کشف ردپای قاتل آمریکایی در شمال کشور؛ هیولای گوش قرمز در ایران چه می‌کند؟/ عکس

لاک‌پشت گوش‌قرمز (Trachemys scripta) گونه‌ای لاک‌پشت آب‌شیرین بومی جنوب ایالات متحده آمریکا و شمال مکزیک است. این لاک‌پشت در بیش از ۳۰ کشور دنیا به‌عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌شود.

رهاسازی این جانوران در طبیعت باعث آثار زیانباری بر زیستگاه‌های غیربومی از جمله رقابت با لاک‌پشت‌های بومی و انتقال انگل‌هایی که خود به آن‌ها مقاومت دارد، به لاک‌پشت‌های بومی و تأثیر مخرب بر بی‌مهرگان و گیاهان تالاب‌ها شده‌است. از همین رو اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت لاک‌پشت گوش قرمز را در فهرست بدترین گونه‌های مهاجم دنیا قرار داده‌است.

سال‌هاست که هزاران قطعه لاک‌پشت گوش قرمز، همراه با ماهیان زینتی به کشور قاچاق شده و همانند یک حیوان خانگی مورد استقبال قرار می‌گیرد. مردم این حیوان نیمه آبزی دوست داشتنی را این روزها با قیمتی نازل خریداری کرده و در آکواریوم نگهداری می‌کنند. مدتی بعد نیز خسته شده و بی‌آنکه خبری از هویت مهاجم و آسیب‌رسان این گونه بومی آمریکایی داشته باشند، در طبیعت رهایش می‌کنند.

فاجعه درست از جایی آغاز می‌شود که این حیوان با ورود به زیستگاه‌های تالابی و رودخانه‌ای کشور، به سرعت خود را با محیط سازگار کرده و رقابت با گونه‌های بومی را آغاز می‌کند. لاک‌پشت گوش قرمز، آنقدر می‌جنگد تا تمام گونه‌های بومی را حذف کرده و با اشغال زیستگاه‌ و منابع تغذیه‌ای آن‌ها، بر گستردگی قلمرو خود بیفزاید.

این گونه مهاجم، ۳ بار در سال جفت‌گیری کرده و هر بار دست‌کم ۲۰ تخم می‌گذارد. این سرعت بالای تکثیر، قدرت تهاجمی و مخرب این گونه به ظاهر آرام و دوست داشتنی را نمایان‌تر می‌کند.

اگرچه چندین دهه از ممنوعیت ورود این حیوان مهاجم به کشور می‌گذرد و طی این مدت نیز بارها مسئولان نسبت به رهاسازی آن در طبیعت هشدار داده‌اند، اما مردم بی‌خبر از عمق فاجعه همچنان به خرید و فروش این حیوان خانگی مشغولند.

بازار قاچاق نیز که همچنان داغ است! حالا هم افزایش جمعیت لاک پشت گوش قرمز در استان‌های شمالی (مازندران و گیلان)، مرکزی، اصفهان، تهران و طالقان، به مرز هشدار رسیده و زنگ خطر تخریب اکوسیستم‌های آبی کشور را بلندتر از همیشه به صدا درآورده است!

در این رابطه مهدی زارع خورمیزی؛ متخصص حیات وحش گفت: لاک‌پشت یک گونه از خزندگان است و نزدیک ۱۰ گونه از آنها را در ایران داریم. ما دو گونه لاک‌پشت آب شیرین در ایران داریم که یکی از آنها بومی کشور خودمان و یکی گونه مهاجم لاک‌پشت گوش قرمز است. این گونه از آمریکا به همه جای دنیا رفته و متأسفانه در برخی از زیستگاه‌های شمال کشور ما نیز یافت می‌شود.

وی ادامه داد: این گونه در این زیستگاه‌ها تبدیل به گونه مهاجم بسیار خطرناک شده است و یک هیولایی است که به جمعیت لاک‌پشت بومی ما آسیب زده است. این گونه از نظر مهاجم بودن به اندازه تیپلاپیا، راکون و میمون رزوس خطرناک است.

این کارشناس حیات وحش تأکید کرد: خرید و فروش و نگهداری همه گونه‌های وحشی حیات وحش از جمله عقرب و مار و لاک‌پشت بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست ممنوع است و خرید آنها از قاچاقچی باعث ادامه روند قاچاق می‌شود.

زارع خورمیزی خاطرنشان کرد: به هیچ وجه نباید این گونه‌ها را در طبیعت رهاسازی کرد و نگهداری آن در خانه نیز اشتباه است. رهاسازی غیراصولی حتی برای گونه‌های بومی نیز درست نیست و نباید رهاسازی خودسرانه انجام شود. بسیاری دیگر از گونه‌های غیربومی را نیز داریم که متأسفانه به عنوان حیوان خانگی استفاده می‌شوند.

وی با بیان اینکه متأسفانه نزدیک عید هم مشکل خرید و فروش حیوانات وحشی را داریم و امیدوارم با افزایش آگاهی مرد دیگر شاهد این اتفاق نباشیم، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست بازارهای قاچاق حیات وحش را به منظور جلوگیری از قاچاق و همچنین جلوگیری از ورود گونه غیربومی با وجود نیروی کم و مشکلاتی که دارد ه کمک سایر دستگاه‌ها جلوگیری می‌کند اما اقدام اساسی افزایش آگاهی مردم درخصوص جلوگیری از خرید و فروش این گونه‌هاست.

۲۳۳۲۳۳