سازمان ملل: دمای زمین حتی در صورت اجرای تعهدات اقلیمی فعلی ۲.۹ درجه گرم‌تر می‌شود

برنامه محیط زیست سازمان ملل، روز دوشنبه ۲۹ آبان اعلام کرد، حتی در صورت اجرای تعهدات فعلی کشورهای جهان برای کاستن از انتشار گازهای گلخانه‌ای، دمای کره زمین تا پايان قرن جاری میلادی حدود ۲.۹ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر خواهد شد و هشدار داد: «هیچ راه دیگری برای ما باقی نمانده است.»

این نهاد در گزارش سالانه خود از حجم انتشار گازهای گلخانه‌ای در آستانه اجلاس اقلیمی «کوپ ۲۸» در دوبی، ناتوانی و شکست اقدامات گذشته در مهار گرمایش زمین را برجسته کرد.

برنامه محیط زیست سازمان ملل با اشاره به این نکته که سال جاری میلادی «گرم‌ترین سال» در تاریخ بشر است افزود: «جهان شاهد تسریع خطرناک شکسته شدن رکورد سرعت و مقیاس گرم شدن به نسبت همه رکوردهای اقلیمی قبلی است.»

این نهاد با استناد به تعهدات کشورهای جهان در زمینه کاهش انتشار دی اکسید کربن هشدار داد که کره زمین در مسیری قرار دارد که دمای آن تا پایان قرن میلادی جاری بین ۲.۵ تا ۲.۹ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر خواهد شد و اگر سیاست‌ها و اقدامات مربوط به کاهش آلایندگی در حد فعلی باقی بماند، احتمال دارد که میزان گرمایش زمین به ۳ درجه سانتی‌گراد برسد.

این گزارش یادآوری می‌کند که از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ حجم انتشار گازهای گلخانه‌ای ۱.۲ درصد افزایش یافته و دلیل اصلی آن مصرف بیشتر سوخت‌های فسیلی و صنایع است.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از شرکت کنندگان در اجلاس «کوپ ۲۸» که از روز ۳۰ نوامبر آغاز می‌شود خواست بر سر «اقدامات اقلیمی موثر و عمیق» توافق کنند.

او افزود: «رهبران جهان دیگر نمی‌توانند از این موضوع طفره بروند. برای ما هیچ راه دیگری باقی نمانده است. ناتوانی و شکست رهبری خیانت به آسیب‌پذیران و از دست دادن یک فرصت بزرگ است.»

آقای گوترش افزود، جهان باید مسیر خود را تغییر دهد و از اجلاس «کوپ ۲۸» خواست با تصویب اقدامات قاطع نشان دهد که جهان آماده دوری جستن از سوخت‌های آلاینده مثل ذغال سنگ، نفت و گاز است.

مهم‌ترین دستاورد معاهده اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵ تلاش برای مهار میزان گرمایش زمين در حد ۱.۵ درجه بالاتر از دوران ماقبل صنعتی بود.

پژوهش‌های علمی اخير نشان می‌دهد که جو زمین تاکنون ۱.۲ درجه سانتی‌گراد در مقایسه با آن دوران گرم‌تر شده است.

برنامه محیط زیست سازمان ملل در گزارش جدید خود افزود، در سال جاری میلادی دمای کره زمین حداقل در طول ۸۰ روز ۱.۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از دوران ماقبل صنعتی بوده است.

یکی از بخش‌های مهم این گزارش بررسی حجم آلایندگی و در نتیجه گرمایش جو زمین حتی در صورت اجرای همه تعهدات کشورهای جهان براساس معاهده اقلیمی پاریس است.

این گزارش می‌افزاید، برای مهار گرمایش زمین تا زیر ۲ درجه سانتی‌گراد تا سال ۲۰۳۰، حجم انتشار گازهای آلاینده باید ۲۸ درصد کاهش یابد و برای مهار گرمایش زمین تا زیر ۱.۵ درجه سانتی‌گراد، در انتشار این گازها باید ۴۲ درصد کاهش ایجاد شود.

اینگر اندرسون، رئیس برنامه محیط زیست سازمان ملل در این‌باره گفت: «بسیار حیاتی است که کشورهای گروه ۲۰، یعنی ثروتمندترین کشورهای جهان که منشاء حدد ۸۰ درصد از انتشار گازهای آلاینده هستند، اقدامات خود را تسریع کرده و رهبری را در این زمینه برعهده بگیرند.» او افزود، برخی از این کشورها در حال «چرت زدن» هستند.

این گزارش یادآوری می‌کند که اگر روال تعهد داوطلبانه کشورها برای کاستن از گازهای آلاینده در چارچوب معاهده اقلیمی پاریس در حد فعلی ادامه یابد، به احتمال ۶۶ درصد دمای کره زمین تا سال ۲۱۰۰ حدود ۲.۹ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر خواهد شد. اما اگر همه کشورها تمام تعهدات خود در زمینه به صفر رساندن تولید گازهای آلاینده را اجرا کنند، میزان گرمایش زمین تا پایان قرن میلادی جاری در حد دو درجه سانتی‌گراد مهار خواهد شد.

آنتونیو گوترش در بخش دیگری از سخنانش از همه کشورهای جهان خواست در تعیین اهداف داوطلبانه برای کاستن از انتشار گازهای آلاینده که قرار است در سال ۲۰۲۵ مورد بازبینی قرار بگیرد، به «اهداف بلندپروازانه‌تری» متعهد شوند.

رئیس برنامه محیط زیست سازمان ملل نیز ابراز امیدواری کرد که اجلاس «کوپ ۲۸» به رغم پیامدهای جنگ در اوکراین و درگیری بین اسرائیل و حماس در غزه می‌تواند دستاوردهای مثبتی داشته باشد.

او گفت: «همه کشورها می‌دانند که به‌رغم اين اختلافات و کشمکش‌های شديد و غيرقابل انکار، محيط زيست منتظر نخواهد ماند. ما نمی‌توانيم دکمه توقف را فشار دهيم.»