امروز شهر ما کاریکاتوری است/ لزوم بازنگری در طرح تفصیلی پایتخت

به گزارش خبرگزاری مهر، علیرضا زاکانی در آئین افتتاحیه گردهمایی «تهران آینده؛ یک شهر، یک برنامه» با بیان اینکه تهران ۲۳۸ سال است که پایتخت ایران است، اظهار کرد: در این سال‌ها تهران هیچگاه مبتنی بر الگوی صحیحی ساخته نشده است. از ابتدا یک نگاه چارچوب‌مندی بر شهر وجود نداشته تا کالبد شهر را مبتنی بر نیاز آن طراحی کنند.

وی با اشاره به مشکلات آلودگی هوا، ناپایداری فضاهای کالبدی، ترافیک و بی‌مسکنی و بدمسکنی، یادآور شد: شکل فضاهای کالبدی به هیچ عنوان به پیشینه گذشته و فضای ایرانی- اسلامی باز نمی‌گردد. اگر ما شهر و جامعه را در هم آمیخته تصور کنیم، ضرورت دارد یک نگاه از کل به جز داشته باشیم که مبتنی بر نیازهای یک جامعه با مختصات تهران و با یک شهر عریض و طویل و شرایط خاص باشد.

زاکانی با تأکید بر اینکه اگر چنین نگاهی صورت بگیرد، باید طرح جامع به گونه‌ای دیگر تنظیم شود، خاطرنشان کرد: اگر نگاه کلی‌نگر فراموش شود، نه مشکلی حل خواهد شد و نه گره‌ی از مشکلات مردم باز می‌شود.

شهردار تهران همچنین تصریح کرد: برنامه‌های ما حاوی چهار تحول است که هم مدیریت شهری، هم حوزه کالبد شهر، هم شهروندان و هم حوزه نرم و فناوری را در هم آمیخته کرده و برای هریک مسیری را پیش بینی کرده است. توجه به کالبد شهر بیش از هرچیزی مد نظر ما بوده و برنامه‌ها بر محور حمل و نقل و معماری، باید شهر را متحول کند.

وی ادامه داد: عدم توزیع نامناسب خدمات در شهر و ایجاد شرایط مناسب برای زیست، مجموعه‌ای را پیش روی ما قرار داده که اگر بر مبنای برنامه چهارم توسعه، با همکاری یکدیگر طرح جامعی را تصویب کنیم، امکانی ایجاد می‌شود تا از هر نقطه مبتنی بر طرح تفصیلی برگرفته از طرح جامع، اقدامی انجام دهیم که یک نقشه کامل و معناداری را نشان دهد؛ نقشه‌ای که امروز وجود ندارد.

شهردار تهران با بیان اینکه باید چنین طرحی را تنظیم کرد، گفت: قدرالسهم مشخصی از بخش‌های مختلف باید در نظر گرفته شود تا بتوانیم کالبد را ترسیم کنیم.

وی با بیان اینکه منطقه ۲۲ در دهه گذشته ساخته شد اما کمبود سرانه‌ها در آن بسیار بالاست و به هر هفت سرانه نیاز دارد، یادآور شد: باید در جایی به ردپایی از نواقص که در شهر می‌بینیم، توجه شود و نگاه کل به جز با پیکره‌بندی مناسب شکل بگیرد تا اهل فن بتوانند طرح جامع را با عناصر شهر تطبیق دهند و سازگاری وجود داشته باشد.

زاکانی با بیان اینکه باید با توجه به عرض، طول و جغرافیای تهران، طرحی را ترسیم کنیم، یادآور شد: جغرافیای ۷۰۰ کیلومتری تهران به ما می‌گوید که برگردیم و فراز و نشیب‌ها را ببینیم و ناظر بر نقطه مطلوب خود چشم‌اندازی را تعریف کنیم که اهل علم را قانع کند و مردم امیدوار و قانع شوند که مسیر ما درست است.

شهردار تهران همچنین تصریح کرد: باید مبتنی بر شرایط از نقطه‌ای شروع کنیم و اجزا مبتنی بر طرح تفصیلی به صورت قطعه قطعه کنار هم قرار بگیرند اما باید درک درستی از موضوع داشته باشیم تا شهر کاریکاتوری نشود؛ امروز شهر ما کاریکاتوری است و آنچه اهمیت دارد این است که شهر موزون طراحی شود.

وی با تاکید بر اینکه شهر باید با مشارکت مردم ساخته شود و نفع آنها مورد توجه قرار بگیرد، گفت: باید ترسیم جدا و مجزایی با مشارکت و نظر مردم انجام شود؛ لذا خرسندیم که بابی برای بازنگری طرح جامع و تفصیلی باز شد تا بتوانیم شرایط را به سمت و سویی ببریم که آرامش، آسایش، رفاه و رشد مادی و معنوی شهروندان محقق شود و پیکره‌ای قابل الگو بسازیم.

شهردار تهران با بیان اینکه آینده پایتخت در زمانی نه چندان دور، در گرو فاصله گرفتن از وضعیت فعلی در بخش فنی و عمرانی، حمل و نقل، زیست‌پذیری و خدمات شهری است، گفت: باید تحول شکل بگیرد و ما امروز در مسیر این تحول قرار داریم و امیدواریم با مشارکت اهل علم، طرح تفصیلی را تدوین کنیم و در آینده نه چندان دور، دیگر صحبتی از آلودگی هوا، ترافیک و سستی سازه‌ها در برابر بحران‌های طبیعی نباشد. این تحولات شدنی و در دسترس است.

زاکانی با بیان اینکه نباید مسئولیت را به دیگران بسپاریم، بلکه باید مسئولیت ساخت شهری مستحکم را خود برعهده بگیریم، ابراز امیدواری کرد که فرهنگ و تفکر بسیجی در محیط پیرامونی به شکلی ترسیم شود که از بیرون نیز بدون ادعا اینگونه به نظر بیاید که با چنین تفکری فعالیت می‌شود.

زاکانی همچنین در جمع خبرنگاران گفت: ما به دوره‌ای رسیدیم که طرح جامع شهر تهران بازنگری شود. نگاهی که در گذشته مقدمه تصویب چنین طرحی بوده، امروز پس از دو دهه کامل‌تر و واقع بینانه تر شده و کل شهر را در یک پیکره واحد می بیند؛ لذا باید شهر مطلوب را ترسیم کنیم.

وی افزود: باید بستر رشد مادی و معنوی مردم شکل بگیرد و خدمات به گونه‌ای باشد که شهروندان رضایتمندی خوبی از شرایط زیست در شهر داشته باشند؛ لذا ما چهار تحول را در برنامه چهارم در نظر گرفتیم که عناصر شهر در یکی از تحولات مدنظر ماست.

زاکانی با بیان اینکه توزیع خدمات مناسب وجود ندارد، گفت: شهر ما مناسب سازی نشده و از نظر معماری به گونه‌ای تنظیم نشده که خدمات را در تمام نقاط ببینیم. برای رفع مشکلات ترافیک، آلودگی هوا، توزیع خدمات مناسب و ایجاد هویت بصری برای شهر نیاز به بازنگری در طرح جامع داریم.

وی افزود: طرح جامع شهری باید تکمیل شود؛ دو دهه از این طرح گذشته و باید بازنگری شود و هر پنج سال باید برداشتی از آن برای تدوین طرح تفصیلی شکل بگیرد.

زاکانی گفت: یک حرکت بسیار خوب در حال شکل گیری است و امیدواریم مقدمه طرح جامع و تفصیلی آینده باشد.

وی با بیان اینکه تهران آینده نباید مشکلات امروز را داشته باشد، گفت: تهران آینده باید با آلودگی هوا، ترافیک و سستی زمین خداحافظی کند. با توجه به اینکه ۹۳۰ هزار قطعه در تهران وجود دارد و اگر عمر مفید یک ساختمان را ۳۰ سال در نظر بگیریم، باید میزان پروانه‌ای که در هر سال صادر می‌شود، دو تا سه درصد از ۹۳۰ هزار پارسل را نوسازی کند. ما به شدت به دنبال ترسیم یک الگو هستیم تا طرح جامع مطلوبی را داشته باشیم و گوشه گوشه شهر را مبتنی بر طرح جامع تغییر دهیم. این اتفاق هم آرمان و آرزو و هم دست یافتنی است.

زاکانی افزود: آنچه ما دنبال آن هستیم این است که شهر با مشارکت شهروندان ساخته شود و قدرالسهم هر بخش مشخص باشد.