غده سرطانی منطقه چگونه ایجاد شد

امسال همزمان با رویدادهای غزه و عملیات طوفان‌الاقصی و به دنبال آن، هجوم وحشیانه و خونین رژیم صهیونیستی به باریکه غزه که تاکنون به شهادت بیش از۲۰هزار نفر از مردم فلسطین منجر شده است، برگزارکنندگان این جایزه ادبی تصمیم گرفتند، بخشی به نام «آرمان فلسطین» را به جایزه اضافه کنند. براین اساس، همه کتاب‌هایی که در موضوع فلسطین در حوزه‌های ادبیات داستانی و مستندنگاری در سال‌های اخیر منتشر شده است، مورد بررسی قرار گرفت و درنهایت داوران این بخش، دو کتاب «صور» نوشته حسینعلی جعفری از انتشارات سروش و «متاستاز اسرائیل؛ روایت استمرار تبعیض، ترور و تعدی» نوشته کوروش علیانی از انتشارات جام‌جم که در دو حوزه ادبیات داستانی و مستندنگاری منتشر شده‌ را به عنوان برگزیدگان نهایی این بخش معرفی کردند. «صور» سال گذشته و در مراسم پایانی پانزدهمین دوره جایزه به همراه رمان «عزرائیل» اثر نیما اکبرخانی، به عنوان اثر شایسته تقدیر در بخش داستان بلند و رمان انتخاب شده بود.
   
یک کتاب راهبردی
«متاستاز اسرائیل» نوشته کوروش علیانی از آثار برجسته و راهبردی است که در سال‌های اخیر با موضوع اسرائیل و تشکیل رژیم صهیونیستی منتشر شده، به‌گونه‌ای که این کتاب در نشست رئیس سازمان صداوسیما با دانشجویان، از سوی پیمان جبلی، رئیس سازمان صداوسیما برای مطالعه به دانشجویان پیشنهاد شد و دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی‌کشور نیز در مراسم نمازجمعه در هفته کتاب و کتابخوانی این کتاب را به نمازگزاران پیشنهاد کرده بود. نویسنده در این اثر، تأثیرات وحشتناک ایجاد دولت صهیونیستی در منطقه را به لحاظ اقتصادی و انسانی نشان داده اما اهمیت کتاب بیشتر در این است که رویکردی پژوهشی، تاریخی را انتخاب کرده و توانسته به نتایج جدیدی برسد که برای خواننده پژوهشگر و علاقه‌مند به مسائل تاریخی، جذاب است. خودعلیانی به این نکته اشاره کرده که برای نگارش این کتاب، به دانش تاریخی خود بسنده نکرده وبه دنبال پژوهش‌های انضمامی ‌زیادی رفته و به نتایج تازه وجدیدی هم رسیده است. 
فصل نخست کتاب، به داستان تشکیل دولت صهیونیستی می‌پردازد از جایی که هیچ‌چیز نبوده، تا جایی که وارد بازار سیاست‌ جهانی شده‌ است. علیانی در این بخش به نقش خانواده‌های زرسالار یهود درتشکیل دولت اسرائیل می‌پردازد. برای این موضوع، بحث از روسیه آغاز می‌شود، یعنی اززمانی که درقرن۱۳میلادی یهودیان آن کشور به دلیل تصمیمات سخت تزار روسیه، تصمیم به مهاجرت جمعی می‌گیرند و اینجاست که تئودور هرتسل یهودی پیدا می‌شود. او از این فرصت بهره‌برداری می‌کند تا به دنبال یافتن سرزمینی برای یهودیان است و در اینجاست که نویسنده جریان تشکیل آژانس یهود و تشکیل کنگره صهیونیسم را در قرن نوزدهم مطرح می‌کند. 
درفصل دوم، دلایل بقای این دولت و کارکردهای آن برای قدرت‌های جهانی بازگو می‌شود وازاینجاست که نقش دولت آمریکا دربقای این رژیم وجنگ‌های صهیونیست‌هاازشروع تأسیس راشرح می‌دهد. نویسنده درفصل سوم نگاهش رابه داخل سرزمین‌های اشغالی نگاه می‌اندازد و سعی می‌کند نسبت میان شهروندان رژیم صهیونیستی با این دولت و چگونگی آماده‌سازی ذهنی آنان برای مشارکت در همه جنایات شان را بررسی کند.
   
نویسنده از کتابش می‌گوید
علیانی، درباره کتاب خود به جام‌جم چنین گفت: «سه نفر تاثیر به سزایی در به ثمر رسیدن این کتاب داشته‌اند. نام دو نفر را بلدم و سومی ‌را نه. اولین نفر امام‌خمینی(ره) عزیز است، نه به‌دلیل جایی که گفت: اسرائیل باید از بین برود بلکه به علت جایی که گفت جنگ ما جنگ فقر و غناست و جنگ بشریت با اسرائیل ادامه جنگ فقر و غناست و هرگز تمام نخواهدشد، مگر روزی که عدالت در این کره خاکی اجرا شود. دومین نفر که در این کتاب بسیار مؤثر بود، عبدا...شهبازی است که به ما آموخت زرسالار یعنی چه! و پیوند زرسالاری و صهیونیسم چیست و چرا نمی‌توان آن‌ را نادیده گرفت. سومین کسی که بسیار از او ممنونم، خانم صهیونیستی است که در کانادا زندگی می‌کند و سال۲۰۰۵ هر روز برای من نامه فحش، تهدید و... می‌فرستاد و همان‌جا بود که من فهمیدم صهیونیسم یعنی چه! این سه نفر چشمم را به واقعیت تمام و کمال باز کردند. حرف‌های بسیاری در این کتاب زدم از جمله این‌که؛ صهیونیسم همان‌قدر ضدیهود است که فاشیست‌ها ضدیهود بودند. صهیونیسم را یهودی نبینید.» علیانی همچنین در نشست نقد و بررسی کتاب متاستاز اسرائیل ازسلسله نشست‌های نمایشگاه مجازی کتاب تهران، درباره چگونگی رسیدن به نگارش این کتاب گفته است: «پرسش این نیست که من و امثال من با اسرائیل چه کار داریم؛ نکته این است که اسرائیل با ما کار دارد. این صهیونیست‌ها هستند که ما را رها نمی‌کنند و گریبان‌مان را گرفته‌اند. ۲۰سال است هر روز صبحم را با خبرهای مرتبط با اسرائیل شروع می‌کنم و هنوز هم بعد از گذشت دو دهه، از این حجم پلیدی و پلشتی،شگفت‌زده می‌شوم.»
   
یهودیت مقصر نیست
شاید برای شما هم این سؤال مطرح شده‌باشد که چرا این نام برای کتاب انتخاب شده است. علیانی در این باره گفت: «اسم این کتاب یعنی  متاستاز اسرائیل انتخاب من نبود، ولی بین پیشنهادهایی که جلوی روی من گذاشته شد، از همه بهتر بود. ارتباط بین دین یهود و اسرائیل مثل متاستاز است و صهیونیسم سرطانی است که در دل یهودیت شکل گرفته است. درباره کسی که به سرطان مبتلا شده، کل بدن را نباید متهم کرد، بلکه همان غده سرطانی را باید شناخت و برای درمان، آن را از بین برد. اشتباه است که یهودیت را به خاطر اسرائیل، یعنی سرطانی در دل یک دین الهی مقصر بدانیم.»
وی با اشاره به این‌که سبک زندگی جامعه ما چنان تغییر کرده که برخی مردم تصور می‌کنند اسرائیل مسأله حکومت یا عرب‌هاست، اضافه می‌کند: «حتی آنهایی که درباره اسرائیل حرف می‌زنند، بیشتر حرف‌های‌شان، حرف‌های عجیبی درباره مسائل آخرالزمانی و ماوراءالطبیعه است، در حالی‌ که مواجهه ما با اسرائیل، در ارتباط با مسائل عینی و ملموس است. مثلا کمتر کسی درباره تروریست بودن اسرائیل صحبت می‌کند؛ دولتی که به صراحت اعلام می‌کند ما یک سال قبل از آمریکایی‌ها برای ترور سردار سلیمانی عملیاتی را اجرا کردیم اما موفق نشدیم. میدان اصلی جنگ‌ها، بدن انسان است و صهیونیست‌ها با تحریم و ترور، هر روز بدن‌مان را شکنجه می‌کنند و به ما زخم می‌زنند. آن‌هم شکنجه‌ای که ما به‌جای شکنجه‌گر، کس دیگری را مسئول و مقصر بدانیم. عده‌ای حکومت ما را مقصر می‌دانند و عده‌ای دیگر، گروهی از جامعه را متهم می‌کنند که هر دو بسیار اشتباه است.» علیانی موضوع فلسطین را برای مردم ایران و همه جهان نیز حاوی درس‌هایی بسیار می‌داند و می‌گوید:«مسأله فلسطین بقای شرافتمندانه است. مردم فلسطین تحت شکنجه روزمره، کشتار و نسل‌کشی هستند. علاوه بر آن وقتی جایی بحران می‌شود مردم به هم فشار می‌آورند و از نان هم می‌زنند اما فلسطین این‌طور نیست. آنها بیشتر روش‌های جمعی و زندگی جمعی را توسعه می‌دهند. همه می‌توانیم از فلسطینی‌ها یاد بگیریم.»

اطلاعات تازه
حسین انتظامی‌، فعال فرهنگی 
کتاب با کدهای مشخصی اثبات می‌کند آنچه به نام اسرائیل ایجاد شده، جامعه‌ای بود حول یک هسته سخت با محوریت گروه‌های تروریستی که مثلث ترور، تعدی و تبعیض را نمایندگی می‌کند و با ضلعی دیگر (تزویر) تکمیل می‌شود و این که اسرائیل آزمایشگاه ارزش افزوده برای قدرت‌های بزرگ مالی و سیاسی است: «اسرائیل یک کشور نیست بلکه یک هلدینگ بزرگ از گروه‌های تروریستی است که آزمایشگاه‌های به صرفه برای پروژه‌های فعلا غیرقانونی در اختیار قدرت‌های جهانی می‌گذارد، چه شرکت‌های فراملیتی وچه حاکمیت‌های ابرقدرت، از برده فروشی جنسی تا کشت و صنعت ماری‌جوانا از سلاح‌های نرم‌افزاری تا ربات‌های تروریست از نرم‌افزارهای اخلالگر تاموشک‌های قاره‌پیما و کلاهک‌های هسته‌‌ای.» بسیاری از اطلاعات جزئی که در این کتاب آمده و همچنین راستی‌آزمایی و رد برخی وقایع یا گزاره‌های مشهور در منابع فارسی تازگی دارد.

کتاب مهمی‌است
علی عبدی، کارشناس سیاسی
سال‌هاست که کوروش علیانی را می‌شناسم و می‌دانم که بیشتر ازدو دهه است در حوزه مسائل مربوط به اسرائیل کار می‌کند. از اواخر دهه۷۰ و اوایل دهه۸۰ که در مجله روایت فتح درباره این موضوع می‌نوشت و من آن زمان دانش‌آموز متوسطه بودم، کارهای ایشان را دنبال می‌کنم و پیگیر نوشته‌های‌شان هستم. آنچه به‌نظرم «متاستاز اسرائیل» را به کتاب مهمی‌تبدیل می‌کند، نه‌فقط تبحر علیانی در نوشتن که دغدغه‌های ایشان است.برخلاف بسیاری ازکسانی که درباره اسرائیل نگاهی بدون ارزش‌گذاری دارند، علیانی از موضع انقلاب اسلامی‌با مسأله اسرائیل برخورد می‌کند. جای چنین کتابی واقعا خالی بود. اشراف بر کار و دغدغه ارزشمند نویسنده درکمتر کتابی وجود دارد واین دغدغه‌مندی و تسلط برکار، به تولید چنین کتابی انجامیده است. 

یک کتاب قابل تأمل
محمد فاضلی، جامعه‌شناس 
نگاه این کتاب به جایگاه اسرائیل در منظومه غرب، قابل تأمل و دال بر پیامدهایی است. اطلاعات تاریخی وسندی آن هم خواندنی است.کوروش علیانی، نویسنده و پژوهشگر حوزه فلسطین دراین کتاب فارغ از شعارها و هیاهوها، در پی شناخت ریشه‌ای و تاریخی مسأله اسرائیل برآمده و با یک سلسله روایت تاریخی که از ۱۴۰سال پیش شروع می‌شود و تا زمان نگارش کتاب در سال ۱۳۹۹ ادامه دارد، می‌کوشد تکوین و تشکیل این دولت را پیگیری کند. البته در مورد اسرائیل کتاب‌های زیادی به زبان فارسی نوشته و منتشر شده اما مبنای آنها بیشتر درباره نمادهای یهودیان به‌‌ویژه یهودیان ساکن فلسطین اشغالی یا بیان و روایت جنایت‌های رژیم‌صهیونیستی است که ‌بیشتر با هدف تهییج طیف خاصی از مخاطب نگاشته شده‌است. کوروش علیانی اما دست به نگارش کتابی زده که نتیجه حدود دو دهه مطالعه و پژوهش او درباره اسرائیل و صهیونیسم است.

جذاب با نثری فصیح 
محمدکاظم کاظمی‌، شاعر و ویراستار کتاب
یک خصوصیت مهم این کتاب، عنصر«روایت» است که درهمه اجزای آن حضوردارد وهمین آن راجذاب می‌سازدو ملال‌آوری مباحث تاریخی و سیاسی را می‌‌گیرد. کوروش علیانی داستان آدم‌ها و نهادهای دخیل در این پروژه را بازگو می‌کند و البته بازگوکردنی براساس اسناد تاریخی.از «اسناد تاریخی» گفتم. باز یک ویژگی دیگر در این کتاب، این است که نویسنده بر پایه منابع و مدارک پیش می‌رود و البته بیشتر این منابع خارجی و حتی شمار زیادی از آنها، عبری است. یعنی منابعی دست‌اول که حتی یافتن‌شان با این همه سانسوری که بر این ماجرا در سطح جهان حاکم است، کاری است سخت و دشوار. این کتاب بر کتاب‌های دیگری که در ایران در این موضوع نوشته شده، مبتنی نیست و لاجرم از داوری‌های گاه غیردقیق و هیجانی در این کتاب‌ها نیز به‌دور است. این قضیه خواننده کتاب را خاطرجمع می‌سازد که پیشداوری‌ای در کار نیست.