جمهوری‌اسلامی و سه دهه رجزخوانی دریایی علیه آمریکا، مرتضی اسماعیل‌‏پور - Gooya News

واقعه انهدام پرواز شماره ۶۵۵ برخاسته از بندرعباس در تمام رسانه‌های جهان بازتاب پیدا کرد. ایالات متحده آمریکا نسبت به مرگ ۲۹۰ سرنشین ابراز تاسف کرد و ضمن پذیرش پرداخت غرامت، مشخصا جمهوری‌اسلامی را مقصر این اشتباه تاریخی خواند که در محوطه جنگی و مورد مناقشه نظامی، اجازه پرواز به هواپیمای مسافربری صادر کرد و از طرفی دو جنگنده نظامی در دو سمت بال آن هواپیمای مسافربری پنهان شده بودند.

پس از شلیک ناو آمریکایی یو‌اس‌اس وینسنس به هواپیمای مسافربری و همچنین پایان جنگ ایران و عراق بزرگ‌‏ترین تنش دریایی پس از جنگ جهانی دوم کاهش پیدا کرد؛ اما تنش‌های لفظی و شلیک‌های هشدار ادامه داشت.

شکایت‌های رسمی دو کشور از همدیگر در دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه منجر به عقب‌نشینی ادعا در هر دو سمت شد. دو کشور بیرون از دادگاه به مصالحه رسیدند. ایران، ایالات متحده را متهم به شلیک عمدی به هواپیمای مسافربری کرد و آمریکا نیز جمهوری‌اسلامی را به استفاده نظامی از سکوهای نفتی متهم کرد.

پس از پایان جنگ ایران و عراق، جمهوری‌اسلامی متعهد شد که در دریا به نفتکش‌ها و کشتی‌های تجاری و باری حمله نکند. از آنجایی که ایران به دلیل ادامه جنگ دچار آسیب‌های مالی شدیدی شده بود و به دلیل اقدامات نقض حقوق‌بشر در زندان‌ها و اعدام‌های دسته‌جمعی از سوی مجامع بین‌المللی تحت فشار بود، تصمیم گرفت در جنوب ایران نسبت به تعهد خود یعنی عدم حمله به کشتی‌ها و نفتکش‌ها، رعایت بیشتری انجام دهد؛ با این حال شناورهای جمهوری‌اسلامی بارها از خط مرزی دریایی عبور و به همین دلیل بارها از سوی نیروهای آمریکایی اخطار رادیویی و حتی شلیک هشدار دریافت کردند.

نیروهای آمریکایی نیز چندین‌بار وارد آب‌های مرزی شدند و به همین دلیل جمهوری‌اسلامی نیز رفتار متقابل نشان داد؛ هرچند با هر واکنشی رژیم تلاش می‌کرد آن را فتحی در مقابل قدرت برتر دریایی جهان نشان دهد.

تقویت ناوگان پنجم آمریکا در بحرین و تنگه‌هرمز

یکی از استراتژیک‌ترین مناطق تجاری جهان تنگه هرمز است که بین سواحل ایران و امارات متحده‌‏عربی قرار دارد و به دلیل حساس بودن این نقطه دریایی، کشورهای دوست و هم‌پیمان نظامی و سیاسی ایالات متحده، حضور آمریکا در این منطقه دریایی را عامل امنیت منطقه تلقی کرده و همچنان موافق حضور تفنگداران دریایی هستند.

یک پنجم نفت حمل‌شده از طریق دریا دقیقا از تنگه‌هرمز عبور می‌کند و بسیاری از کشتی‌ها می‌‏بایست از این ناحیه عبور کنند و به دلیل حملات پیاپی نیروهای سپاه به ناوگان کشتی‌رانی باری و نفتی این منطقه، آمریکا تصمیم گرفت به جای خروج از منطقه پس از پایان جنگ به فکر تقویت ناوگان پنجم دریایی در بحرین و تنگه‌هرمز باشد.