طوفان الاقصی با اقتصاد نابسامان صهیونیست‌ها چه کرد؟

خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: در حالی که تحلیل‌ها پیرامون حملات رژیم صهیونیستی به غزه معطوف به مسائل سیاسی- امنیتی است اما این جنگ یک پیامد زیانبار بزرگ برای تل آویو داشته که همان وخامت اوضاع اقتصادی در سرزمین‌های اشغالی است؛ موضوعی که سران رژیم شاید قبل از حمله به عمق آن پی نبرده بودند.

از رکود شدید اقتصادی تا کسری مالی و بودجه

طی هفته‌های اخیر گزارش‌های زیادی از منابع خبری غربی درباره وضعیت رو به وخامت اقتصاد صهیونیست‌ها منتشر شده‌است؛ اوضاعی که برایند جنایت‌های رژیم در نوار غزه و تداوم درگیری با دیگر گروه‌های مقاومت است.

در همین ارتباط خبرگزاری «یونایتدپرس» آمریکا با استناد به گزارش جدید آژانس رتبه‌بندی مؤسسات مالی اعتباری «اس‌اندپی» ( S&P) اعلام کرد که رژیم صهیونیستی در هفته‌های جنگ با حماس دچار بحران اقتصادی شدید و کسری مالی شده که بیشتر آن مربوط به هزینه‌های مالی این جنگ است.

در گزارش اس‌اندپی آمده‌است که اقتصاد رژیم صهیونیستی در سه ماهه چهارم سال جاری به دلیل افزایش خطرات ژئوپلیتیکی و امنیتی در پی درگیری با حماس، پنج درصد رکود داشته‌است.

این آژانس رتبه‌بندی در گزارش خود به فعالیت‌های تجاری کمتر، کاهش تقاضای مصرف‌کننده و محیط سرمایه‌گذاری نامطمئن اشاره کرده و پیش‌بینی می‌کند که کسری مالی رژیم ۵.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی طی سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ خواهد بود. این در حالی است که برآوردها پیش از جنگ کسری مالی ۲.۳ درصدی را نشان می‌داد.

به گفته این آژانس بیشتر هزینه‌های رژیم مربوط به جنگ و پرداخت غرامت به شرکت‌های نزدیک مرز با غزه و همچنین خانواده‌های قربانیان است که منجر به کسری بودجه می‌شود.

در همین ارتباط نشریه «بلومبرگ» نیز با اشاره به هزینه‌های جنگ رژیم صهیونیستی علیه حماس، طولانی شدن حمله این رژیم به غزه را عامل برجسته شدن بحران‌های اقتصادی اسرائیل و شکست سیاسی نخست وزیر آن عنوان کرد.

به گزارش این نشریه آمریکایی، درگیری اسرائیل با حماس که سخت‌ترین درگیری مسلحانه این رژیم در نیم قرن اخیر است، هر میزان بودجه‌ای را در اولویت قرار می‌دهد. صندوق‌های ائتلاف تعیین می‌کنند که بازارها چه مبلغی به کابینه نتانیاهو اختصاص دهند. گفتنی است که بر اساس برآوردهای وزارت دارایی رژیم صهیونیستی، کابینه نتانیاهو تا کنون حدود ۸ میلیارد دلار خسارت دیده‌است.

در حالی که رژیم صهیونیستی به طور فزاینده‌ای برای پرداخت هزینه جنگ به اوراق قرضه احتیاج دارد، نقش معامله‌گران جهانی اهمیت خاصی خواهد یافت. طبق آمارها، کسری بودجه رژیم صهیونیستی در اکتبر نسبت به سال گذشته بیش از هفت برابر شده و وزارت دارایی این رژیم اعلام کرده‌بود که قصد دارد در نوامبر ۷۵ درصد بیشتر از ماه گذشته وام بگیرد.

این نشریه آمریکایی می‌افزاید: هزینه بیمه اوراق قرضه دولتی اسرائیل بیش از ۲ برابر هزینه قبل از شروع جنگ است. همچنین بودجه هنگفت برنامه‌های مذهبی و شهرک‌سازی‌های کرانه باختری مدت‌ها قبل از اینکه این جنگ اقتصاد ۵۲۰ میلیارد دلاری رژیم صهیونیستی را متحول کند، زیر سوال رفته‌بود.

دومینوی بحران اشتغال، تعطیلی بازار و توقف پروژه‌های عمرانی

با تداوم جنگ غزه بازارهای اقتصادی و تجاری در سرزمین‌های اشغالی با رکود و تعطیلی مواجه شده‌اند؛ کارگران از کار دست کشیده و پیمانکاران، صنعتگران و غیره پیشبرد پروژه‌ها را متوقف کرده‌اند.

خبرگزاری «رویترز» در گزارشی با عنوان «جنگ غزه اقتصاد اسرائیل را به سمت شرایط ناشناخته می‌برد»، گوشه‌ای از این وضعیت رو به وخامت را به تصویر کشیده‌است و می‌نویسد: «نیروی کار مستهلک شده‌است، آژیرهای خطر شلیک راکت به صورت ثابت روشن هستند، شوک یک حمله غیرمنتظره هنوز ماندگار است…جرثقیل‌هایی که همواره توسعه تل‌آویو را نشان می‌دادند، پس از بسته شدن کارگاه‌های ساخت و ساز شهر، برای روزها از حرکت ایستاده‌اند.»

طبق یک گزارش، عدم فعالیت در این بخش به تنهایی برای اقتصاد رژیم صهیونیستی حدود ۱۵۰ میلیون شِکِل (۳۷ میلیون دلار) در روز هزینه دارد و به گفته «رائول ساروگو» رئیس انجمن سازندگان رژیم «اینکه شِکِل سقوط کرده‌است، تنها ضربه به پیمانکاران یا صنعتگران نیست بلکه برای هر خانواده در اسرائیل ضربه بزرگی است.»

از سوی دیگر، «بلومبرگ» گزارش داد که جنگ رژیم صهیونیستی علیه حماس هر روز حدود ۲۶۰ میلیون دلار به اقتصاد این رژیم زیان می‌رساند.

در چنین وضعیتی، صدها هزار نفر از نیروهای ذخیره ارتش فراخوانده شده‌اند، خرده‌فروشان و کارمندان نیز مرخصی می‌گیرند. این درگیری همچنین حرکت هزاران کارگر فلسطینی از غزه به سرزمین‌های اشغالی را متوقف کرده‌است. بنابراین بازار در این پهنه جغرافیایی ساکت و راکد است.

تعمیق بحران با فرار سرمایه‌های داخلی و خارجی

یکی از اصلی‌ترین تأثیرات درگیری‌های اخیر میان تل آویو و حماس بر اقتصاد رژیم، فرار حجم قابل توجهی از سرمایه‌های داخلی و خارجی از سرزمین‌های اشغالی بوده‌است.

در ارتباط با سرمایه گذاران خارجی، گزارش‌های مختلفی منتشر شده‌است به عنوان نمونه مذاکرات شرکت‌های نفتی غربی با تل‌آویو جهت توسعه میدان‌های نفتی تحت تصرف این رژیم در آب‌های دریای مدیترانه، تعلیق شده‌است. در این راستا، بسیاری از فعالان تجاری از اقصی نقاط جهان که در اراضی اشغالی فعال بوده‌اند نیز به دلایل امنیتی، اقدام به ترک آنجا کرده‌اند و بعید است که به این زودی‌ها به فکر بازگشت به اراضی اشغالی باشند.

در کنار فرار سرمایه‌های خارجی، سرمایه‌های داخلی نیز گرایش به خروج از اسرائیل دارند. بر اساس آمارهای مختلف به ویژه از سوی آژانس‌های مهاجرتی اروپایی در اراضی اشغالی، میزان مهاجرت شهروندان صهیونیستی به خارج که قبل از عملیات طوفان الاقصی نیز روندی افزایشی داشت اینک، فزونی گرفته‌است.

به تازگی خبرگزاری آمریکایی «بلومبرگ» گزارش داده که ذخایر خارجی رژیم اشغالگر صهیونیستی در ماه گذشته بیش از هفت میلیارد دلار کاهش یافته‌است. همچنین روزنامه آمریکایی «فایننشال تایمز» نیز از وضعیت رکود اقتصاد رژیم صهیونیستی به دلیل جنگ در نوار غزه خبر داده و با استناد به داده‌های مالی نوشته‌است که وضعیت رکود اقتصادی پیش روی اقتصاد اسرائیل شبیه به آن چیزی است که در دوران همه‌گیری کرونا رخ داد.

این رکود با سقوط بورس در بازارهای مالی مشهود است به طوری که از ابتدای جنگ غزه، سهام پنج بانک بزرگ پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تل‌آویو در نتیجه جنگ ۲۰ درصد کاهش یافت و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به فروش سهام خود در شرکت‌های فهرست شده رژیم به ویژه بانک‌های فعال در بازار داخلی ادامه دادند.

سهام پنج بانک بزرگ رژیم صهیونیستی نیز در جریان جنگ غزه تحت تأثیر قرار گرفت و ۲۰ درصد سقوط کرد که شامل بانک لئومی، بانک هاپوالیم، بانک دیسکونت، بانک مزراحی تفاهت و بانک اول بین‌المللی اسرائیل است.

فرجام سخن

در حالی بیش از یک‌ماه و نیم از آغاز حملات رژیم صهیونیستی به غزه می‌گذرد که سرزمین‌های اشغالی روز به روز ناامن‌تر و هزینه‌های اقتصادی رژیم بیشتر می‌شود و روزانه حدود ۲۶۰ میلیون دلار به اقتصاد رژیم زیان می‌رساند. همچنین برآورد می‌شود که این جنگ و آثار و پیامدهای آن ۲۰۰ میلیارد شِکِل (واحد پول رژیم) معادل ۵۱ میلیارد دلار هزینه روی دست صهیونیست‌ها بگذارد.

بحران اقتصادی تا حدی در اراضی اشغالی تعمیق یافته که وزارت دارایی رژیم پیش بینی کرده‌است جنگ با مقاومت فلسطین، آثار و پیامدهای ناشی از آن بسیار گسترده‌تر از کووید -۱۹ و معادل ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی این رژیم است. در مجموع، سقوط بورس، تنزل ارزش شِکِل، تعطیلی هزاران شرکت اسرائیلی، بحران اشتغال و بیکاری قطعی یک پنجم صهیونیست‌ها، کاهش ۵۰ درصدی درآمد شرکت‌های رژیم، تعطیلی یک سوم کسب و کارها، خسارت ۸ میلیارد دلار جنگ تا کنون و ضربه بی‌سابقه به صنعت توریسم تنها چند نمونه از آثار مستقیم حملات تجاوزکارانه رژیم به غزه است.

البته انتظار می‌رود که به موازات تداوم و تشدید جنگ غزه، بر وخامت اوضاع اقتصادی رژیم صهیونیستی نیز افزوده و شاهد فرار نیروی کار و نیز سرمایه‌های داخلی و خارجی باشیم؛ بحرانی رو به تعمیق که تدابیر سران تل آویو همچون تزریق ۴۵ میلیارد دلار به بازار هم نتوانسته از عمق بحران بکاهد.