باز باران!‏

باز باران!‏
ایسنا

ایسنا/مازندران به لطف بارش باران در مناطق جنگلی شهرستان تنکابن حریق گسترده در این منطقه مهار شد اما ‏بازخوانی روایت این آتش سوزی از میان حادثه زوایای پنهانی از ماجرا را بازگو می‌کند.‏

دوشنبه ۶ آذرماه ۱۴۰۲‏

ساعت ۱۰ و ۱۵ دقیقه، به آخرین روستا رسیدم، محلی که تنها نقطه دسترسی به حریق جنگل ‏است. «بالاس»، روستایی در ارتفاع ۱۶۰۰ متری از سطح دریا از توابع دهستان دوهزار بخش ‏کوهستان شهرستان تنکابن. اینجا توقف‌گاه گروه‌های مختلف اعم از سمن‌ها، هیات‌های کوهنوردی، ‏بسیج و نیروهای حفاظت منابع طبیعی و محیط زیست است که در حال اعزام به مناطق در حال ‏حریق هستند. ‏

یک خودروی آتش نشان در حال پر کردن دبه‌های ۱۰ و ۲۰ لیتری است و چند اسب، قاطر و نیز چند ‏موتورسوار در انتظارند تا آب را به دل جنگل انتقال دهند. هوا آفتابی است و دمای هوا حدود ۱۸ ‏درجه؛ اما باد شدید و نسبتا گرمی در منطقه می‌وزد. صف طویلی از خودروهای امدادی و ‏شخصی نیز در منطقه هستند. گویا از صبح مردم بسیج شده‌اند.‏

گروه کوهنوردی پشتیبان و مجهزی پیش‌تر از همه عازم می‌شود. آن‌ها از روز نخست آتش سوزی در ‏منطقه‌اند و حالا پنجمین روز حضور مستمر آنان است. "بهزاد مرغوب" یکی از لیدرهای گروه می‌گوید: ‏روز پنجشنبه حوالی ساعت ۲ بعدازظهر یکی از تیم‌های در حال صعود به قله، اطلاع دادند که دودی ‏غلیظی در این مناطق مشاهده می‌شود.‏

مرغوب از حضور گروه‌های کوهنوردی در قالب تیم‌های پنج نفره بلافاصله پس از اطلاع خبر داد و ‏گفت: با کمک کوهنوردان منطقه آتش تا ساعتی از شب مهار شد اما روز جمعه با وزش باد گرم، ‏آتش در سمت دیگر ناحیه سوخته مجدد آغاز شد.‏

به گفته او، افزایش دمای هوا و وزش باد در روزهای جمعه تا یکشنبه در مناطق بالادست سبب ‏گسترده شدن آتش شده است. مرغوب می‌گوید: مهارآتش توسط نیروهای مردمی و بومی و ‏گروه‌های کوهنوردی و تیم‌های آفرودسواران در چندین مرتبه انجام شد اما هیچ‌گاه اطفای کامل ‏حریق صورت نگرفت و هربار پس از چند ساعت توقف، مجددا آتش در گوشه‌ای دیگر از منطقه ‏برخاسته و شیوع پیدا می‌کرد.‏

وی معتقد است سطحی که اکنون طعمه حریق شده بیش از چند ۱۰ هکتار است. مرغوب ‏می‌گوید: حریق در سطح جنگل بوده و برگ‌های خشک پای درختان و نیز درختان خشک افتاده یا ‏ایستاده را طعمه کرده است اما اگر مهار نشود امکان سرایت آتش به درختان جوان و کهنسال ‏چندین ساله وجود دارد.‏

از او درباره حضور بالگرد اطفای حریق در منطقه پرسیدم و مرغوب با لحنی خاص پاسخ داد: «یک ‏بالگرد با یک یا دوبار آمدن که فایده ندارد؛ آبی که رها می شود اصلا به آتش نمی رسد. دیروز بعدازظهر ‏یکبار آمد امروز صبح هم یکبار، اینجوری اصلا نیاید بهتره».‏

گروه کوهنوردی می‌رود و گروهی از موتورسواران بازمی‌گردند تا نفسی چاق و دبه‌های آب را پر کنند ‏و مجددا به منطقه حریق برگردند. همه آنان می‌گویند آتش دیگر قابل مهار نیست مگر اینکه باران ‏ببارد.‏

بومیان حاضر در منطقه که رفته‌رفته بر تعدادشان افزوده می‌شود نیز معتقدند اگر باران نبارد آتش ‏سراسر جنگل را فراخوهد گرفت. با همین نگرانی از حریق وسیع قدم در راه منطقه آتش سوزی ‏می‌گذارم.‏

پس از یک ساعت پیاده‌روی در دل جنگل و باریکه راهی که به واسطه تردد بومیان و دام‌هایشان ‏برجای مانده، دود و آتش نمایان می‌شود. همانطور که مرغوب گفته بود آتش در قسمت سطحی ‏جنگل سرایت کرده و تنها برخی درختان خشک را طعمه کرده است. چشم که می‌چرخانی هر ‏چندصد متر در گوشه‌ای امدادگران مشغول اطفای حریق‌ هستند. ‏

"ارسلان عباس‌زاده"، یکی از بومیان «بالاس» است که در حال برگشت به سمت روستاست. او ‏می‌گوید: «جاری خاموش آبا، آب چشمه ره لوله بَکِشِیم، اَلَن جاری تَمانه، وَنی بیشیم جیری، ‏سمت اشتوج، اُوجه اَلَن خطریَه». (با لوله کشی آب چشمه، آتش بالادست خاموش شده و ‏مشکلی ندارد. اکنون خطر در پایین دست و مجاور روستای «اشتوج» است که حریق به آنجا نزدیک ‏شده).‏

ساعت ۱۵ و ۲۵ دقیقه است. صدای بالگردی که برای اطفای حریق آمده به گوش می‌رسد. ‏پنجمین بار است که صدای بالگرد را می‌شنوم. همچنان باد می‌وزد و دود از خاکستر موجود در کف ‏جنگل برمی‌خیزد. هرچند که تقریبا در بالادست آتش مهار شده اما کماکان بیم شعله‌ور شدن دوباره ‏آتش وجود دارد. یاد حرف‎های ارسلان که می‌افتم، نگرانی‌ام بیشتر می‌شود.‏

اما حضور پررنگ جوانان در قالب هیات‌های چندنفره کوهنوردی و طبیعت‌گردی با تجهیزات و نیز ‏گروه‌هایی در قالب پشتیبانی اعم از دختر و پسر با آوردن غذاهای آماده و نان و آب، تنها جلوه ‏دلچسب میان آن‌همه دلهره بود که دلگرمی وصف ناپذیری به گروه‌های اطفای حریق داد؛ در مسیر ‏برگشت از میانه جنگل نیز گروهی را دیدم که کیسه زباله به دست در حال پایش مسیر بودند تا ‏مبادا زباله در میانه جنگل بکر رها شود. ‏

ساعت ۱۶ و ۵ دقیقه به توقف‌گاه برگشتم، بیشتر مسئولین شهرستانی حاضرند و مدیرکل منابع ‏طبیعی و آبخیزداری غرب مازندران در حال بسیج نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی است؛ از او ‏درباره مساحت آتش سوزی پرسیدم.

وی با بیان اینکه مساحت پس از بررسی کارشناسی و ‏برداشت سطح، قابل عنوان است گفت: حادثه توسط عامل انسانی رخ داده که می‌تواند شکارچی ‏یا حفاران غیرمجاز باشند اما اطفای حریق در این منطقه به دلیل شیب زیاد و صعب‌العبور بودن ‏بسیار دشوار است.‏

مهرداد خزایی‌پول، شدت هوای گرم را سبب گسترش مجدد آتش دانست و افزود: به دلیل وجود ‏دالان‌های باد در دره و صخره‎‌ها، دود زیادی تولید می‌شود و از نگاه دور تصور می‌شود که سطح ‏وسیعی از جنگل در حال سوختن است اما این‌طور نیست.‏

می‌خواهم برگردم که خبر می‌دهند آتش در پایین دست روبه گسترش است. با یک اکیپ ‏کوهنوردی از مسیر جاده اصلی به سمت مناطق پایین دست دهستان دوهزار راهی می‌شویم. در ‏منطقه‌ای که با نام محلی «تَله» شناخته می‌شود، خودروها متوقف شده‌اند؛ گویا محور اصلی از ‏صبح به جهت جلوگیری از حضور مردم در منطقه مسدود شده اما خودروهای بسیاری در آن سو ‏منتظرند.‏

ساعت ۱۷ و ۱۵ دقیقه است. شعله‌های آتش در دل جنگل و کوه در حالیکه هوا رو به تاریکی ‏است، نمای ترسناکی دارد. زبانه‌های آتش کم‌کم بیشتر می‌شوند. منطقه‌ای که حالا در آتش ‏می‌سوزد به علت شیب زیاد تقریبا غیرقابل دسترسی است. هیاهوی و همهمه بین مردم حاکی از ‏نگرانی و ترس آنان است.‏

گروهی از کوهنوردان با هماهنگی یگان منابع طبیعی در تدارک‌اند تا به محل آتش برسند. منطقه ‏وسیعی در حال سوختن است. مردمی که در محل حضور دارند معتقدند اگر باران نبارد نیمی از ‏جنگلهای منطقه دوهزار تنکابن تا فردا صبح طعمه حریق خواهند شد.‏

پیش‌بینی‌های هواشناسی می‌گویند، بارندگی در منطقه حتمی است اما از چه ساعتی دقیقا ‏مشخص نیست. به احتمال زیاد پس از نیمه‌های شب بارندگی آغاز می‌شود اما اکنون هوا مهتابی ‏همراه چند لکه ابر است. هوا رو به سردی گذاشته و دیگر از باد خبری نیست.‏

سه‌شنبه ۷ آذرماه ۱۴۰۲‏

باران از ساعت ۳ بامداد آغاز شده و همچنان بارش ادامه دارد. گروه‌های کوهنوردی ساعات آغازین ‏صبح از جنگل خارج شده‌اند. ‏

ساعت ۱۰ با "بهزاد مرغوب"، لیدر گروه کوهنوردی، تماس گرفتم؛ او گفت: با اتمام بارندگی بار دیگر ‏دود در منطقه «تله» برخاسته اما با سرمای هوای و مه غلیظ مناطق بالادست، امکان شعله‌ور ‏شدن آتش بسیار کم است چراکه رطوبت بالا رفته و جنگل خیس است؛ امیدواریم بارندگی مجددا ‏آغاز شود در غیر این‌صورت با پایداری هوا مجددا تیم‌های کوهنوردی به منطقه اعزام می‌شوند.‏

مرغوب از وقوع حادثه برای یکی از بومیان منطقه خبر داد و گفت: جوانی که به همراه گروهی از ‏بومیان برای اطفای حریق در منطقه حضور داشت، متاسفانه از دره پرت شد و اکنون در ICU ‎ بیمارستان تنکابن بستری است.‏

رئیس بیمارستان شهید رجایی تنکابن در گفت‌وگو با ایسنا از شکستگی جمجمه این جوان خبر داد ‏و گفت: خوشبختانه سطح هوشیاری مصدوم حادثه حریق خوب است و به محض پایداری وارد اتاق ‏عمل خواهد شد.‏

ساعت ۱۴ و ۴۰ دقیقه، بارندگی در مناطق بالادست شهرستان تنکابن و محدوده حریق مجددا آغاز ‏و به لطف بارش‌های مستمر حالا اطفای کامل حریق جنگل انجام شد. ‏

ساعت ۱۶ و ۳۰ دقیقه و کماکان بارش‌ها ادامه دارد.

رئیس بیمارستان شهید رجایی تنکابن از انجام ‏موفق عمل جراحی و پایداری شرایط مصدوم خبر داد و با اشاره به بستری وی در بخش ‏مراقبت‌های ویژه گفت: مصدوم شرایط عمومی مناسب و پایداری دارد و امیدواریم طی چند ساعت ‏آینده شاهد روند بهبودی و هوشیاری کامل این جوان باشیم.‏

اطفای کامل حریق ۶ روزه جنگل‌های تنکابن سرانجام به لطف باران انجام شد و بازهم طبیعت به داد ‏طبیعت رسید. البته تلاش‌های مردم و دوست‌داران و حامیان محیط زیست و طبیعت در اطفای آتش ‏سوزی جنگلی را می‌توان حائز اهمیت و مفید و مغتنم ارزیابی کرد؛ جنگلی که قربانی آتش ‏بی‌فکری انسان در عصر دانایی شد و معلوم نیست چند هکتار جنگل دیگر باید نابود شوند تا ارزش ‏واقعی جنگل‌های نفیس هیرکانی بر همگان اثبات شود. اما براستی اگر بارش‌ها به داد جنگل ‏نمی‌رسیدند فرجام این حریق چه سرنوشتی پیدا می‌کرد؟

انتهای پیام

منبع خبر: ایسنا

اخبار مرتبط: باز باران!‏