیند میدان، 

سوال: چه تغییرات محسوسی شما در سطح دولت‌ها می‌بینید درباره موضوع فلسطین و مواجهه آن با رژیم صهیونیستی؟

باقری: به طور کلی اولاً دولت‌هایی به ویژه در آمریکای لاتین قطع رابطه کردند با رژیم صهیونیستی مانند بولیوی، تعداد قابل توجهی از دولت‌ها در جا‌های مختلف دنیا چه در آفریقا، چه در آمریکای لاتین در واقع سفرایشان را فرا خواندند و این خودش یک اقدام واکنشی و جدی بود حالا کشور‌هایی که بالاخره چند هزار کیلومتر فاصله دارند با این منطقه فرق می‌کند یا مسلمان هم نیستند، عرب هم نیستند، این‌ها به نظر من نکات بسیار مهمی است. در اروپا برای این که وضعیت را یک مقداری ملموس تبیین کنم اگر خاطرتان باشد چند هفته پیش یک قطعنامه‌ای در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بعد از ناکامی چند باره صدور قطعنامه توسط شورای امنیت سازمان ملل، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد یک قطعنامه‌ای مطرح شد و آنجا به تصویب ۱۲۰ کشور رسید، وقتی شما می‌آیید به ترکیب آراء اروپایی‌ها دقت می‌کنید با یک مسئله خیلی عجیب مواجه می‌شوید بالاخره اروپایی‌ها یک اتحادیه اروپا درست کردند برای این که بتوانند در بحث‌های سیاسی  یک نوع وحدت نگاه، همسویی و هم جهتی را پیدا کنند آن هم در مورد یک مسئله‌ای به این مهمی که بالاخره بحث اسرائیل برای غربی‌ها بسیار مهم است و همان طور که عرض کردم بالاخره در اوج جنگ رئیس جمهور آمریکا، رئیس جمهور فرانسه، نخست وزیر انگلیس، صدراعظم آلمان می‌آیند وارد سرزمین‌های اشغالی می‌شوند، پس برایشان مهم است، ولی وقتی که به ترکیب آراء کشور‌های اروپایی شما نگاه می‌کنید مواجه با یک گیجی می‌شوید، سردرگمی می‌شوید، مثلاً یک کشوری مثل فرانسه به قطعنامه رأی مثبت می‌دهد، آلمان رأی ممتنع می‌دهد، اتریش رأی منفی می‌دهد، حالا این‌ها کشور‌های مهم اروپایی هم هستند، مثلاً کشور کوچک در اروپا نیستند، تقریباً شش هفت کشور رأی منفی دادند، بقیه ممتنع و مثبت دادند، 

سوال: موضوع قطعنامه دقیقاً چه بود؟

باقری: موضوع قطعنامه تقریباد مفاد همین قطعنامه ای است که شورای امنیت تصویب کرد، ولی می‌دانید که قطعنامه‌های مجمع عمومی الزام آور نیست، آن‌ها هم خواستار در واقع توقف تهاجم صهیونیست‌ها به غزه شدند.

سوال: یعنی آنجا فرانسه موافق آتش بس بوده؟

باقری: بله

سوال: آلمان ممتنع بوده، اتریش مخالف آتش بس بوده؟

باقری: بله به همین صورت، دقیقاً همین طور است. بعضی کشور‌ها مثل کرواسی منفی رأی داد به این یا چک رأی منفی داد، برخی کشور‌ها رأی منفی دادند به این قطعنامه، این کشور‌ها همه عضو اتحادیه اروپایی هستند، اتحادیه برای این است که بتواند این نگاه‌ها را به هم نزدیک کند، حالا با هم صحبت کنند، رایزنی کنند تا همدیگر را راضی کنند به یک تصمیم جمعی برسند. این عدم دستیابی به یک نظر واحد نشان دهنده سردرگمی غربی‌ها در یک موضوع بسیار مهم مانند فلسطین و جنگ در غزه است که این‌ها نتوانستند به آن دست پیدا کنند، در طرف مقابل شما وقتی نگاه می‌کنید کشور‌های عربی و اسلامی به یک وحدت نگاه رسیدند، یعنی فاصله و انشقاق در غربی‌ها و  انسجام در میان کشور‌های اسلامی.

یک نکته بسیار مهمی که وجود دارد در میان باصطلاح کشور‌های اسلامی یا بیانیه‌ای که شنبه همین هفته توسط سران کشور‌های اسلامی و سران اتحادیه عرب صادر شد، شما وقتی که نگاه می‌کنید می‌بینید  مفاد اساسی اش  مواردی هم دارد که از نظر ما مطلوب نیست مثل بحث دو دولتی یا مواردی را فرض کنیم که ندارد ما خیلی در واقع تلاش هم کردیم، ولی با مخالفت برخی از کشور‌ها مواجه شد، فرض کنیم مثلاً تحریم رژیم صهیونیستی، تحریم صدور کالا به رژیم صهیونیستی، برخی کشور‌ها مخالفت کردند نشد به یک جمع بندی برسند، می‌خواهم بگویم این بیانیه به معنای این نیست که مطلوب حداکثری ما بود، ولی در همین چارچوب هم بتوانند به یک وحدت نظر برسند همه کشور‌های اسلامی و عربی به نظرم این یک دستاورد بسیار بزرگی بود و این ادعا را هم می‌توانم بکنم که در واقع سیاست همسایگی دولت جناب آقای رئیسی پیش زمینه یک همچنین حرکاتی بود یعنی این که ایران وارد یک تعامل جدی و مؤثر و نتیجه بخش با همه کشور‌های منطقه شد، به هر حال در این نشست ریاض دیدار بالاخره بسیار مهم بود دیدار بین رئیس جمهور ایران و رئیس جمهور مصر بالاخره مصر یک کشور بزرگ اسلامی است، الان در موضوع غزه هم محور کمک رسانی است، چون محل عبور کمک‌ها از مرز رفح است که در خاک مصر قرار دارد،، فضای کلی در میان دولت‌ها در دنیا به نفع جریان مقاومت است. در مجمع عمومی که ۱۲۰ کشور رأی دادند به قطعنامه‌ای که خواستار توقف تهاجم رژیم صهیونیستی به غزه بود، کمک رسانی، عدم کوچاندن مردم، رفع محاصره، این‌ها همه چیز‌هایی بود که مطالبه اصلی و اولیه جریان مقاومت بود. قطعنامه‌ای همه که دیشب بود باز این هم در امتداد آن است یعنی در واقع مسیر سیاسی دارد به نفع جریان مقاومت می‌رود، از آن طرف  ، رژیم صهیونیستی چیزی بدست نیاورد. بله هزینه بر مردم مظلوم غزه بار کرده که این بهای استقلال است، این بهای صیانت از هویت و موجودیت یک ملت است.

سوال: همان مثل این که یک آدم قلدور درشت هیکلی بخواهد افتخار کند که بچه‌ای را زده، آن بچه خورده واقعاً اذیت هم شده، آسیب هم دیده، ولی افتخاری برای این نیست؟

باقری: ولی پیروزی برای تو نیست، بعد تازه فقط رژیم صهیونیستی نیست، آمریکا هست، کشور‌های عمده اروپایی هستند، حمایت سیاسی می‌کنند، حمایت رسانه‌ای می‌کنند، حمایت تجهیزاتی می‌کنند، حمایت نظامی می‌کنند، مشتشار فرستادند، روحیه به او دادند، یعنی در واقع یک پشتوانه عظیمی آن پشت است این طرف یک ملت مظلوم، 

سوال: در تعابیر رهبر انقلاب و سیدحسن نصرالله چیزی شبیه به این بود که اینجا صحنه نبرد حق و باطل است در واقع  آن کشور‌هایی که تا به حال آن چنان جلوی اسرائیل هم نبودند،  حالا می‌فهمند که کجا باید  بایستند؟

باقری: البته باید به این نکته توجه کنیم که آمریکا و اسرائیل یک هویت هستند و یک موجودیت هستند.

سوال: آن‌ها که هیچی، تکلیف این‌ها روشن است، ولی مثلاً در همین بلوک شرق سابق بعضی هایشان آن چنان مسئله ایدئولوژیکی که نداشتند با اسرائیل و چه بسا اهل معادله و مبادله و همه این‌ها هم بودند، سفارت داشتند، رابطه داشتند، شما نشانه‌ای دریافت کردید که نشان بدهد که این اتفاقات، این یک ماه ۴۰ روز گذشته فضا را به سمت دو قطبی شدن بیشتر و به سمت این که آن‌ها در این درگیری‌ها حالا بیایند یک سمت دیگری بایستند که تا به حال نبودند، سوق داده باشد؟

باقری: ما الان در صحنه بین المللی چند مسئله اساسی داریم که می‌شود گفت بازی‌های بزرگ در دنیاست، یکی مقابله و مواجهه آمریکا با چین است، یکی مقابله و مواجهه آمریکا با روسیه است، یکی هم مسئله اسرائیل است که از قبل مطرح بوده و الان یک مسئله عینی، ملموس و زنده است. وقتی که شما به این سه تا مسئله نگاه می‌کنید می‌بینید آمریکایی‌ها در واقع در طرفی هستند که آن طرف  الان در اقلیت است ، من  بر روی جنایت اسرائیل و آمریکا  تاکید می‌کنم، جنایت می‌کنند، هزینه هم بار می‌کنند، ولی بحث ما سر موفقیت است، چقدر موفقیت بدست آوردند. در این هم آوردی هم روسیه و چین که دو جبهه مقابل آمریکایی‌ها هستند در موضوعات دیگر حالا اقتصادی، امنیتی در حوزه‌های خودشان، در اینجا در واقع سمت فلسطین هستند، سمت مقاومت هستند حالا با ملاحظاتی که هر کدام برای خودشان دارند، نمی‌خواهم بگویم مواضع روسیه و چین عیناً مشابه و منطبق با مواضع ما است، نه، ولی نکته مهم این است که طرف آمریکا هم نیستند، حتی آمدند قطعنامه آمریکا را وتو کردند در موصوع اوکراین آمریکایی‌ها بالاخره هزینه خیلی زیادی کردند، ولی نکته مهم این است که چقدر و چه امیدی و چه آینده‌ای را آن‌ها بر وضعیت اوکراین دارند الان می‌بینند، هیچ آینده روشنی ندارند، وضعیت اروپا چطور است؟ وضعیت اروپا اصلاً خوب نیست در قضیه اوکراین، بالاخره یک جنگی آنجاست که بیشترین صدمه اش چه از لحاظ سیاسی، چه از لحاظ امنیتی، چه از لحاظ نظامی، چه از لحاظ اجتماعی، چه از لحاظ فرهنگی و امنیتی متوجه اروپایی هاست حالا، چون بحث مان آن نیست من نمی‌خواهم راجع به آن توضیح بدهم، ولی خود این یک بحث مفصلی است که الان وضعیت اروپایی‌ها در موضوع جنگ اوکراین چه جوری است. پس جریان غرب در اینجا در موضع ضعف است. در قضیه چین هم همین طور، در قضیه چین، چین بالاخره با پیشرفت‌های شگرف اقتصادی که داشته در مقابل اروپا و آمریکا حتی الان برخی از مؤسسات تحقیقاتی معتبر آمریکا اذعان می‌کنند که در سال ۲۰۵۰ اقتصاد اول دنیا چین اقتصاد دوم دنیا، هند اقتصاد سوم دنیا، آمریکاست. این هم پس یک هم آوردی که در آنجا وجود دارد و یک بحث امنیتی منازعه امنیتی که آمریکایی‌ها با هند دارند. برخی از آمریکایی‌ها من همین هفته قبل یک مقاله‌ای می‌خواندم یکی از مقام‌های سابق آمریکا نوشته بود،  برآورد‌های ما این را می‌گوید که در سال ۲۰۲۷ اگر اشتباه نگویم چین به تایوان حمله می‌کند، یعنی چین تا ۲۰۲۷ به یک توان اقتصادی و نظامی و به یک اعتماد به نفسی می‌رسد که این کار را انجام خواهد داد، یعنی آینده‌ای که آمریکا برای خودش دارد می‌بیند، یک چنین آینده‌ای است. از آن طرف شما نگاه کنید کشور‌های مستقل در دنیا دو تا ساز و کار سیاسی - امنیتی و اقتصادی - تجاری را درست کردند که این هم باز در مقابل آمریکاست یعنی در اینجا هم باز اسرائیل یک جایگاهی ندارد این هم در واقع می‌خواهم بگویم اسرائیل در اینجا هم در موضع انفعال و ضعف است. ساختار سیاسی - امنیتی شانگ‌های است، در شانگ‌های شما چهار تا قدرت اتمی دارید، دو تا عضو دائم شورای امنیت دارید، بزرگترین صادر کنندگان و دارندگان منابع نفت و گاز را دارید که ایران و روسیه هستند، بزرگترین مصرف کنندگان سوخت یعنی نفت و گاز را دارید که چین و هند هستند، بیشترین جمعیت دنیا در این محدوده است، جغرافیای بسیار وسیع و اقتصاد بسیار بزرگ. در طرفی دیگر در واقع بزرگترین ساز و کار اقتصادی تجاری دنیا که بریکس است که باز چین و روسیه و برزیل و آفریقای جنوبی و هند در آن محسوب می‌شوند که ایران هم به همراه چند کشور دیگر در واقع ملحق شده و یکی دو ماه دیگر عضویتش رسمی خواهد شد و قرار هم هست در آینده نزدیک سران بریکس در پرانتز عرض کنم قرار است سران بریکس اجلاسی را در مورد فلسطین برگزار کنند، این یک چیز بی نظیری است که یک سازمانی که بنیانش اقتصادی - تجاری است، ولی این قدرت‌های بزرگ که در آن هستند می‌خواهند در مورد موضوع فلسطین نشست برگزار کنند در حد باصطلاح رهبران این کشور‌ها تا زمانش دارد هماهنگ می‌شود. این نشان می‌دهد که در اینجا هم این جبهه بندی یعنی فاصله اش را با آمریکایی‌ها دارد زیاد می‌کند یعنی همه این ساز و کار‌ها که ساز و کار‌های مهمی در دنیای امروز هستند این‌ها با فاصله قابل توجهی در مقابل آمریکا ایستاده اند، آمریکا و اسرائیل وقتی که شما می‌خواهید در مناسبات بین المللی بررسی می‌کنید و دقت می‌کنید الان در این ساز و کار‌ها هیچ جایگاهی ندارد و لذا من عرضم این است که در پاسخ به سوال حضرتعالی که فرمودید آرایش دولت‌ها چه جوری است علاوه بر ملت ها، من می‌گویم آرایش دولت‌ها در عرصه سیاسی هم وقتی که نگاه می‌کنید باز بازنده طرف اسرائیل و آمریکا است و طرف برنده جریان فلسطین و مقاومت است، چون این‌ها با همه ملاحظاتی که در مورد هر کدام از مواضع و ساز و کار‌ها وجود دارد، حامی در واقع باصطلاح جریان اسرائیل و اقداماتی که اسرائیل دارد انجام می‌دهد، نیستند، این‌ها در شورای امنیت یا ساز و کار‌های دیگر دارند از موضع مقاومت دارند حمایت می‌کنند، پس من عرضم را در این بخش خلاصه کنم این است که فضای بعد از ۴۰ روز بعد از طوفان الاقصی وقتی که نگاه می‌کنیم ما با یک آرایش جدید سیاسی - راهبردی در گستره جهان مواجه ایم که این صف بندی‌های جدیدی شکل گرفته و در این صف بندی‌ها آمریکا و اسرائیل در موضع برتر نیستند در صورتی که قبل از ۱۵ مهر آن‌ها یک تصورات دیگری داشتند و قاعدتاً هر چه ما برویم جلوتر، جنایت‌هایی که رژیم صهیونیستی انجام می‌دهد موضع آن‌ها را تضعیف می‌کند. الان رژیم صهیونیستی در مقابل یک دو راهی باخت باخت قرار گرفته، اگر مردم را نکشد یعنی باید جنگ را تمام کند، اگر جنگ را تمام کند باخته است، اگر بخواهد جنگ را ادامه دهد با چه می‌خواهد بجنگد، با هواپیمای حماس، با تانک حماس، با چه حماس می‌خواهد بجنگد، حماس مردم هستند، حماس توده مردم فلسطین هستند، یعنی یک گروه نیست که بخواهد ببیند آن گروه را برویم یک جایی پیدا کنیم به آن تیر بزنیم، به آن توپ بزنیم، به آن موشک بزنیم. به این جهت رژیم صهیونیستی اگر جنگ را متوقف کند شکست خورده، اگر جنگ را ادامه دهد باز شکست خورده، چون شما دارید با چه کسی می‌جنگید، دارید با مردم می‌جنگید که هر چه مردم را بکشید فکر می‌کنید شما به نتیجه می‌رسید، آن هم باز به نتیجه نمی‌رسید، یعنی جنایت بیشتر می‌شود، به این جهت جبهه که آمریکا و اسرائیل در آن قرار دارند این جبهه آینده روشنی را در منظومه سیاسی و راهبردی آینده دنیا ندارد.

سوال: باز سوال قبلم ساده ترش است، آیا جهان پس از طوفان الاقصی جهان دو قطبی تری است یا شده یا نه هنوز؟

باقری:  صف آرایی‌ها خیلی عینی‌تر شده، بله همین طور است.

سوال:  بیاییم سراغ حوزه کار‌هایی که خود شما مشغول آن هستید در وزارت امور خارجه. اساساً چه کار‌هایی دارید می‌کنید و چقدرش امیدبخش است ؟

باقری: کار سیاسی یک کار باصطلاح زمانبری است، شاید بشود گفت که یک کار توأم با تدبیر و فکر با یک چشم انداز روشن، کار سیاسی و دیپلماتیک این طوری است. ما از ابتدای باصطلاح طوفان الاقصی وقتی که جنگ شروع شد و رژیم صهیونیستی واکنش نشان داد در وزارت امور خارجه و نهاد‌های عالی مانند دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی که این بحث‌ها آنجا به هر حال مدیریت و راهبری می‌شود و وزارت خارجه به عنوان یک عنصر و یک بازیگر فعال در آن عرصه حضور دارد، کار اساسی که قرار شد انجام شود این بود که ما بتوانیم به هر حال دولت‌ها را به سمتی هدایت و رهنمون کنیم که این دولت‌ها پشت مواضع و به هر حال دیدگاه‌های مقاومت قرار بگیرند و از آن حمایت کنند، این کار، کار زمانبری بود، این جوری نبود که یک روزه این کار انجام شود، طبیعتاً سفر‌هایی که وزیر امور خارجه به کشور‌های مختلف در منطقه و خارج از منطقه داشتند و همین آخر این هفته هم به ژنو ایشان تشریف بودند و همین طور مکالمات تلفنی که ایشان با وزرای خارجه بسیاری از کشور‌ها چه در اروپا، چه در آسیا، چه در منطقه داشتند، بعضاً ایشان با برخی از وزرای خارجه شاید در طول این مدت چندین بار گفتگوی تلفنی داشتند و همین طور جناب آقای رئیس جمهور، هم در دیدار‌هایی که داشتند چه در حاشیه نشست اکو، چه در حاشیه نشست سران کشور‌های اسلامی و چه تلفن‌هایی که ایشان زدند و اساساً  ابتکار نشست سران کشور‌های اسلامی مربوط به جناب آقای رئیسی است، ایشان در واقع این ابتکار را مطرح کردند و با طرف‌های مختلف کشور‌های عربی این مورد پیگیری قرار گرفت و بعد از یک مدتی که شاید کمتر از دو هفته بود  به نتیجه رسید و این کار انجام شد و آن نشست با آن ابعادش به هر حال این که هیچ وقت تا حالا تقریباً نبوده که همه کشور، سران کشور‌های اسلامی و عربی یک جا مجتمع شوند راجع به موضوع فلسطین یک حرف واحد را بزنند. این یک سطح از کار است که هنوز ادامه دارد، یعنی ما حتی بعد از این که این  تهاجم نابرابر علیه مردم غزه متوقف شود ان شاءالله در واقع باز ادامه پیدا می‌کند برای فرآیند بعد از جنگ و دوره بازسازی و ثبات سازی. اما تا آن زمان ما قاعدتاً بعد از همه ظرفیت‌های دولتی و غیر دولتی استفاده کنیم، لذا ظرفیت‌های غیردولتی چه در سطح ملی، چه در سطرح بین المللی مورد توجه بوده، فرض کنید مثلاً صلیب سرخ که وزیر محترم امور خارجه هم تلفنی چندی قبل با ایشان صحبت کردند و هم در این سفرشان به ژنو با ایشان ملاقات داشتند یا مقامات حقوق بشری بین المللی که این‌ها در واقع دولتی نیستند و همین طور جریان‌های مردمی در کشور‌های مختلف ما تلاش داشتیم و الان هم تلاش داریم که از ظرفیت این‌ها برای پیشبرد اهداف سیاسی در تعاملی که با دولت‌ها داریم بتوانیم از آن استفاده کنیم ، برخی از دولت‌ها مواضع شان ابتدای طوفان الاقصی خیلی حمایت از رژیم صهیونیستی بود، ولی کاری که با آن‌ها شد و فضایی که ایجاد شد این‌ها فاصله گرفتند از حمایت از رژیم صهیونیستی و این خودش یک دستاورد به نظر من ملموس و محسوسی است؛ لذا تعامل با کشور‌های منطقه، تعامل با کشور‌های دارای نقش بین المللی مثل روسیه و چین که در عرصه‌های مختلف این تعاملات ادامه دارد، هم در نیویورک این ارتباطات ادامه دارد، هم در پایتخت ها، من چندی قبل خودم رفتم مسکو با سه تن از معاونان وزیر خارجه روسیه دیدار‌هایی در خصوص هجمین موضوع داشتم. دیروز هم معاون وزیر خارجه روسیه تهران بود که بحث‌های متنوع و مختلفی در همین چارچوب با ایشان داشتیم و همین طور تعاملاتی که با کشور‌های مهم به اصطلاح دارای اثرگذاری قابل توجه در خارج از منطقه  مثلاً فرض بفرمایید مالزی، مثل اندونزی که در شرق آسیا قرار دارند، همه این‌ها در واقع یک پکیجی است برای این که ما بتوانیم یک فضایی را ایجاد کنیم که این فضا بتواند شرایط مناسب را برای تحقق مطالبات مقاومت ایجاد کند و از آن طرف فشار بیاورد به طرف مقابل که آمریکا و اسرائیل غربی‌ها هستند که جلوی استمرار و تشدید خشونت و تهاجم باصطلاح وحشیانه و ضد انسانی را علیه مردم غزه بگیرد.