اقدامات وزارت علوم برای مقابله با مهاجرت اساتید

به گزارش خبرنگار مهر علی شمسی پور سخنگوی وزارت علوم صبح امروز در نشست خبری که در این وزارتخانه برگزار شد با تبریک هفته بسیج به نزدیکی روز دانشجو ۱۶ آذر اشاره کرد و اظهار داشت: فضای پرشور و شوق روز دانشجو انشالله با انتخابات مجلس شورای اسلامی پیوند خواهد خورد.

وی گفت: یکی از مهم‌ترین دستاوردهای وزارت علوم در این دوره، تکمیل زنجیره تولید ایده تا تولید علم و تولید ثروت و قدرت از علم است. بخش‌های اولیه کامل شده ولی بخش‌های نهایی مغفول مانده و کامل نشده که معاونت فناوری با این دلیل تأسیس شد.

عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به دستاوردهای معاونت فناوری در ۲ سال گذشته تاکید کرد: زنجیره تولید و مصرف علم در جایگاه مناسب و ثروت آفرینی از آن در جهت حل مشکلات جامعه، در برخی حوزه‌ها مانند حوزه دفاعی تکمیل شده بود. این امر باعث شده قدرت بازآفرینی و قدرت امنیت داشته باشیم، یا دستاورها در حوزه هسته‌ای باعث تولید قدرت شد و این موضوع در مذاکرات نیز محسوس بود.

شمسی پور گفت: بعضی مسائل در حوزه‌های مختلف فرهنگ نیست ولی تبدیل به فرهنگ می‌شود، مانند مقاله نویسی برای استادان که خوب است ولی باید به فناوری و تولید ثروت هم توجه داشت. بنابراین بخشی از این موضوع فرهنگی است. باید ریل گذاری ها را عوض کرد. مانند آئین نامه ارتقا که بعد از بازبینی به شورای عالی انقلاب فرهنگی تقدیم شده و آئین نامه پایه‌های تشویقی ماده ۵۳ برای استادان هم که ابِلاغ شد، توجه ویژه ای به موضوع فناوری دارد. بنابراین وزارت علوم هم از جهت ریل گذاری و هم از جهت قانونی به سمت تکمیل زنجیره فناوری پیش می‌رود.

سخنگوی وزارت علوم با اشاره به برخی دستاوردها گفت: ایران در رتبه نوآوری امسال ۵۳ است، در حالیکه سال ۱۴۰۰ رتبه ۶۰ را داشت‌. فروش شرکت‌های مستقر در پارک‌ها با ۷۸ درصد افزایش از ۱۹۶ میلیارد ریال در سال ۱۴۰۰ به ۳۵۰ میلیارد ریال در ۱۴۰۱ رسیده است‌. تعداد واحدهای فناور از ۱۰ هزار به ۱۲ هزار، تعداد فناوران شاغل با ۵۰ درصد رشد از ۷۶ هزار به ۱۱۴ هزار، تعداد شرکت‌های دانش بنیان مستقر در پارک‌ها از ۱۵۰۰ به ۲۱۰۰ رسیده است. همچنین صادرات دانش بنیان توسط پارک‌ها و مراکز رشد از ۸۰ میلیون دلار به ۱۸۲ میلیون دلار، تعداد پارک‌های علم و فناوری از ۴۹ پارک به ۵۹ پارک، مراکز رشد علم و فناوری از ۲۰۰ مرکز در ۱۴۰۰ به ۲۱۴ مرکز و تعداد پردیس‌های علم و فناور از ۲ پردیس به ۲۲ پردیس رسیده است و پارک علم و فناوری بین المللی جمهوری اسلامی در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران تأسیس شده است.

وی گفت: تمرکز وزارت علوم فقط بر تولید علم به شکل مقاله نیست؛ بلکه بر تولید فناوری تاکید دارد.

تضمین خرید محصولات فناوری توسط وزارت صمت

وی با اشاره به توافق با وزارت صنعت گفت: بر اساس این توافق پارک‌های علم و فناوری که محصولات دانش بنیان دارند و برای صنایع کشور مفید است، خرید محصولات آنها توسط وزارت صمت تضمین می‌شود.

شمسی پور به برگزاری اولین دوره طرح تعالی منش استادی برای نو استادان توسط معاونت فرهنگی اشاره کرد و گفت: انتقال تجربیات استادان در این دوره صورت گرفت و با توجه به رویدادهای سال ۱۴۰۱ گفت و گو و مناظره در دانشگاه‌ها سخت شد؛ ولی با گذشت یک سال از این فتنه، از معاونت‌های فرهنگی خواسته شد برای برقراری گفت و گو تلاش کنند و زمینه فراهم شود تا دانشجویان از گروه‌های مختلف بیشتر با هم حرف بزنند و کنشگری سیاسی در دانشگاه تمرین شود.

تسهیل قوانین مناظره در دانشگاه‌ها

وی افزود: قوانین گفت و گو و مناظره در دانشگاه سهل گیرانه است و اگر دانشجو مرتکب اشتباهی شود، این امر به آسانی قابل جبران است و دانشجو می‌توان سیاست ورزی و مطالبه گری از مسئولان را با رعایت قواعد جامعه تمرین کنند. غیرسیاسی کردن دانشگاه به نفع دانشگاه و جامعه نیست.

وی با تاکید بر حضور مسئولان در دانشگاه‌ها گفت: شخص رئیس جمهور بیش از ۲۰ بار با دانشجویان و دانشگاهیان جلسه داشته است و بقیه مسئولان هم باید به این امر اهتمام داشته باشند. اکنون جلساتی در سطوح بالا در حال برگزاری است تا حضور مسئولان در دانشگاه به شکل نظام مند باشد.

سخنگوی وزارت علوم با اشاره به دستاوردهای معاونت آموزشی وزارت علوم گفت: امایش آموزش عالی نیز در حال انجام است، باید بدانیم در آموزش عالی کشور چه مشکلاتی داریم، توانایی ما چیست و به چه سمت باید حرکت کنیم.

شمسی پور با اشاره به تاکید وزارت علوم بر مهارت محوری در آموزش عالی گفت: گام‌های اولیه مهارت محوری در آموزش برداشته شده است، اما به اراده کشوری و فرابخشی نیاز است و همه دستگاه‌ها باید کمک کنند تا مهارت محوری برای دانشجویان محقق شود. این امر در حوزه پزشکی محقق شده و در بقیه حوزه‌ها باید ساختار نظام مندی برای تحقق آن طراحی و اجرا شود. بورس‌های صنعت در این زمینه کمک می‌کند، بر همین اساس ۳ هزار ظرفیت در کنکور سال گذشته برای بورس صنعت ایجاد شد.

وی به جذب اعضای هیأت علمی نیز اشاره کرد و گفت: جنس فرایند جذب استاد، طولانی است و عموماً بیشتر از ۱ سال طول می‌کشد. ولی گاهی هم عملکرد وزارت علوم و مراکز جذب دانشگاه‌ها این فرایند را طولانی‌تر می‌کند که باید این روند اصلاح شود. برای رفع این مشکل از یک سو تلاش می‌کنیم فرایندهای داخل دانشگاه تسریع شود، از طرف دیگر فرایندهای داخل وزارت علوم را برای تسریع بازبینی می‌کنیم.

جذب عضو هیأت علمی بدون کارت پایان خدمت

شمسی پور با اشاره به نیاز نبودن کارت پایان خدمت برای جذب اعضای هیأت علمی در آخرین دوره جذب گفت: این افراد به عنوان سرباز جذب می‌شوند و از ۱۳ هزار نفری که در این دوره ثبت نام کردند، ۳۵۰ نفر کارت پایان خدمت نداشتند. ضمن اینکه مذاکرات با سازمان برنامه و بودجه از قبل انجام شد تا بعد از پایان فرایند جذب، استادان مشکلی در استخدام نداشته باشند و سریع وارد مجموعه آموزش عالی شوند.

شمسی پور درپاسخ به سئوال خبرنگار مهر درباره این موضوع که عنوان می شود با پدیده مهاجرت اساتید جوان مواجه هستیم، گفت: مهاجرت اساتید در یک حدی وجود دارد در این زمینه هم ورودی و هم خروجی داریم، مجموعه نگرانی در کشور وقتی ایجاد می‌شود که نیروی ماهر، توانمند و علمی کشور برود و در ازای آن مهاجرت معکوس نداشته باشیم .

وی ادامه داد: ما کلی دانشجو تربیت می‌کنیم که به دلایل مختلف ممکن است برخی از آنها از کشور خارج شوند، این موضوع قابل کتمان نیست. دررابطه با اساتید نیز این مسئله وجود دارد. بنابراین در چند سال اخیر اتفاقاتی افتاد که شاید بخشی از اساتید حس کردند حداقل حقوق مادی آنها رعایت نشده است، برای همین ما سعی کردیم این موضوع جبران شود .

اقدامات وزارت علوم برای جلوگیری از مهاجرت اساتید

سخنگوی وزارت علوم افزود: برای اساتید جدید الاستخدام گرنت های خوب و چند ده میلیونی درنظر گرفتیم و به اساتید یک و دو درصد برتر نیز گرنت های ویژه ای اعطا کرده ایم و برنامه ریزی شد تجهیزات آزمایشگاهی و کمبودها هم تامین شود. قرار است به همه اساتید ظرف یکماه آینده یک گرنت کلی و سراسری اختصاص داده شود ما سعی کرده ایم به طریق مختلف به افزایش حقوق اساتید کمک کنیم.

شمسی‌پور تاکید کرد: ولی با این وجود واقعیت این است که خیلی از اساتید زندگی دارند که شاید در شان آنها نیست و باید شئونات مادی و معنوی آنها رعایت شود تا تمایل آنها به حضور در کشور بیشتر شود، استادی اگر بداند که برای کشور مفید است و از دانش او استفاده می‌شود و شئونات او رعایت می‌شود از کشور خارج نمی شود.

مشاور وزیر علوم با بیان اینکه آماری از مهاجرت اساتید ندارد در مورد سئوال دیگر خبرگزاری مهر درباره انتصابات روسای دانشگاه‌ها نیز گفت: درخصوص روسای دانشگاه‌ها تقریبا انتصابات ما تمام شده است در این دوره تغییراتی انجام شد که تغییرات طبیعی است و دولت بعد هم برای خودش تغییرات خواهد داشت بالاخره مردم رأیی که می دهند باید مسئولان به آن رای نزدیک بوده و نتیجه رای خود را ببینند.

وی با اشاره به کمیته انتصابات روسای دانشگاه ها افزود: درمجموعه انتصابات نقش نظارتی هم داریم. این کمیته جایگاه قانونی در ساختار ندارد و فعالیت روسای دانشگاه را رصد می‌کند. مجموعه حراست و بازرسان را هم داریم و مرکز نظارت و ارزیابی را داریم که دانشگاه ها را رتبه بندی می کند. معاونت‌ها نیز هر دانشگاهی را از منظر خود رصد می‌کنند و نهایتا در جمع‌بندی، وزیر براساس گزارش‌ها در مورد جابه‌جایی‌ها تصمیم می‌گیرد.

شمسی‌پور تصریح کرد: از ۸ دانشگاه‌ها تهران که وزیر علوم برای آنها حکم زدند، 4 جابه جایی داشتیم، رییس دانشگاه الزهرا (س) پس از حدود یک سال، دانشگاه خواجه نصیر طوسی پس از یک سال و نیم و رییس دانشگاه صنعتی شریف اخیرا پس از دو سال و رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم کمتر از دوسال تغییر کردند. تضمینی وجود ندارد که من نیز در این مسئولیت تا آخر بمانم حتما برای این مسئولیت یک شرایطی را باید حفظ کنم.

روسای دانشگاهها می‌دانند اگر چهارچوب‌های مدیریتی رعایت نشود تغییر اتفاق می افتد

سخنگوی وزارت علوم افزود: گاهی برخی روسا استعفا می دهند. پس برخی تغییرات ناشی از استعفای خود فرد است یا اینکه نتوانسته از نظر مدیریتی رضایت را جلب کند. به طورکلی ثبات خوبی در مدیریت وجود دارد و روسا می‌دانند اگر چهارچوب‌های مدیریتی رعایت نشود تغییر اتفاق می افتد .

وضعیت حجاب در دانشگاههای شهرستان ها بهتر است

سخنگوی وزارت علوم در پاسخ به سئوال دیگری در مورد پوشش و حجاب در دانشگاه ها و ارائه الگو پوشش گفت: محیط دانشگاه در همه دنیا قواعدی دارد شاید متناسب با فرهنگ و تاریخ و آیین ما تفاوت‌هایی با جاهای داشته باشیم ولی در مجموع باید چهارچوب‌هایی وجود داشته باشد، بدون چهارچوب نظم برهم می خورد.

شمسی‌پور ادامه داد: در دانشگاه نیز این چهارچوب‌ها وجود دارد. برخی خواستند به سمت طراحی یونیفرم حرکت کنند که از نظر من نیز درست نیست ولی درمجموع وضعیت حجاب در دانشگاههای ما خوب است و وضعیت حجاب در دانشگاه های شهرستان ها خیلی بهتر است.

سخنگوی وزارت علوم با اشاره به انتشار یک فیلم و رفتار خارج از عرف در آن فیلم گفت: توجه زیاد به این فیلم نشان دهنده این است که چنین رفتارهایی کم است که موجب توجه و تعجب به آن می شود، اگر این موارد زیاد بود که روال می شد، اتفاقا فیلم که بیرون می‌آید دلیل بر کم بودن آن به ویژه در دانشگاه‌های اصلی ما است چراکه دانشجویان ما در دانشگاهای بزرگ و مطرح قطعا افرادی هستند که تلاش می‌کنند درس بخوانند.

وی درباره اینکه درخصوص پوشش، ابلاغی به دانشگاه ها شده است یا خیر گفت: ما از قبل چهارچوب‌های حجاب و پوشش در دانشگاه را داشتیم و دستور جدیدی به دانشگاه‌ها ارسال نشده است. مصوبه حجاب در دانشگاه‌ها مربوط به گذشته و دوران دولت هفتم و هشتم است که شخص رییس جمهور وقت ابلاغ کرده بودند که مصوبه خوبی است، مگر اینکه شرایط خاصی ایجاد شود.

شمسی پور درباره تغییر رییس دانشگاه شریف گفت: خیلی اوقات افراد به دلیل یک اشتباه جابه جا نمی شوند، وقتی در یک مجموعه یک اشتباه رخ می دهد و یا اگر مسئولی اشتباهی انجام می دهد ، برکنار نمی شود، درست است که یک اتفاق باعث می شود، کار تمام شود ولی لزوما به خاطر آن اتفاق تغییر ایجاد نشده است، بلکه یک عقبه ای وجود دارد که منجر به آن اتفاق شده است و دیگر ادامه فعالیت آن مسئول ممکن نیست.

وی در خصوص برنامه های ۱۶ آذر نیز گفت: برنامه ۱۶ آذر مانند سال گذشته است و در تمامی دانشگاهها برنامه داریم و روسای قوا اگر امکانش فراهم شود در دانشگاه ها حضور پیدا خواهند کرد.