عملیات لایروبی حیاتی‌ترین اقدام برای نجات خلیج گرگان بود

شب گذشته معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در ارتباط تصویری با برنامه گفتگوی ویژه خبری، درباره وضعیت خلیج گرگان و تالاب و پناهگاه حیات وحش میانکاله، قبل و بعد از عملیات احیای خلیج گرگان توضیحاتی ارائه کرد.

حسن اکبری پیرامون اهمیت زیستگاهی خلیج گرگان به ویژه از حیث پذیرش پرندگان مهاجر گفت: خلیج گرگان بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله و منطقه تالابی مهمی است که یکی از نقاط داغ تنوع زیستی کشور به شمار می‌رود. بعضی سال‌ها حدود یک چهارم کل پرندگان مهاجر سرشماری شده در کشور، در این پناهگاه سرشماری می‌شوند و مهمترین بخشی که پذیرای پرندگان مهاجر است، شرقی‌ترین بخش تالاب میانکاله و همین خلیج گرگان است.

وی در مورد وضعیت خلیج گرگان پیش از لایروبی مسیر انتقال آب دریا توضیح داد: قبل از لایروبی، بالغ بر سه هزار هکتار از وسعت تالاب و عمق و کیفیت آب کم شده بود و میزان شوری آب به شدت بالا رفته بود. اگر خشکیدگی تالاب به همان منوال ادامه می‌یافت و کیفیت آب بد‌تر می‌شد، هم زیستگاه پرندگان آبزی را از دست می‌دادیم؛ هم پرندگان مهاجری که این بخش از تالاب را به عنوان زیستگاه زمستانی انتخاب می‌کردند، دیگر نمی‌توانستند وارد منطقه شوند؛ هم یک ذخیره گاه ژنی پرندگان کشور، نابود و هم بخشی از تالاب خلیج گرگان، به کانون‌های گرد و غبار و نمک تبدیل می‌شد.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: نکته ارزشمند دیگر، رعایت دستورالعمل‌های محیط زیستی در عملیات لایروبی است؛ چرا که حجم گل و لای برداشت شده سطح قابل توجهی را پوشش می‌داد و مجریان طرح از آن مساحت، برای کاشت و احیاء گیاهان بومی منطقه استفاده کردند.

اکبری عملیات احیای تالاب و خلیج گرگان را بسته‌ای متشکل از چند بخش توصیف و بیان کرد: احیاء تالاب بسته‌ای متشکل از عملیات لایروبی تالاب، پمپاژ آب از دریا و مدیریت فاضلاب‌ها و پساب‌های کشاورزی است که وارد این مجموعه می‌شوند؛ اما حیاتی‌ترین و مؤثرترین اقدام نجات دهنده تالاب از پسرفت، همین عملیات لایروبی بود که بسیار مؤثر واقع شد و به واسطه آن، سطح تالاب حدود سه تا پنج هزار هکتار افزایش داشته است.

وی درباره طرح طبیعت گردی در جزیره آشوراده نیز اظهار داشت: بعد از سفر اول رئیس جمهور به استان گلستان و دستور ویژه ایشان در این زمینه و برگزاری جلسات متعدد، بین متخصصین محیط زیست و مجموعه اجرایی استان همگرایی ایجاد و بخش‌هایی از طرح اصلاح شد.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست موضوع اقامت شبانه در آشوراده را مثال زد و درباره رفع مغایرت‌های آن با ضوابط شهرسازی و معماری، محیط زیستی و حقوقی گفت: اقامت شبانه در قالب بوم گردی در حدی که ظرفیت اجازه می‌دهد به روستای آشوراده منتقل و محدوده ۲۲ هکتاری به تفرّج متمرکز تبدیل شد و بنیاد مسکن و کمیته ملی طبیعت گردی طرح را تأیید کردند. همچنین مجوز ارزیابی زیست محیطی که آخرین و معتبرترین مجوز سازمان حفاظت محیط زیست است، با همین اصلاحیه، تمهید و به روز و فضا برای استفاده‌های درست طبیعت گردی فراهم شد.

اکبری در زمینه منافع اقتصادی گردشگری و طبیعت گردی در آشوراده برای مردم توضیح داد: اقامت شبانه در غالب بوم گردی در روستای آشوراده - با اولویت ساکنان اصلی روستا – صورت خواهد گرفت که این اولین نفعی است که به مردم منطقه می‌رسانیم.

وی افزود: زیبایی‌های این جزیره و تنوع پرندگان آن می‌تواند برای بسیاری از طبیعت دوستان جذاب باشد که این منجر به رونق اقتصاد منطقه می‌شود.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: رونق گرفتن اکوتوریسم (نوعی از گردشگری که همراه با طبیعت است)، هم به حفظ محیط زیست کمک می‌کند، هم منجر به شناخت بهتر و علاقمندی بیشتر به طبیعت می‌شود و هم مردم محلی از حضور گردشگران منتفع می‌شوند؛ با رونق گردشگری اقتصاد بندر ترکمن نیز به جریان می‌افتد و می‌توانند حفظ محیط زیست را خیلی بهتر از گذشته انجام دهند.

اکبری با تأکید بر رعایت ضوابط و اصول محیط زیستی در طرح جدید طبیعت گردی یادآور شد: الان محدوده ۲۲ هکتاری نقشه برداری، نشان گذاری و بخشی از معابر آن مشخص شده و به زودی شاهد شروع عملیات اجرایی در آنجا خواهیم بود؛ ضمن اینکه در داخل روستا و قلعه تاریخی آن، عملیات اجرایی شروع شده است.

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی محیط زیست