نقش مهم مردم روستای هستیجان در حفاظت از محوطه تاریخی

به گزارش خبرنگار مهر، یکی از سلسله نشست‌های تخصصی پژوهشگاه میراث فرهنگی امروز در سالن اجتماعات با حضور نمایندگانی از سازمان بازرسی، نماینده مجلس در کمیسیون فرهنگی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت میراث فرهنگی برگزار شد در این برنامه به موضوع میراث در خطر تپه تیلینه و غار هستیجان پرداخته شد.

مصطفی ده پهلوان رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی بیان کرد: امروز فضای مجازی ما حال خوبی در حوزه میراث فرهنگی ندارد. میزان تخریب در این روزها بیشتر و وحشتناک‌تر است. به عنوان باستان شناسی که تاریخ باستان شناسی را در کلاس‌ها تدریس می‌کنیم و زمانی که با خاطرات استاد مقدم مواجه شدم که مفتش کاوش‌ها بوده است و می‌نویسد که رضاشاه به شوش آمد به او گفتم که میراث ما را فرانسوی‌ها می‌برند و ته مانده آن را برای ما می‌گذارند. رضاشاه تصمیم می‌گیرد که اشیای برجسته بماند و بقیه قرعه کشی شود. با امضای حسنعلی منصور خیلی آثار از کشور خارج می‌شود.

وی گفت: در گذشته غربی‌ها آثار را خارج می‌کردند و امروز فرزندان همین کشور آثار را از کشور خارج می‌کنند. آیا وزارت میراث فرهنگی از عهده حفظ این آثار بر می‌آید یا نه؟ من در بطن جلسات هستم همه در تلاش هستند. تنگناهای مالی ما را به این سمت می‌برد که از خیرین استفاده کنیم. حلقه گمشده بحث پشتوانه مردمی است. زمانی که مردم محلی روستای هستیجان حافظ آن غار نباشند اقدامی انجام نمی‌شود.

ده پهلوان گفت: خیلی از نقش برجسته‌های حفاظت شده و نشده، سوراخ دینامیت دارند. یکی از آنها تنگ بتان در شیمبار است. دو ساعت و نیم تا آنجا راه است آنجا هم آثاری از سوراخ دینامیت بود.

وی افزود: آیا آیندگان نمی‌گویند که شما در صد سال پیش برای حفاظت از میراث فرهنگی چه کار کردید؟ آقای پوآرو بیش از ۷۰ پیج فعال در فضای مجازی دارد چرا کسی با او کاری ندارد؟

در ادامه، جبرئیل نوکنده رئیس موزه ملی ایران گفت: طبق اصل ۴۰ قانون اساسی کسی حق ندارد که به خاطر نفع خودش آسیبی به میراث فرهنگی بزند میراث فرهنگی متعلق به بشریت و حقوق همه انسان‌ها است.

وی گفت: غار هستیجان و تیلینه دو محوطه‌ای هستند که توسعه زمین‌های کشاورزی می‌تواند خسارت جدی به آنها بزند.

نوکنده بیان کرد: در جهان هزاره چهارم چند تپه مگر مثل تیلینه وجود داشته است؟ تپه تیلینه به اندازه بین النهرین نیست بلکه از آن هم بزرگ‌تر و مهمتر است. فقط کتیبه محوطه هستیجان به ما از روابط عاطفی و خانوادگی در ۱۸۰۰ سال پیش می‌گوید چه برسد به بقیه اسناد که هر کدام مهم هستند. خسارت محوطه‌هایی مانند این تپه به خاطر توسعه خیلی زیاد است.

وی گفت: تا سال ۹۲ در کشورمان موضوع جرم‌های میراث فرهنگی قابل گذشت بود اما از سال ۹۲ به بعد جزو جرایم غیر قابل گذشت است. ما نمی‌بینیم که دادستان‌ها در حوزه جرایم میراث فرهنگی فعال باشند ولی برخی مانند دادستان کاشان در حوزه آزاد سازی تپه سیلک فعال هستند.