کار برای کودک بدون پژوهش امکان‌پذیر نیست

به گزارش خبرگزاری مهر، سه مجموعه از عروسک‌های انگشتی کتابِ «بازی با انگشت‌ها» سروده مصطفی رحماندوست با حضور حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سالن سینما تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رونمایی شد.

علامتی در این‌مراسم گفت: پیشرفت روزافزون دانش و اطلاعات، سازمان‌های امروزی را نیازمند توسعه و تحولاتی کرده است تا بتوانند با این تغییرها مبتنی بر ذائقه کودکان و آینده‌سازان برنامه‌ریزی کنند. سازمان‌هایی که امروز با مخاطبان کودک و نوجوان سروکار دارند نمی‌توانند با راه حل‌های گذشته با مخاطب خود مواجه شوند و نیازهای خود را بدون پژوهش پیش ببرند. بنابراین باید با برنامه‌ریزی و آینده پژوهشی دقیق برنامه‌ای مناسب با ذائقه مخاطب داشته باشند.

وی افزود: هدف کانون پرورش فکری به عنوان یک سازمان پیش‌رو، پرورش کودکان و نوجوانانی است که در آینده بتوانند با تفکری خلاق با مشکلات غیرقابل پیش‌بینی مواجه شوند و با آنها مبارزه کنند. همچنین وقتی در اجتماع قرار می‌گیرند با ذهنی خلاق و استفاده از خرد جمعی بتوانند مشکلات‌شان را حل کنند و بر محیط‌شان اثر بگذارند. برای تحقق این امر حتماً باید از وجود صاحب‌نظران بهره ببریم. با بهره‌مندی از خرد جمعی و کار گروهی می‌توانیم برای مخاطبان کار کنیم. علاوه بر این استفاده از دانش و مهارت مبتنی بر آینده می‌تواند محصولی جذاب رقم بزند.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: کشور ما تاریخی کهن دارد و در عین حال دانش لازم در همه مقاطع در دسترس‌مان است. باید از پیش‌کسوتان یاد بگیریم. علاوه بر این تاریخ ادبیات کهن ما بسیار غنی است؛ موسیقی سنتی اصیل داریم که ریشه در فرهنگ ما دارد. بسترسازی و جریان‌سازی برای تبادل اطلاعات بین افراد مختلف یکی دیگر از اهدافی است که کانون باید از آن تبعیت کند.

علامتی با بیان اینکه بازیگران اصلی کانون کودکان و نوجوانان هستند، گفت: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تا امروز تولید حدود ۳۰۰ محصول بازی و سرگرمی داشته است و امروز به عنوان یک مجموعه الگوساز و جریان‌ساز باید طوری رفتار کند که آیندگانی خلاق تربیت شوند. اگر تربیت فکر درست باشد، تربیت خلاق اتفاق می‌افتد. مجموعه اداره‌کل سرگرمی‌های سازنده و بازی‌های رایانه‌ای کانون پرورش فکری زیر مجموعه معاونت تولید کانون قرار دارد و دارای کارنامه خوبی است. این اداره کارگروه‌های تخصصی دارد که از دانش و مهارت بهره می‌برند. امروز اگر کانون پرورش فکری می‌خواهد موفق شود باید آینده پژوهی داشته باشد و از دیگران کمک بگیرد.

کتاب بازی با انگشت‌ها ۱۲ بار تجدید چاپ شده است

در ادامه لیلا بابایی مدیرکل سرگرمی‌های سازنده و بازی‌های رایانه‌ای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به طرح تولید سرگرمی‌های جانبی بر اساس کتاب گفت: بر اساس این طرح ۲۰۰ عنوان کتاب انتخاب و تعدادی به ایده‌پردازان سپرده شد تا یک محصول جانبی در کنار کتاب تولید شود و به خواندن کتاب کمک کند. یکی از این کتاب‌ها «بازی با انگشت‌ها» سروده مصطفی رحماندوست است که ۱۲ بار تجدید چاپ شده بود و به پیشنهاد واحد موسیقی برای این اشعار موسیقی ساخته شد.

مدیرکل سرگرمی‌های سازنده و بازی‌های رایانه‌ای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: این مجموعه با آهنگ‌سازی و ساخت عروسک‌ها ساخته شد که امیدوارم به کمک آن سهم کوچکی در انتقال مفاهیم به کودکان و نوجوانان داشته باشیم.

شاد کردن بچه‌ها هدف من است

همچنین مصطفی رحماندوست نویسنده کتاب «بازی با انگشت‌ها» درباره نوشتن این کتاب گفت: نوشتن کتاب «بازی با انگشت‌ها» ماجرایی دارد. من سردبیر مجله بودم و صفحه شعرم خالی بود و نتوانستم از دوستان شاعرم شعری بگیرم، شعر انگشت‌ها را گفتم و در صفحه نوشتم. بعداً از شعرهایی که گفتم گزیده‌ای را به کانون دادم و چاپ کردند. در یک کنگره بین‌المللی هم انگلیسی‌اش را خواندم و گفتم به شرط اینکه با ضرباهنگ باشد منتشر شود.

وی افزود: من به همه نویسنده‌ها می‌گویم ادبیات فولکلور بخوانید چون حکم مادر را دارد؛ مدتی است کانون پرورش فکری طرحی را به تصویب رسانده که همه گوشه‌های آوازی موسیقی ایرانی شنیده شود. موسیقی و لمس کردن در توجه به شعر انگشت‌ها نقش دارد و مهم‌ترین دلیل موفقیت این کار لطف خداوند بود که به کمک ادبیات عامه است و موسیقی ملی دیده شد.

شاعر کتاب «بازی با انگشت‌ها» گفت: کانون اخیراً کاربرد دیگری به شعرها اضافه کرده است و آن مشارکت در بازی میان بچه‌ها و بزرگترهاست. متأسفانه این اتفاق امروز از دست رفته است. بر اساس یک مقاله در ۱۰ سال آینده گردش مالی کتاب بازی در دنیا ۱۱ برابر خواهد شد و ما نباید از این قافله عقب بمانیم. مجموعه عروسک‌های انگشتی با یک بسته پنج‌تایی عروسک قابل اجراست و موسیقی آن در دستگاه ماهور تولید شده است.

رحماندوست گفت: بچه‌های ما در دوره‌ای زندگی می‌کنند که شادی‌شان خیلی کم است. ما نیازمندیم برای فردای بچه‌ها شادی تولید کنیم تا جمعی بتوانند شادی کنند. خدا را شاکرم که به من توفیق داد بچه‌ها را شاد کنم. یکی از اهدافی که من برای خودم تعریف کردم شاد کردن بچه‌ها است.

تأکید بر موسیقی درمانی

در ادامه عفت میراحمدیان روان‌شناس و روان‌درمانگر کودکان گفت: در یک دهه گذشته توجه به بعد روانشناختی انسان اهمیت زیادی پیدا کرده است. انعطاف‌پذیری مغز و مجاورت دو موضوع مهم در ارگانیسم زنده است. در مغز قسمتی وجود دارد که انگشتان تحت تأثیر آن قرار دارد.

وی افزود: کسی که ساز می‌زند رشد یافتگی ویژه‌ای در انگشتان دستش اتفاق می‌افتد. وقتی منطقه انگشتان دست فعال شود بخشی از مغز هم فعال می‌شود. اگر این بخش فعال شود شخص قدرت ابراز خود بهتر و توان برقراری ارتباط بهتر با محیط را خواهد داشت.

این روان‌شناس گفت: اختلالات عصبی رشدی اولین اختلالی است که در کودک دیده می‌شود. از اختلال‌های کودکان می‌توان به اوتیسم، ارتباط با دیگران و دیگر موارد اشاره کرد. موسیقی یکی از راه‌های درمان این اختلالات است. همچنین دو نیمکره مغز از طریق اثر هنری فعال می‌شود. امیدوارم این اثر در فایل موسیقی درمانی تنها نباشد و آثار دیگری تولید شود. تلاش می‌کنیم کارهای مان بر مبنای پژوهش پیش برود.

در بخش دیگری از این مراسم مهدی زارع آهنگ‌ساز مجموعه عروسک‌های انگشتی گفت: کار کودک واقعاً سخت و بسیار متفاوت با کار بزرگسال است. در ابتدا و مهم‌ترین سختی کار برای کودک شعر است و من اینجا از آقای رحماندوست تشکر می‌کنم و فکر می‌کنم تاکنون ۱۰۰ شعر از استاد رحماندوست را آهنگسازی کردم. با بیان اینکه ظرفیت موسیقی ایرانی بسیار بالاست و حفظ آن برای ما ارزشمند است در ساخت موسیقی این اثر از سازهای اصلی استفاده شده است. علاوه بر این استفاده از صدای خود بچه‌ها برای ما بسیار لذت‌بخش بود.

این آهنگساز گفت: آثار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پس از تولید مورد تأیید روان‌شناسان قرار می‌گیرد اما از این به بعد قرار است آثار موسیقی بر اساس هدایت آنها ساخته و بعد به اساتید شاعر داده شود که این کار برای اولین بار در ایران اتفاق می‌افتد. این مجموعه هم با هدایت روانشناسان ساخته شده است.

زارع در پایان صحبت‌های خود با یادی از احمدرضا احمدی که موسیقی را در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شروع کرد و گفت: کانون پرورش فکری اولین مکان نشر موسیقی در ایران بوده و موسیقی کانون همیشه فضای متفاوتی داشته است. تلاش می‌کنیم کارهایمان برمبنای پژوهش پیش برود.

سپس علی کریمی مسؤول ساخت عروسک‌های مجموعه «عروسک‌های انگشتی» گفت: طراحی و تولید عروسک‌های این پروژه توسط گروه ما ساخته شد، به این ترتیب که ۳۲ هزار عروسک در ۱۶ هزار مدل ساخته‌ایم.

وی در ادامه به چالش‌ها و مشکلات تولید این عروسک‌ها اشاره داشت و گفت: در همه مراحل این را در نظر داشتیم که این عروسک‌ها نهایت به خانه‌ای می‌رود و این برای ما شیرین است. این عروسک‌ها در کنار اشعار استاد رحماندوست و آهنگسازی آقای زارع زنده شده‌اند.

در پایان این مراسم مجموعه «عروسک‌های انگشتی» با حضور حامد علامتی مدیرعامل، محمدرضا کریمی‌صارمی معاون تولید، لیلا بابایی مدیرکل سرگرمی‌های سازنده و بازی‌های رایانه‌ای کانون پرورش فکری و مصطفی رحماندوست نویسنده و شاعر کودک، مهدی زارع آهنگساز مجموعه «عروسک‌های انگشتی» و عادل بزدوده عروسک‌ساز پیشکسوت رونمایی شد.

بخش تیزر از مجموعه «عروسک‌های انگشتی» و اجرای بخش‌های مختلف این مجموعه ازسوی اعضای کودک کانون از دیگر بخش‌های این برنامه بود.