چرا در شب یلدا رنگ قرمز رسم است؟

به گزارش «تابناک»، ایرانیان هر ساله پایان پاییز و آغاز فصل زمستان را جشن می گیرن؛ این شب که یلدا نامیده می شود، یکی از جشن های محبوب ایرانیان است که رسم و رسوم خاص خود . حتی رنگ مخصوصی دارد. 

شب یلدا، شبی است که کوچکترها دلشان به بزرگترها گرم است و بزرگترها دل خوشند به حضور فرزندان و نوه‌هایشان. شب یلدا که از آن به عنوان شب چله هم نام می‌برند در شهرهای مختلف با آداب متفاوتی همراه است که هر کدام به نوبه خود بر جذابیت این شب می‌افزاید.

یکی از جذابیت‌های این شب تنوع خوراکی‌ها است؛ انواع آجیل، میوه‌های رنگارنگ و انواع شیرینی و آش‌هایی که متناسب با آداب و رسوم هر شهر تهیه می‌شود. نکته جالب توجه در مورد خوراکی‌های شب یلدا این است که صرفا حضور نمادین ندارند بلکه هر کدام برای زمستان پیش رو بسیار مفیدند و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند.

علاوه بر خورد و خوراک انجام فعالیت‌های فرهنگی مثل شعرخوانی و قصه گویی و بازی‌های سرگرم کننده‌ هم در این شب مرسوم است.

ریشه‌شناسی واژه یلدا و چله

یلدا واژه‌ای سُریانی به معنای زایش و تولد است. سریانی زبانی بود که در میان مسیحیان رواج داشت. این معنا، از بررسی و تحقیق در واژه‌نامه‌ها و کتاب‌های تاریخی به دست آمده است. ابوریحان بیرونی، دانشمند همه فن حریف و تقویم‌شناس، از شب یلدا با نام میلاد اکبر یاد می‌کند و منظور از این نام را میلاد خورشید دانسته است. کتاب آثار الباقیه نوشته اوست. کتاب به عربی نوشته شده و در حال حاضر، چند ترجمه فارسی از آن منتشر می‌شود. ابوریحان در این کتاب گاه‌شماری و تقویم اقوام مختلف را بررسی کرده است. اگر علاقمند باشید می‌توانید مراسمات و جشن‌های اقوام باستان را در این کتاب مطالعه کنید.

دقیقا مشخص نیست که واژه یلدا چه زمان و چطور وارد زبان فارسی شده است. از تاریخ این‌طور بر‌می‌آید که مسیحیان اولیه که در روم زندگی سختی داشتند و عده‌ای از آنان به ایران مهاجرت می‌کنند. به علت نزدیکی فرهنگی، این واژه سریانی به فارسی راه پیدا می‌کند.

تاریخچه‌ شب یلدا

تاریخچه‌ی شب یلدا به گذشته‌های بسیار دور بر‌می‌گردد. اما قدمت دقیقش مشخص نیست. برخی باستان‌شناسان، تاریخ شب یلدا را هفت هزار ساله می‌دانند. آن‌ها به ظروف سفالی دوره پیش از تاریخ، استناد می‌کنند. این ظروف دارای نقوش حیوانیِ ماه‌های ایرانی، مانند قوچ و عقرب هستند. البته این نقوشِ در کتیبه‌ها و یافته‌های باستان‌شناسی کمیاب‌اند. اما باستان‌شناسان معتقدند، می‌شود آیین مربوط به شب یلدا را تا هفت هزار سال قبل، ردیابی کرد.

با همه‌ی این‌ها آنچه به‌عنوان شب یلدا رسمیت یافته، به حدود ۵۰۰ سال، قبل از میلاد برمی‌گردد. یلدا در زمان داریوش یکم به تقویم رسمی ایرانیان باستان، وارد شده است. تقویمی که برگرفته از گاه‌شماری بابلی‌ها و مصری‌ها ست.

رنگ قرمز

یلدا از دیرباز در ایران زمین به معنای تولد، شب زاییده شدن خورشید و پیروزی نور بر تاریکی تلقی می‌شود. سمبل این شب میوه انار است، این میوه قرمز رنگ به عنوان نمادی از خورشید آتشین بر سر سفره یلدا می‌نشیند و به دلیل دانه‌های قرمزی که در دل خود دارد نمادی از برکت و باروری نیز هست. بنابراین رنگ قرمز در یلدا نشانی از پیروزی نور و خورشید است.

از دیرباز بهترین رنگ برای لباس شب یلدا را قرمز، سبز و سفید می‌دانستند. اگر نگاهی به رنگ خوراکی‌های مرسوم شب یلدا نیز بیندازیم می‌بینیم که اکثر آنها رنگ قرمز را در خود جای داده اند. هندوانه، انار، لبو و …. همگی سرخند. اما جدای این‌ها رنگ قرمز از نظر علمی ‌یک رنگ هیجانی و گرمی‌بخش است که متابولیسم بدن را بالا می‌برد. همچنین رنگ قرمز نماد خوشبختی، عمل، اراده و عشق و زندگی است که همگی با تفکر ایران باستان تناسب دارد. زیرا شب یلدا را به دلیل پایان سردی و تاریکی و تولد نور و عشق و زندگی جشن می‌گرفتند.

رنگ سبز موجود در لباس یلدا و یا نماد یلدا نیز نشان از امید و زندگی است. رنگ سبز از نظر علمی ‌یکی از رنگ‌های آرامش بخش است که با ترکیب رنگ جذاب و پر انرژی قرمز می‌تواند حس امید، عشق و زندگی را در شما بیشتر می‌کند. همچنین از آنجایی که یلدا در ایران باستان نماد تولد نور است، رنگ سبز نیز برای القا حس زندگی، امید و تولد انتخاب شده است.

بنابراین زمانی که شما در لباس یلدا خود از این طیف رنگی استفاده می‌کنید می‌توانید انرژی مثبت و خوب این رنگ‌ها را نیز به بدنتان منتقل کنید. حس خوبی که از این رنگ‌ها دریافت می‌شود می‌تواند برایتان لحظات زیبا و بهتری را رقم بزند و فرکانس‌های پر انرژی این رنگ‌ها نیز بر روی ثانیه‌های زندگی تان تاثیر بگذارند. اهمیت و تناسب این رنگ‌ها به حدی است که برخی‌ها معتقدند، رنگ قرمز و سبز لباس کریسمس نیز از همین آیین و سنت قدیمی‌ ما ایرانی‌ها الهام گرفته شده است.