عمار پیشتاز در مسیر عدالت رسانه‌ای/‌فیلمسازان جنگ غزه را رصد کنند

محمدمهدی خالقی تهیه‌کننده و کارگردان مستند با اشاره به ۲ شاخصه مهم حماسه ۹ دی به خبرنگار مهرگفت: شاخصه اول، غیرت دینی مردم بود که وقتی به مقدسات توهین شد، مردم به صحنه آمدند و این نشان‌دهنده آن است که مردم ایران نسبت به دین و بزرگان آن، تعصب دارند. شاخصه دوم آن بود که این رخداد، یک حادثه خودجوش و مردمی بود و از جایی سازماندهی نشده بود و خود مردم تصمیم‌ گرفتند بدون فراخوان و دعوت، وارد صحنه شده و نقطه پایان فتنه ۸۸ را بگذارند.

وی با اشاره به اهمیت فیلمسازی درباره بحران‌های ملی بیان کرد: به عنوان نمونه زمانی که به وقایع سال ۸۸ رجوع کنیم، حضرت آقا در آن زمان، یک دعوتی کردند و یک استراتژی را با اشاره به ویژگی‌های حضرت عمار در روشنگری و تبیین، مطرح ساختند، ایشان همچنین از خواص خواستند که همچون حضرت عمار در صحنه باشند و به شفاف‌شدن ویژگی‌های جبهه حق، کمک‌ کنند.

این مستندساز ادامه داد: در آن زمان، افرادی بودند که احساس کردند باید با ابزارهای هنری و تصویری، به میدان بیایند و این کار را انجام‌دهند، عده‌ای در فضای مجازی مشغول شدند، برخی کارهای هنری و گرافیکی می‌کردند و عده‌ای نیز در فضای فیلمسازی، شروع به ساخت مستند کردند. البته، این حضور در جبهه فرهنگی، تعطیلی‌بردار نیست و باید به صورت مستمر دنبال شود، از آن زمان تا به امروز، ما فتنه‌های متفاوتی را پشت‌سر گذاشته‌ایم و این وظیفه دایمی و همیشگی هنرمندان و خواص جبهه حق است که همچون حضرت عمار، در میدان بوده و به تبیین و روشنگری بپردازند.

وی ضمن قدردانی از فضایی که جشنواره عمار برای فیلمسازان جوان انقلابی ایجاد کرده‌ است، عنوان کرد: از ریشه‌های شکل گیری جشنواره عمار و مضامینی که این جشنواره به دنبال آن است، مشخص است که این جشنواره متعلق است به فیلمسازانی که علاقه‌مند هستند به انقلاب اسلامی و سرنوشت کشور و این جشنواره، بستری مناسب برای این فیلمسازان مهیا می‌کند و این دست آثار را به مخاطب می‌رساند.

«پایان فراموشی» برای پایان شبهات

خالقی ادامه داد: در سال ۸۸، رسانه‌های اجتماعی، هنوز شکل نگرفته‌ بود و صورت کنونی را نداشت، رسانه‌های رسمی هم به دلیل شوکی که به آن‌ها وارد شده‌بود، هنوز نمی‌توانستند، تشخیص دهند که چه کاری انجام دهند بنابراین، پیشران رسانه‌های رسمی و غیررسمی کشور، همین جوانان انقلابی بودند که به میدان آمدند و باعث شدند ترس این رسانه‌ها از بین برود و مشغول شوند.

این کارگردان فیلم مستند، درباره علت انتخاب موضوع مستند «پایان فراموشی» گفت: این اثر، یکی از ۳ اثر برگزیده جشنواره اول عمار بود و من این فیلم را در واکنش به اتفاقات پیرامون انتخابات سال ۸۸ ساختم چون در آن زمان، یک سری شبهات در ذهن مردم عام، به‌خصوص مردم تهران وجود داشت. ما برای ساخت این مستند، یک‌سری از وقایع مرتبط با انتخابات سال ۸۸ را برش زدیم و به استان کرمان رفتیم، استانی که در آن دوره سیطره طرفداران کاندیدای مغلوب از نظر سیاسی در آن زیاد بود اما بیشترین رای را به کاندیدای پیروز داده بودند. به‌نظر من، سوژه جالبی بود و سراغ آن رفتم و در گپ‌وگفت‌ با مردم آنجا ضمن نقد و رفتارشناسی مسئولان کشور، عملکرد آن ها را هم منتقل کردیم.

وی درباره حرکت جشنواره عمار در جهت رفع بی‌عدالتی رسانه‌ای گفت: جشنواره عمار در ابتدای تولد و چند سال اول، تلاش های خیلی خوبی درجهت رفع بی عدالتی داشت و آثار مختلفی را به نقاط گوناگون کشور برد و ارتباطی را بین فیلمساز و مردم ایجاد کرد. عمار در کاهش این بی‌عدالتی رسانه‌ای کوشید و سوژه‌ها و فیلمسازان را در سراسر کشور پراکنده کرد. عمار در اصل، ضریب‌دهی کرد که به‌نظر من، خیلی کار مهمی بود. «عمار یار» نیز در این جهت، کمک به سزایی کرد. ولی در نهایت، این جشنواره نیز توان و بودجه محدودی دارد و مسئله رفوی بی‌عدالتی رسانه‌ای، یک کار همه جانبه است و سال‌ها زمان خواهد برد.

عمار، پناه فیلمسازان جبهه انقلاب

خالقی درباره نظم جدید جهانی و کار رسانه‌ای حول آن گفت: عمار در زمینه نظم جدید جهانی، نتوانسته تغییری ایجاد کند و این به توان عمار برمی گردد. نظم جدید جهانی، یک مفهوم بسیار بزرگ است که باید به ویژه به جنبه‌های بی‌المللی آن توجه‌ شود. حداقل از زمان مطرح‌شدن این مسئله توسط رهبری تا امروز که مساله جنگ غزه در جریان است، تحولات بسیاری اتفاق افتاده که باید رصد و فعالیت به هنگام درست، انجام شود.

این مستندساز یادآور شد: باید از دل این تحولات، محصول هنری و رسانه‌ای تولید شود حال آنکه به این مباحث توجه کمی شده‌است، جشنواره عمار به خودی خود تولید نداشته و کار آن ضریب‌دهی است اما در این مدت سایر رسانه‌ها که این وظیفه بر دوششان بوده‌است، چه از نظر تحلیلی و چه از نظر آثار میدانی، کار زیادی انجام نداده‌اند مثلا در مورد همین جنگ غزه هم ما به جز یک‌سری کار خبری، در مجموعه تلویزیون و نهادهای حاکمیتی، کار زیادی انجام نداده‌ایم چرا که فعلا تولید در حوزه بین‌الملل با مشکل مواجه است و عمار هم کار زیادی نمی‌تواند انجام دهد و جشنواره عمار نمی‌تواند روی چیزی که وجود ندارد، مانور دهد.

این داور جشنواره عمار همچنین پیرامون ساخت اثر در مورد مسایلی چون فلسطین و فتنه ۸۸ اظهار کرد: این وظیفه صرفا روی دوش فیلمسازان نیست، فیلمساز شاید آخرین حلقه از زنجیری باشد که قرار است از مراکز مدیریت رسانه، این دستور به او برسد. اما فیلمساز های طیف انقلاب، غالبا معطل گرفتن بودجه و امکانات نمی‌مانند. آنها قطعا به شکل جهادی شروع به کار می‌کنند. اما اگر بخواهیم که یک کار کامل و مناسب انجام‌ شود، باید حلقه‌های بالاتر این زنجیر، کار خود را درست انجام‌دهند، وظیفه فیلمساز این است که پژوهش و مطالعه داشته‌باشد و بتواند از دل تاریخ، قصه‌هایی را استخراج کرده و روایت کند.

خالقی در پایان به تاثیر تولد جشنواره عمار در وضعیت فیلمسازان انقلابی اشاره کرد: فیلمسازانی که به دنبال مضامین مرتبط با انقلاب اسلامی بودند، همان کسانی که اکنون به جشنواره عمار وارد می‌شوند، پیش از ظهور عمار، واقعا بی پناه بودند، هم در محافل سینمایی به آن‌ها کم توجهی می‌شد و هم در جشنواره‌های دیگر، این دست آثار پذیرفته نمی‌شد و ما به ناحق به ایدئولوژی‌زدگی و شعارزدگی محکوم می‌شدیم و بستری برای ارایه چنین آثاری وجود نداشت.

محمدمهدی خالقی متولد ۱۳۵۶ مشهد است و تهیه‌کنندگی و کارگردانی آثاری چون «قیچی تیز»، «درخشش»، «پایان غرور»، «سوتک»، «پایان فراموشی»، «پوستین وارونه» و «پارسیان شام» را در کارنامه خود دارد، مستند «پایان فراموشی» و «قیچی تیز» خالقی توانسته به ترتیب در اولین و دوازدهمین دوره جشنواره عمار، فانوس کسب کند، او همچنین در دوره‌های دهم و دوازدهم جشنواره عمار، داوری این جشنواره را برعهده داشته‌است.