هیچ تفاوتی بین محصولات تراریخته و غیرترایخته وجود ندارد

وحیده شایگان با اشاره به اینکه واژه تراریخته ممکن است برای مردم مبهم باشد، گفت: بخش زیادی از محصولات غذایی به دلیل وجود آفت از دست می‌روند، به همین جهت با ایجاد تغییرات ژنتیکی در گیاهان، آن‌‎ها را در برابر آفات مقاوم می‌کنند؛ مواد غذایی تراریخته از سال ۱۹۹۶ در کشور‌های جهان مصرف می‌شوند و در ایران سازمان غذا و دارو بر ایمنی این محصولات نظارت دارد.

رییس اداره نظارت و ارزیابی غذا‌های ویژه و بسته‌بندی فراورده‌های غذایی و آشامیدنی افزود: تنها چهار دانه روغنی تراریخته در کشور ما مصرف می‌شود که عبارتند از دانه روغنی کلزا، ذرت، سویا و پنبه دانه که از میان این چهار محصول، دانه روغنی کلزا و پنبه دانه صرفا مصارف روغنی دارند. دانه روغنی پنبه در سال‌های اخیر تولید و مصرف چندانی نداشته است. از میان سه دانه روغنی دیگر، سویا و ذرت را در سطح عرضه می‌بینیم. سویا و ذرت محصولات جانبی مختلفی مانند فراورده‌های حجیم شده بر پایه ذرت مانند پفیلا، آرد ذرت و پروتئین سویا دارند.

شایگان درباره نگرانی مصرف کنندگان از ایمنی این محصولات تاکید کرد: از الزام‌های سازمان این است که محصولات تراریخته حتما برچسب را داشته باشند. در نتایج آزمایشگاهی متوجه شدیم که در فرایند تصفیه اثری از تغییرات ژنتیکی باقی نمی‌ماند. این تغییرات ژنتیکی معمولا به منظور مقاوم کردن گیاه به آفت‌ها و کاهش استفاده از آفتکش انجام می‌شوند. در واقع استفاده از این گونه مواد غذایی با کاهش مصرف آفتکش و سموم در فراورده‌های گیاهی و زراعی همراه است.

وی افزود: در کشور ما این محصولات غالبا وارداتی هستند، با دستورالعمل‌های خاص و سختگیرانه‌ای مورد آزمایش قرار می‌گیرند و سپس راستی‌آزمایی می‌شوند تا مطابقت آن‌ها بررسی شود. قاطعانه اعلام می‌کنم محصولات غذایی به شدت کنترل می‌شوند و از سال ۱۹۹۶ تا کنون هیچ عارضه‌ای درباره آن‌ها گزارش نشده است.

رییس اداره نظارت و ارزیابی غذا‌های ویژه در ادامه افزود: برخی شرکت‌ها از عبارت غیرتراریخته در معرفی محصولات خود استفاده می‌کنند در حالی که این محصولات نسبت به محصولات تراریخته هیچ حسن و مزیتی ندارند. در برخی موارد دیده شده است که در روغن‌های آفتاب‌گردان هم از برچسب غیرتراریخته استفاده می‌شود در حالی که نوع تراریخته این محصول در دنیا وجود ندارد.

شایگان ضمن تاکید بر نظارت جدی وزارت بهداشت و سازمان بر واردات این محصولات، تصریح کرد: وقتی که ما ایمنی محصول را تایید می‌کنیم یعنی هیچ فرقی بین محصول تراریخته و غیر تراریخته وجود ندارد. طبق قانون زیست محیطی ایران مهمترین وظیفه وزارت بهداشت پایش محصولات است. ما در قالب برنامه‌های عملیاتی PMS (پایش در سطح عرضه)، این محصولات را از نقطه مبدا و گمرکات بررسی می‌کنیم تا آنچه به ما گفته شده است با نتایج آزمایشات مغایرت نداشته باشد. شرط خرید این محصولات از کشور‌های صادرکننده، این است که محصول در کشور مبدا به مدت چندین سال سابقه مصرف ایمن داشته باشد و عارضه‌ای نداشته باشد.

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی بهداشت و درمان