چالش جدید دولت اوکراین؛ مردان دیگر انگیزه‌ای برای شرکت در جنگ ندارند

بیست و یک ماه از نبرد سنگین ارتش اوکراین با نیروهای روسیه می‌گذرد و بسیاری از اوکراینی‌هایی که برای دفاع از میهن خود داوطلبانه به جبهه‌ها رفته بودند، اکنون یا به‌شدت خسته‌اند، یا مجروح شده‌اند و یا جان باخته‌اند. بسیاری از کسانی که اکنون باید جایگزین آنها شوند نیز ترجیح می‌دهند چنین کاری نکنند.

دولت اوکراین در تلاش برای متوقف کردن حملات روسیه آنهم در آستانۀ زمستان، دومین فراخوان بزرگ استخدام مردان ۲۷ تا ۶۰ ساله را منتشر کرده است. با این وجود، در میان مردان این کشور انگیزه کمتری برای ورود به جنگ دیده می‌شود و برخی از کسانی که پیش از این داوطلبانه جنگیدند نیز اکنون به ترک خدمت، حتی به بهای زندانی شدن فکر می‌کنند.

این سربازان در شبکه‌های اجتماعی می‌نویسند که پس از حدود دو سال جنگیدن آنهم در برخی از خونین‌ترین جبهه‌ها همچون باهموت، به شدت از نظر ذهنی خسته هستند و مرخصی‌های کوتاه مدتی که ارتش به آنها می‌دهد، حدود دو هفته در سال، نمی‌تواند راه حلی برای ذهن آشفته و آسیب‌های جسمی و روحی آنها باشد.

این سربازان خواستار انجام اصلاحات در ساختار ارتش اوکراین هستند تا به قول برخی از آنها «ارتش از یک زندان، به یک نهاد سازمان‌یافته برای دفاع از کشور در یک جنگ طولانی‌مدت تبدیل شود» و به آشفتگی‌های آن نیز پایان داده شود.

این اعتراضات باعث شد که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین نیز در جریان سخنرانی خود در اول دسامبر، اعلام کند که دولتش یک سیستم جدید بسیج نیرو را به اجرا خواهد گذاشت و برنامه‌ای را نیز برای تسکین نیروهایی که تقریباً دو سال است در حال جنگ هستند، در دست اجرا دارد.

• «توطئه روسیه برای کنار زدن زلنسکی»؛ اطلاعات اوکراین مانع سفر و دیدار پوروشنکو با اوربان مجارستان شد
• تعلل کنگره آمریکا در کمک به اوکراین؛ کاخ سفید: اگر اقدامی صورت نگیرد تا آخر ماه پولی نمی‌ماند
• پایان ماه عسل سیاسی در اوکراین؛ شهردار کی‌یف زلنسکی را به «اقتدارگرایی» متهم کرد

تحقیقات و مصاحبه‌هایی که خبرنگار روزنامهٔ اسپانیایی‌ زبان «ال پائیس» طی ماه نوامبر در شهرهای مختلف اوکراین انجام داد نیز بار دیگر تایید کرد که بسیاری از جوانان اوکراینی «نمی‌خواهند به جنگ بروند.»

بطور مثال، در شهر لویو واقع در غرب اوکراین، یک کارمند پذیرش هتل به نام «استانیسلاو» ایدۀ رفتن به سربازی را رد می‌کند و می‌گوید: «چرا این همه مرگ و میر؟ برای حدود ۲۰ کیلومتر پیشروی؟ این کار معنایی ندارد.»

اشاره استانیسلاو به پیشرفتی است که ارتش اوکراین می‌گوید در جریان ضدحمله بزرگی که در ماه ژوئن در جبهه زاپوریژیا آغاز کرده، به دست آورده است. با این وجود در سه ماه اول حمله یعنی بین ماههای ژوئن تا اوت ۲۰۲۳ میلادی، بیشترین تلفات در میان نیروهای اوکراینی ثبت شد.

اگرچه آمار دقیق تلفات اوکراین در جریان این جنگ حدودا دو ساله مشخص نیست، اما منابع نظامی ایالات متحده در ماه اوت به نیویورک تایمز گفتند که تعداد سربازان مجروح اوکراین از آغاز تهاجم روسیه به این کشور، احتمالا به ۱۲۰ هزار نفر و شمار کشته شدگان اوکراین نیز به ۷۰ هزار نفر رسیده است.

با این وجود اکثر مردم اوکراین همچنان حامی تلاش‌های جنگی برای توقف تهاجم روسیه هستند و نظرسنجی‌هایی که توسط موسسه گالوپ در ماه اکتبر انجام شد نیز نشان داد که ۶۰ درصد اوکراینی‌ها به ایده «ادامه» جنگ تا زمانی که «پیروز شوند» متعهد هستند.

بر اساس گزارش گالوپ، از نظر ۹۱ درصد از پاسخ دهندگان، «پیروز شدن در جنگ» نیز به معنای اخراج نیروهای روسیه از تمام خاک اوکراین است.

پایان بسیج داوطلبانه

هتلی که استانیسلاو در آن کار می‌کند، در مرکز شهر «لویو» قرار دارد و آخر هفته‌ها، قبل از آغاز منع رفت و آمد در نیمه‌شب، بارها و مشروب‌فروشی‌های این منطقه مملو از جوانان است.

با این وجود او یک بار در ماه نوامبر شاهد بوده که چگونه یک گشت نظامی، گروهی از جوانان را به زور با یک ون با خود برده است.

«ال پائیس» می‌نویسد که در دو ماه گذشته، انتشار ویدئوهای چنین اتفاقاتی در شبکه‌های اجتماعی افزایش یافته است و بسیاری از منتقدان دولت نیز، کی‌یف را به سوء استفاده از قدرت متهم کرده‌اند.

اگرچه ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین اطلاعات روشنی از نیازهای نظامی این کشور منتشر نمی‌کند، اما برخی منابع نظامی اکتبر گذشته به «ال پائیس» گفتند که ارتش به حدود ۲۰۰ هزار سرباز جدید نیاز دارد.

به نوشتۀ این روزنامۀ اسپانیایی، ارتش اوکراین قدرتی ندارد که یک شهروند را مجبور به رفتن به سربازی کند بلکه این امر در صلاحیت ادارات مدنی اوکراین است. به این ترتیب که دفاتر کارگزینی این ادارات می‌توانند اعلامیه‌های جذب سرباز را از طریق پست برای افراد مشمول بفرستند یا آنها را شخصاً با مراجعه به در منازل این افراد، تحویل دهند.

پس از آن، اگر شخصی به طور مکرر از حضور در اداره کارگزینی (برای ثبت نام، اعلام وضعیت شخصی، انجام معاینات پزشکی و غیره) امتناع کرد، آنگاه یک پرونده قانونی علیه او باز می‌شود که می‌تواند به تعیین جریمه نقدی یا حبس بین دو تا پنج سال برای فرد مشمول سربازی منجر شود.

با این وجود گفته می‌شود که از آغاز فصل پاییز، بر شمار گشت‌های نظامی برای جذب سرباز افزوده شده است و در مقابل نیز بسیاری از مردان مشمول خدمت سربازی نیز ترجیح داده‌اند رفت و آمد خود را به مراکز عمومی کم کنند تا با چنین گشت‌هایی روبرو نشوند.

برخی نیز رفتاری مشابه روستیسلاو داشته‌اند. او که ۲۸ سال دارد، از سپتامبر گذشته همیشه با چکمه، ژاکت و کوله پشتی نظامی بیرون می‌رود. او یک سرباز نیست، اما معتقد است که با این ظاهر، سربازان دفتر استخدام در خیابان‌ها به او نزدیک نمی‌شوند.

حقوق نظامیان شرکت کننده در جنگ در مقایسه با میانگین دستمزد در اوکراین بالاست و بسته به میزان خطر و مسئولیت هر فرد، از ۸۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار در ماه متغیر است. با این حال، آنهایی که در حلقۀ دوستان خود سربازانی دارند، همه این پیشنهاد را می‌شنوند که بهتر است هر کاری ممکن است انجام دهند تا به خدمت سربازی نروند.

به همین دلیل است که در میان مردان اوکراینی، افراد زیادی دیده می‌شوند که یا در جایی پنهان شده‌اند و یا به گونه‌ای کشور را ترک کرده‌اند؛ آنهم در حالی که اکثر مردان اوکراینی بین ۱۸ تا ۶۰ سال سن، اجازه خروج از کشور را ندارند.

الکساندر که ۲۷ سال دارد، یکی از مشمولین سربازی است و نگران است که دیر یا زود به خدمت فراخوانده شود. او می‌گوید: «من در ماه مه به نتیجه جنگ خوشبین بودم و در آن زمان می‌خواستم به ارتش بپیوندم. اما هیچ پیشرفتی حاصل نشد و اگر به جبهه می‌رفتم، درگیر جنگی می‌شدم که پایانی ندارد. این مانند گذراندن سال‌ها حبس است، بدون اینکه بدانم چه زمانی دوباره آزاد خواهم شد.»