یکی از حیاتی‌ترین موارد در القای معانی در دست قاری قرآن است

به گزارش خبرنگار مهر، هجدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان ممتاز قرآن کریم که از عصر دیروز چهارشنبه، ششم دی ماه آغاز شده است در مجتمع امام خمینی (ره) در حال برگزاری است.

«جایگاه ترجمه و تفسیر در تلاوت تأثیرگذار» توسط محمدرضا ستوده‌نیا، پیشکسوت قرآنی کشورمان دومین مقاله‌ای بود که در این نشست ارائه شد.

محمدرضا ستوده‌نیا در ابتدا با بیان اینکه ترجمه و تفسیر هر متن، می‌تواند متأثر از فهم و برداشت مترجم و مفسر آن متن باشد، گفت: هرگونه تغییر در فهم مطلب و برداشت متفاوت، در ارائه ترجمه و تفسیر قرآن اثر می‌گذارد لذا متن قرآن نیز همچون سایر متون، به خودی خود صامت است و این مترجم و مفسر است که براساس درک خویش آن را ترجمه و تبیین می‌کند.

وی با بیان اینکه قاری قرآن بر اساس درک خود از آیات، معنای قرآن را به مستمعان القا می‌کند، اظهار کرد: برهمین اساس ظرفیت چندمعنایی برخی از عبارت‌های قرآن، باعث شده تا بتوان از یک عبارت، تعابیر مختلفی عرضه کرد که موجب اختلاف در القای معنای آن می‌شود.

پیشکسوت قرآنی کشورمان افزود: یکسری آیات قرآن است که وقتی آن‌ها را می‌خوانیم در ذهن مخاطب بصیر و خبیر همزمان چند معنا را شکل می‌دهد و او نمی‌داند که معنای اصلی کدام است. باتوجه به این موضوع در تبادر اولیه چند معنا همزمان با هم به ذهن می‌آید لذا باید در این حوزه کار تفسیری کرد که یک معنا مورد پذیرش قرار گیرد و قاری در این زمان باید با فهم صحیح معنا بهترین معنا را القا کند.

ستوده‌نیا در ادامه به متغیرهای اثرگذار بر القای معنا در تلاوت اشاره کرد و گفت: ارائه تصویر از آیه، ویژگی‌های زبانی ازجمله (نحو و بلاغت)، تقطیع جملات شامل وقف، وصل، سکت و ابتدا، وجوه اختلاف قرائت و تکرار از مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بر القای معنا در تلاوت است. در این موارد تکرار یکی از حیاتی‌ترین موارد در القای معانی در دست قاری است.

وی در ادامه با اشاره به رابطه‌های متغیرهای اثرگذار بر القای معنا در تلاوت با ترجمه و تفسیر، گفت: در این رابطه متغیرهای زبانی بسیار مطرح است؛ لذا این پژوهش را با روش توصیفی تحلیلی انجام دادیم و سعی کردیم تا برخی از عوامل زبانی که باعث اختلاف معنا و تعبیر در ترجمه و تفسیر آیات می‌شود را بررسی کنیم.

پیشکسوت قرآنی کشورمان هدف از پژوهش خود را ارائه نمونه‌هایی دانست تا قاریان ممتاز، با آشنایی دقیق نسبت به آن‌ها، بتوانند در محافل قرآنی، معانی آیات را در ذهن مستمعان القا کنند و گفت: در این مقاله مواردی از قبیل اختلاف در تعبیر براساس تحلیل روابط نحوی، مانند «ما» موصوله و نافیه، «همزه» و «هل» استفهامی یا تقریری، اختلاف در تعیین عبارت‌های وابسته به جملات قبل و بعد و نیز آکسان‌های مربوط به هر مورد اشاره شده است.