افزایش معابر کولبری باعث بهبود شرایط اقتصادی مردم مرزنشین می‌شود؟/ هزینه مالی و جانی برای هیچ!

علی سهیلی کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، پیرامون «بازگشایی و افزایش معابر کولبری» گفت: اصل موضوع کولبری خلاف کرامت انسانی است و متأسفانه سالانه حدود ۲۵۰ نفر از کولبران مجروح و دچار نقص عضو می‌شوند؛ همچنین حدود ۴۰ نفر از آن‌ها نیز درجریان کولبری جان خود را از دست می‌دهند.

سهیلی ادامه داد: همین اتفاق‌های ناگواری که برای کولبران رخ می‌دهد منجر به ایجاد گله‌مندی و انباشت نارضایتی خانواده‌های آن‌ها و مردم منطقه می‌شود؛ به عبارتی، با توجه به تبعاتی که کولبری برای مردم و کشور در حوزه‌های اقتصادی، امنیتی و ... دارد، می‌توان گفت این موضوع برای کشور به مرحله هزینه‌زا شدن رسیده است.

افزایش معابر کولبری به اشتغال مردم مناطق مرزی کمک می‌کند؟
به گفته سهیلی، شاید به نظر برسد بیشترشدن معابر کولبری به اشتغال مثبت و ماندگار مردم مناطق مرزی کمک می‌کند؛ اما این‌گونه نیست؛ زیرا تنها درصد بسیار کمی از سود آن به مردم مرزنشین می‌رسد؛ ولی ضربه جدی به اقتصاد و تولید داخلی وارد می‌کند؛ بنابراین می‌توان چنین گفت که شاید بازگشایی معابر مرزی برای کوتاه‌مدت راهکار مناسبی باشد، اما نمی‌تواند مسائل موضوعه مناطق مرزی را به‌صورت اصولی و ریشه‌ای برطرف کند.

وی با اشاره به ارقام و اعداد مختلف اعلام شده از میزان قاچاق کالا از طریق کولبری عنوان کرد: مجموعاً حدود ۷۰ تا ۱۰۰هزار کولبر رسمی و غیررسمی دائم و موقت در کشور فعالیت می‌کنند و به نظر می‌آید، رقم حدود ۷ میلیارد دلار قاچاق کالا از این مسیر، نسبت به سایر ارقام اعلام شده، قابل قبول‌تر باشد.

راهکاری برای حل معضل کولبری وجود دارد؟
وی در خصوص راهکار کلی برای حل معضل کولبری بیان کرد: با بسته مدیریتی قاچاق کالا از طریق کولبری، می‌توان با حذف کولبری، چندبرابر میزانی که در حال حاضر به کولبران می‌رسد را میان این افراد توزیع کرد. بسته مدیریتی مطروحه، منطقی و قابلیت اجرایی دارد.

سهیلی ادامه داد: از گذشته تا کنون، در خصوص این بسته مدیریتی تحقیقات زیادی صورت‌گرفته است، از این طریق بدون دست‌زدن به سایر متغیر‌ها از قبیل بازارچه‌ها، پاساژ‌ها و غیره، از مسیر دیگری به‌غیراز کولبری، واردات کالا انجام می‌شود. همچنین در غالب این بسته مدیریتی، کولبران بیش از میزان درآمد فعلی خود می‌توانند به دست بیاورند؛ درعین‌حال کالا‌های ممنوعه وارد کشور نشده و در مرز‌ها نیز نظم و امنیت معنای خود را پیدا می‌کند؛ زیرا تا زمانی که کولبری وجود داشته باشد، مرز معنای حقیقی و واقعی ندارد!

این پژوهشگر حوزه قاچاق با بیان اینکه اغلب مسؤولان محلی مناطق مرزی موافق بازگشایی معابر مرزی برای کولبران هستند، گفت: نمایندگان مجلس و استانداران مرزی با استدلال‌هایی نظیر اولویت امنیت مناطق مرزی، اهتمام لازم برای مدیریت نهایی قاچاق کالا از طریق کولبری را ندارند و بیشتر، موضوعات محلی، منطقه‌ای و استانی را مدنظر قرار می‌دهند.

سهیلی با اشاره به لایحه ساماندهی ته لنجی و کولبری در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نظم‌دهی و رسمی کردن واردات کالا به‌صورت پلکانی در حوزه‌های کولبری و ته لنجی اتفاق خوبی است؛ اما کافی است متغیری در یک معادله، نقش خود را ایفا نکند، آنگاه کل معادله نامطلوب خواهد شد، به‌ویژه آنکه متغیر مستقل بوده و به‌صورت ضرب در دیگر متغیر‌ها باشد.