«کندوکاوی در تاریخ کار» در بازار نشر

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «کندوکاوی در تاریخ کار؛ از عصر سنگ تا روزگار روبات‌ها» نوشته جیمز سوزمن به‌تازگی با ترجمه حسن افشار توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۲۱ منتشر شده است.

جیمز سوزمن نویسنده این‌کتاب، انسان‌شناس و استاد کمبریج است. او متولد ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی است و سال ۱۹۹۹ مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته انسان شناسی اجتماعی از دانشگاه سنت اندروز گرفت. سال ۱۹۹۶ هم مدرک دکترای انسان‌شناسی اجتماعی را از دانشگاه ادینبورگ دریافت کرد.

این‌مولف در پیشگفتار «کندوکاوی در تاریخ کار» از مساله اقتصاد و انقلاب صنعتی شروع می‌کند و می‌گوید انقلاب صنعتی اول از دودکش موتور بخار زغال‌سنگ تنوره کشید و انقلاب صنعتی دوم هم از پریز برق پیدا شد. انقلاب سوم هم به‌شکل ریزپرداز الکترونیکی خود را نشان داد. در حال حاضر ما در میانه انقلاب صنعتی چهارم قرار داریم که ثمره ازدواج انبوهی از فناوری‌های مجازی، زیست‌شناختی و فیزیکی است و گفته می‌شود میزان دگرگون‌کنندگی‌اش سرعت تصاعدی خیلی بیشتری نسبت به دیگر انقلاب‌ها دارد.

سوزمن می‌گوید برخی اقتصاددانان در توضیح مساله‌ اقتصاد، یا اقتصاد کمیابی، می‌گویند انسان، نفرین‌شده‌ اشتهای سیری‌ناپذیرش است و به این‌دلیل که منابع کافی برای ارضای اشتهای همه وجود ندارد، همه‌چیز کمیاب است. این دیدگاه که خواسته‌های ما نامحدود ولی منابع محدودند، قلب تپنده‌ این تعریف از علم اقتصاد است: مطالعه‌ چگونگی تخصیص منابع کمیاب برای برآورده ساختن نیازها و خواسته‌های مردم. نویسنده کتاب پیش‌رو می‌گوید ایجاد ثبات در بازارها، نظام مالی، اشتغال، و نظام پولی هم از وظایف علم اقتصاد است. پس با این‌نگاه اقتصاددانان، کمیابی عاملی است که ما را به کار کردن وامی‌دارد، چون تنها با کار است که می‌شود بین خواسته‌های ظاهراً نامحدود و منابع محدودمان پل بزنیم.

کتاب پیش‌رو ۴ بخش اصلی دارد که در مجموع ۱۵ فصل را در خود جا داده‌اند. بخش اول، «سرآغاز» است که چهار فصل «زندگی یعنی کار»، «دست‌های بی‌کار و منقارهای پرکار»، «ابزارها و مهارت‌ها» و «مواهب دیگر آتش»‌ را در بر می‌گیرد. دومین‌بخش کتاب «محیط محتاط» عنوان دارد و ۲ فصل «جامعه مرفه اولیه»‌ و «ارواح در جنگل» را شامل می‌شود.

«کار توان‌فرسای مزرعه» سومین‌بخش کتاب است که فصول هفتم تا دهم را با این‌عناوین در بر می‌گیرد: «پرش از پرتگاه»، «سورچرانی‌ها و تنگ‌سالی‌ها»، «وقت طلاست» و «نخستین ماشین‌ها». فصول یازدهم تا پانزدهم کتاب هم در بخش چهارم «آفریدگان شهر» قرار دارند که اسامی‌شان به این‌ترتیب است: «چراغ‌های پرنور»،‌ «بیماری فزون‌خواهی»، «استعدادهای برتر»، «مرگ یک مزدبگیر» و «بیماری تازه».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

تصادفی نبود که پارچه و پوشاک نخستین تولیدات انبوه در انقلاب صنعتی بریتانیا بودند. روستاییان در همیشه تاریخ صرفا با نظر به جنبه‌های عملی کارشان لباس می‌پوشیدند، ولی شهرنشینان حتی در دوران باستان اغلب برای جلب توجه لباس انتخاب می‌کردند. مگر نه این‌که در میدان پر ازدحام شهر، اگر عوام و خواص یک‌جور لباس می‌پوشیدند قابل تشخیص از یکدیگر نمی‌شدند. گرایش اقشار و اصناف فرودست شهری در سرتاسر جهان به تقلید از فرادستان همیشه غرولند رجالی را به دنبال می‌آورد که می‌خواستند یگانگی بصری خود را حفظ کنند. برخی بزرگان شهری، مثل درباریان «خورشیدشاه» لویی چهاردهم که با کلاه‌گیس و جامه‌های پر از منجوق و پولک در باغ‌های کاخ ورسای قدم می‌زدند، دانسته و آگاهانه این سر و وضع مسخره و لباس‌های گران‌قیمت را برمی‌گزیدند تا تهی‌دستان بضاعت تقلید از آنها را نداشته باشند. دیگران از جمله رومیان، با قانون‌گذاری، محدودیت‌هایی برای پوشش طبقات مختلف ایجاد می‌کردند.

این‌کتاب با ۴۱۴ صفحه، شمارگان ۷۰۰ نسخه و قیمت ۳۱۵ هزار تومان منتشر شده است.