متغیرهای تبیین‌کننده‌ی فاجعه‌ی غزه - Gooya News

اکبر گنجی - رادیو زمانه

اسرائیل، دولت های غربی و رسانه هایشان می گویند برای تبیین آنچه اکنون در غزه می گذرد نباید به گذشته ها رفت. کافی است به ۷ اکتبر و حمله ی حماس به مناطق شهرک نشین اشغالی به عنوان علت مراجعه کنید. اولاً: اگر نباید به گذشته رفت، ۷ اکتبر هم گذشته است و نزدیک به دو ماهی از آن می گذرد. ثانیاً: از ابتدای سال ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۳ اسرائیل ۱۷۲ نفر را در کرانه باختری کشته است. از ۷ اکتبر تا ۲۳ نوامبر ۲۰۲۳، اسرائیل در کرانه باختری ۲۱۱ فلسطینی را کُشته است که ۵۴ تن از آنها کودک بوده اند. علاوه بر این، شهرک نشین های اسرائیلی، ۷ فلسطینی از جمله یک کودک را کشته اند. بدین ترتیب، در این مدت اسرائیل بیش از ۴۰۰ نفر را فقط در کرانه باختری کُشته است. در همین دوران اسرائیل تعداد زیادی را در کرانه باختری زخمی و تعداد زیادی را هم بازداشت و زندانی کرده است. چرا ۷ اکتبر را معلول این سرکوب های نهادینه شده ی تاریخی به شمار نیاوریم؟

برای فهم فاجعه ی غزه، آن را باید در یک بافتار یا کانتکس با چندین متغیر دید تا تبیین آن امکان پذیر شود.

اول- اشغالگری که با تأسیس دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸ بنیاد نهاده شد. اما اسرائیل به مصوبه مجمع عمومی سازمان ملل هم که مبنای قانونی بودن موجودیت خود را بر آن می نهد، پایبند نماند و به مرور زمان بر اشغالگری افزود و هیچ حد یقفی برای خود در رابطه ی با سرزمین های فلسطینی ها قائل نیست. فلسطینی ها بازگشت به مرزهای ۱۹۶۷ را پذیرفته اند، اما اسرائیل کشور فاقد مرز است. اشغال بلندی های جولان سوریه و اشغال بخش هایی از خاک لبنان دو نمونه ی دیگرند.

دوم- نژادپرستی و قوم برتر و برگزیده به شمار آوردن اسرائیلی ها و انسان های فروتر قلمداد کردن فلسطینی ها و یا انسانیت زدایی از فلسطینی ها.

سوم- تروریسم دولتی که در ابتدا با تروریسم گروهی آغاز شد و سپس از سال ۱۹۴۸ تاکنون به تروریسم دولتی رسمی و آشکار تبدیل شده و با افتخار اعلام می کند که ما رهبران گروه های فلسطینی را ترور می کنیم.

چهارم- آپارتاید: رژیم آپارتاید بودن اسرائیل از سوی برخی از روسای جمهور و نخست وزیران اسرائیل( اهود أولمرت نخست وزیر وقت در سال ۲۰۰۷ ، اهود أولمرت نخست وزیر سابق در سال ۲۰۱۵ ، اهود باراک وزیر دفاع وقت در سال ۲۰۱۰ ، اهود باراک نخست وزیر سابق در سال ۲۰۱۷ ، رووین ریولین رئیس جمهور اسرايیل در سال ۲۰۱۷ ، جان کری وزیر أمور خارجه وقت آمریکا در سال ۲۰۱۴ ، کتاب جیمی کارتر به نام «فلسطین صلح نه آپارتاید» ، مصاحبه جیمی کارتر درباره آپارتاید اسرائیل و سخنان برخی دیگر از مقامات اسرائیلی. ایمس اسکاکن، سردبیر هاآرتص، در روز ۸ دسامبر ۲۰۲۱ در مقاله‌ای در هاآرتص نوشت : «محصول صهیونیسم، که کشور اسرائیل باشد، یک کشور یهودی و دموکراتیک نیست بلکه، به طور ساده و روشن، یک کشور آپارتاید است.») هم تأیید شده است. سازمان عفو بین المللی و دیدبان حقوق بشر نیز نظام سیاسی-امنیتی تحمیل شده بر مردم فلسطین در کرانه باختری رود اردن را آپارتاید ارزیابی کرده ا‌ند.

پنجم- جنایات جنگی: جنایات جنگی نیز برای اسرائیل به امری عادی تبدیل شده است. به عنوان مثال، شورای حقوق بشر سازمان ملل اسرائیل را به جنایات جنگی جدی و جنایت علیه بشریت احتمالی در جنگ ۲۰۰۹ در غزه محکوم کرد. ناوی پیلای رئیس شورای حقوق بشر سازمان ملل گفت که اسرائیل در جنگ ۲۰۱۴ علیه غزه مرتکب جنایات جنگی شده است. مطابق قوانین بین المللی حمله نظامی به اهداف غیر نظامی جنایت جنگی است. لذا کشتار بچه ها و زنان و سالخوردگان و حمله به بیمارستان ها و مدارس و آمبولانس ها و خبرنگاران جنایت جنگی است که در حملات پس از ۷ اکتبر اسرائیل به غزه بیش از همه جنگ های گذشته رخ داده است.

ششم- جنایت علیه بشریت: براساس قوانین بین المللی کُشتار آگاهانه و سازمان یافته ی فلسطینی ها جنایت علیه بشریت به شمار می رود. به عنوان مثال، در جنگ کنونی اسرائیل به طور سازمان یافته تاکنون دستکم ۱۷ هزار و ۷۰۰ نفر را قتل عام کرده- که بیش از ۶۴۰۰ نفر از آنها کودک و بیش از ۴ هزار نفر از آنها زن هستند- و بیش از ۴۰ هزار نفر از مردم را زخمی کرده و تعداد زیادی هم مفقود و یا زیر آوارها هستند. مقامات اسرائیلی گفته اند که همه فلسطینی ها وحشی اند و هریک از آنها یک تروریست بالقوه هستند.

هفتم- زندان بدون سقف غزه: غزه مانند زندان تحت محاصره کامل است و این زندان فقط فاقد سقف است. دیوید کمرون، نخست وزیر وقت بریتانیا و وزیر خارجه کنونی این کشور، در سال ۲۰۱۰ غزه را "زندان بدون سقف" نامید. اسرائیل آگاهانه مانع ورود آب و برق و سوخت و غذا و مواد لازم و داروهای درمانی بیمارستانها شده است تا فلسطینی ها را به سمت جنوب و مرز مصر بیرون براند. پروفسور سعید محمودی می گوید: بسیاری از حقوق دانهای برجسته ی جهانی هدف قرار دادن غیر نظامیان غزه را «قطعاً جنایات جنگی» می دانند و آنچه در این مدت اسرائیل در غزه انجام داده را هم نسل کُشی به شمار می آورند.

طبق قوانین بین‌الملل و کنوانسیون دسامبر ۱۹۴۸ سازمان ملل در مورد پیشگیری و مجازات، جنایتِ نسل‌کشی با «قصد نابودی کلی یا جزئی یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی، به‌عنوان آن گروه» تعریف می‌شود. منتهی اثبات جرم نسل کشی فقط منوط به ارتکاب آن نیست، اثبات نیت و قصد عمل کننده هم لازم است. برای اثبات نیت اسرائیل برای نسل کُشی فلسطینی ها به چند شاهد زیر توجه کنید:

الف- دنی آیالون، معاون سابق وزارت خارجه اسراییل، در گفتگویی تلویزیونی، وقتی مجری از او پرسید که «در پی ضرب‌العجل اسراییل به ساکنان غزه برای تخلیه این منطقه، ساکنان غزه اصولا به کجا می توانند بروند؟»، او گفت: صحرای سینای مصر.

ب- نتانیاهو در ۲۸ اکتبر در سخنانی در تلویزیون اسرائیل گفت: «باید به یاد بیاورید که عمالیق با شما چه کردند! این واقعه در کتاب مقدس آمده. ما رزمندگان شجاعمان در غزه و در اطراف آن را به یاد می آوریم.»

داستان عمالیق در کتاب اول سَموئیل این گونه روایت شده که خداوند فرمود: «من مردم عَمالیق را مجازات خواهم کرد، زیرا وقتی قوم اسرائیل را از مصر بیرون می آوردم، آنها نگذاشتند از میان سرزمینشان عبور کنند. حال برو و مردم عَمالیق را قتل عام کن. بر آنها رحم نکن، بلکه زن و مرد و طفل و شیرخواره، گاو و گوسفند، شتر و الاغ، همه را نابود کن.»[عهد عتیق، کتاب اول سموئیل، باب ۱۵: ۲ و ۳]. نتانیاهو با سوء استفاده ی از این افسانه ی عهد عتیق، به مردم غزه گفت که با شما چنین خواهم کرد و با آنها چنین کرد.[i]

پ- یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، در ۹ اکتبر گفت: «ما در حال تحمیل محاصره کامل غزه هستیم. نه برق، نه غذا، نه آب، نه سوخت. همه چیز بسته است. ما در حال جنگ با حیوانات انسانی هستیم و طبق آن عمل خواهیم کرد.»

ت- سرلشکر غسان علیان، رئیس هماهنگ‌کننده فعالیت‌های دولتی ارتش اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی، خطاب به مردم غزه در ۱۰ اکتبر گفت: «باید با حیوانات انسان نُما مانند حیوان رفتار شود. آب و برق نخواهید داشت. فقط ویرانی وجود دارد. جهنم می‌خواستید، به جهنم خواهید رفت.»

ث- سرلشکر بازنشسته گیورا ایلند در روزنامه یدیعوت آحارونوت نوشت: «دولت اسرائیل چاره ای جز تبدیل غزه به مکانی که زندگی در آن به طور موقت یا دائم غیرممکن شود، ندارد. ایجاد یک بحران انسانی شدید در غزه ابزاری ضروری برای دستیابی به این هدف است.» او در مقاله‌ای دیگر نوشت: «غزه به مکانی تبدیل می‌شود که هیچ انسانی نمی‌تواند در آن وجود داشته باشد».

ج- اسحاق هرتسوگ، رئیس جمهور اسرائیل در ۱۳ اکتبر به صراحت گفت که «در غزه هیچ غیرنظامی بی‌گناهی وجود ندارد.» در آن‌جا مردمی هستند که همگی مسوول هستند و باید تاوان پس بدهند. چون مردم غزه در برابر دولت حماس قیام و آن را سرنگون نکردند، پس مقصر هستند!

چ- عمیخای الیاهو، وزیر میراث اسرائیل، در ۵ نوامبر گفت که «هیچ غیرنظامی ای در غزه وجود ندارد» و پرتاب بمب هسته‌ای به غزه «یک گزینه» است.

ح- ریویتال گوتلیو، یکی از اعضای پارلمان از حزب حاکم لیکود نتانیاهو، خواستار حمله ی اتمی «روز قیامت» به نوار غزه شد که «خاورمیانه را تکان دهد.».

خ- نیر بارکارت وزیر اقتصاد اسرائیل و بمب اتمی اسرائیل در غزه : لوسی هوکینگ خبرنگار «بی بی سی» در مصاحبه با وزیر اقتصاد اسرائیل می گوید شما بیش از ۱۴ هزار غیر نظامی- که تعدادی زیادی از آنها کودک هستند- را در غزه کشته اید. او پاسخ می دهد که اینجا اعداد مهم نیستند، چون حماس پشت غیر نظامیان مخفی می شود و ما مجبوریم آنها را بزنیم. هر کس در غزه به حماس پناه می دهد در خطر است. ما گذرگاهی باز کردیم تا غیر نظامیان از غزه بروند. جنگ ما با غزه شبیه جنگ جهان غرب با آلمان نازی و ژاپن در جنگ جهانی دوم است. «هنگامی که آمریکا سر هیروشیما و ناکازاکی بمب اتمی انداخت، می خواستند جنگ را پایان دهند. ما که چنین کاری را نکردیم[بمب اتمی نینداختیم روی غزه].» خبرنگار به او می گوید که اسرائیل هیچ ارزشی برای جان انسان ها قائل نیست و به همین دلیل وکلایی از سراسر جهان قصد دارند تا پرونده جنایات جنگی اسرائیل در غزه را در دادگاه بین المللی لاهه مطرح سازند. سازمان ملل هم گفته که «غزه به گورستان کودکان تبدیل شده است» وزیر اقتصاد اسرائیل پاسخ می دهد که تنها راه بالا بردن پرچم تسلیم کامل از سوی حماس است که بدتر از نازی ها[که شش میلیون یهودی را در هولوکاست کُشتند] هستند.

د- گالیت دیستل آتباریان، عضو کنست از لیکود و وزیر سابق دیپلماسی عمومی، گفت: مقامات اسرائیل باید تمام انرژی خود را "در یک چیز" صرف کنند: «پاک کردن غزه از روی زمین. هیولاهای شجاع به حصار جنوبی پرواز کرده و وارد خاک مصر خواهند شد. یا بگذارید بمیرند...غزه باید از بین برود. در اینجا نیاز به اسرائیل انتقام جویانه و شریر است. هر چیزی کمتر از آن غیر اخلاقی است.»

ذ- دنی دانون و رام بن باراک، دو نماینده کنست(پارلمان اسرائیل) در مقاله ای در وال استریت ژورنال ۱۳ نوامبر ۲۰۲۳ پیشنهاد کردند که کشورهای غرب مردم غزه را به عنوان پناهنده بپذیرند و میان خود تقسیم کنند. همان طور که در جنگ های قبلی اسرائیل با فلسطینی ها، آمریکا و اروپا میلیون ها فلسطینی را به عنوان پناهنده پذیرفتند.

مطالب بیشتر در رادیو زمانه

ر- روز بعد در ۱۴ نوامبر، بزالل اسموتریچ، وزیر ماورای راستِ نژادپرستِ اسرائیل در صفحه فیسبوک خود نوشت: «من از پیشنهاد دو نماینده کنست برای مهاجرت داوطلبی فلسطینیان به کشور‌های دیگر استقبال می‌کنم. این یک راه حل انسانی‌ صحیح برای ساکنان غزه و تمامی منطقه است.»

ز- طالی غوتلیب، نماینده پارلمان اسرائیل در مصاحبه با کانال ۱۴ اسرائیل، می گوید: اشغالگری چیز بدی نیست. ما باید شمال غزه را هم اشغال کنیم و در آن شهرک سازی کنیم. زیرا خون دشمنم [فلسطینی ها] مباح است و او [فلسطینی] متولد شده است تا بمیرد. فلسطینی ها می گویند سرزمین مقدس مال آنهاست، به خاطر این اعتقاد باید اراضی شان را مصادره کنیم. همانگونه که در آغاز تأسیس اسرائیل سرزمین های آنها را اشغال کردیم، اکنون هم باید زمین های باقی مانده شان را اشغال کنیم.

ژ- یوسیان، پژوهشگر مسائل خاورمیانه در «مرکز امنیت و دفاع اسرائیل» در مصاحبه با "بی بی سی" می گوید: مذاکره اسرائیل با حماس و آتش بس موقت برای هر هدفی- از جمله مبادله ی اسرای طرفین- اشتباه دولت اسرائیل است. نباید صدها هزار نیروی نظامی در حال جنگ با غزه را با آتش بس موقت متوقف کرد، زیرا حماس در طول آتش بس موقت خود را آماده روزهای پس از آتش بس می سازد و ضربه ای که به ارتش اسرائیل می خورد چند برابر گروگان هایی است که آزاد می شوند. موضوع بحث حماس نیست، مردم غزه در انتخابات به حماس رأی دادند، مردم غزه مانند حماس فکر می کنند، حماس بر مسند قدرت نیست، بلکه نظرسنجی های آپریل ۲۰۲۳ نشان می دهد که ۶۵ درصد مردم غزه به حماس رأی می دهند. حماس دشمن اسرائیل نیست، بلکه غزه دشمن اسرائیل است. وقتی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مردم غزه مثل حماس فکر می کنند، وقتی بچه های ۷ و ۱۰ ساله تروریست های پرورش می دهند، پس دشمن حماس نیست، دشمن کل غزه است.

راز سگال- کارشناس برجسته ی اسرائیلی نسل کُشی- در آغاز حملات اسرائیل به غزه در ۱۳ اکتبر در مقاله ای به اثبات این امر پرداخت که اقدام اسرائیل چیزی جز نسل کُشی مردم غزه نیست. او گفت که کنوانسیون نسل کشی سازمان ملل متحد پنج اقدام را فهرست می کند که تحت تعریف نسل کشی قرار می گیرند و اسرائیل تاکنون سه مورد از این موارد را در غزه انجام داده است: «۱. کشتن اعضای گروه ۲. ایجاد آسیب جدی جسمی یا روحی به اعضای گروه. ۳. تحمیل عمدی شرایط زندگی گروهی که برای نابودی کامل یا جزئی فیزیکی آن محاسبه شده است.»

هشتم- کشتن روزانه فلسطینی ها: اسرائیلی ها برای کُشتن فلسطینی ها مجازات نمی شوند و هر اسرائیلی می تواند هر فلسطینی را به هر بهانه ای بکشد و عملاً روزانه فلسطینی ها کشته می شوند. به تعبیر دیگر، اسرائیل به عنوان دولت اشغالگر، حتی به وظایف دولت اشغالگر در سرزمین های اشغالی عمل نمی کند. از جمله: شهرک سازی پیوسته و وسیع در مناطق اشغالی، مسلح کردن شهرک نشینان یهودی در این مناطق و نقض انواع حقوق فلسطینی ها در این مناطق.

نهم- حمایت مطلق دولت های غربی به رهبری آمریکا از اسرائیل: مطابق قانون مصوب کنگره ی آمریکا، دولت این کشور موظف است تا برتری استراتژیک نظامی اسرائیل بر کل کشورهای خاورمیانه را تأمین سازد. در همین راستا آمریکا مدرنترین سلاح های خود را در اختیار اسرائیل گذاشته و می گذارد. اسرائیل دارای صدها کلاهک اتمی است و تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی هم قرار ندارد. دولت آمریکا به تنهایی سالانه نزدیک ۴ میلیارد دلار به اسرائیل کمک می کند(اگر ۲۳۶ میلیارد دلاری را که آمریکا در طی سال های متمادی به اسرائیل کمک کرده به قیمت روز محاسبه کنیم، احتمالاً از ۵۰۰ میلیارد دلار کنونی هم بیشتر شود). تقریباً تمامی کمپانی های آمریکایی به اسرائیل سالانه مبالغ گزافی کمک می کنند. برای جنگ اخیر غزه نیز به درخواست دولت بایدن مجلس نمایندگان آمریکا یک کمک اضافی ۱۴.۳ میلیارد دلاری را به تصویب رسانده که باید به تایید سنا و بایدن هم برسد. مضحک است که آمریکا و اروپا در عین حال ادعای میانجیگری صلح میان اسرائیل و فلسطینی ها را هم دارند.

دهم- قدرت تروریست ساز: قدرت گفتمان ساز است. اینکه چه کسی تروریست است و چه کسی تروریست نیست را دولت های غربی و اسرائیل تعیین می کنند. به نوشته رونن برگمن در کتاب «برخیز و اول بکُش»، موساد در دهه های گذشته دستکم ۱۸۰۰ نفر را در خارج از اسرائیل ترور کرده است. اسرائیل با حمایت دولتهای غربی گروه های فلسطینی را تروریست می خواند. در جنگ فعلی غزه، گیدئون لوی در هاآرتص ۲ نوامبر نوشت که اسرائیل در غزه بچه های ۳ و ۴ و ۵ ساله را با بمباران می کشد و می گوید «تروریست حماس» را کشته ایم. گیدئون لوی در هاآرتص ۱۲ نوامبر نوشت که در واقعیت فاشیستی که اینک سراسر اسرائیل را فرا گرفته است، اگر گفته شود که بچه های فلسطینی و اسرائیلی بچه هستند و سزاوار مرگ نیستند، خیانت به اسرائیل و نفرت از اسرائیل قلمداد می شود. نتانیاهو در حین جنگ اخیر گفت که به موساد دستور داده تا تمامی رهبران حماس را در کشورهای مختلف از طریق ترور به قتل برساند.