هنرمندی که تختی را به موزه بریتانیا فروخت

عکس تزیینی است

غلامرضا تختی بی‌شک یکی از جذاب‌ترین چهره‌های تاریخ معاصر است. این جهان پهلوانِ خوش‌نام، از زمان درگذشتش در ۱۷ دی ماه سال ۱۳۴۶ تا به امروز، موضوع آثاری در حوزه‌های مختلف فرهنگی و هنری، از شعر و سینما و هنرهای تجسمی بوده است؛ به همین سبب هر هنرمند به نوعی و از منظری، تختی را روایت کرده است. خسرو حسن‌زاده‌، نقاشی که مدت کوتاهی از درگذشتش می‌گذرد هم از جمله هنرمندانی است که تختی را دستمایه آثار خود قرار داده بود. او در گفت‌وگویی تختی را نقطه وصل خود با تهران و به تبع آن ایران عنوان کرده بود.

به گزارش ایسنا جهان پهلوان تختی از مهم‌ترین چهره‌های ورزشی و تاریخ معاصر ایران است. او که به باور بسیاری نماد پهلوانی در میان جامعه ایران است، موضوع آثار طیف وسیعی از هنرمندان بوده است. به همین سبب نیز آثار خلق شده درباره این چهره نام‌آشنا محدود به چند اثر نیست. 

اما یکی از آثار خلق شده که به تکریم جهان پهلوان تختی اختصاص یافته بود سال ۲۰۱۰ از سوی موزه بریتانیا خریداری شد؛ این اثر با عنوان «تختی» را خسرو حسن زاده (۳۰ آذر ۱۳۴۲ - ۱۱ تیر ۱۴۰۲) خلق کرده بود. «تختی» البته یکی از هفت اثر چندرسانه‌ایِ خسرو حسن‌زاده بود که به تکریم بزرگانی اختصاص داشت که در نگاه هنرمند جنبه‌ای قهرمانانه داشتند. 

اثر این نقاش معاصر از تختی، با عناصری که پیش‌تر در بازارچه‌های جنوب تهران دیده می‌شد خلق شده است؛ ضرب زورخانه‌ای، صدای صلوات و «یاعلی» مرشد. 

خسرو حسن‌زاده از هنرمندان معاصر در آثار خود به عشق، تنهایی، انسان و مباحثی همراه با بار اجتماعی پرداخته است. او از جمله هنرمندانی است که آشکارا دغدغه‌ مسائل اجتماعی و تعابیری از فرهنگ عامه را در آثار خود به کارگرفته است. 

این هنرمند اثر دیگری از تختی نیز دارد که با آن به یاد سپرده شده است. 

این اثر که با تکنیک چاپ سیلک و لعابکاری روی کاشی صورت گرفته، یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های این مجموعه است. این اثر که پرتره‌هایی از جهان پهلوان تختی را به نمایش گذاشته را می‌توان به نوعی ادای احترام به او و از سوی دیگر یادآوری اصول و روش زندگی‌اش دانست. در حقیقت «تختی» فراتر از یک نام، چهره‌ای برای یادآوری اصول اخلاقی است.

یکی از ویژگی‌های کار حسن‌زاده به کارگیری مواد و مصالح متنوعی چون کاشی و چاپ سیلک اسکرین در ابعاد وسیع بود.

به کاربردن کاشی‌های رنگی که در تضاد با ترکیب‌بندی کاشی‌های سنتی است، با رنگ‌های درخشان و تند دیزاین شده است. بعضی کارشناسان هنر تجسمی معتقدند که حسن زاده با استفاده از چهره تختی و رنگ‌ها به دنبال نمایش بطن جامعه ایرانی است که با گذشت چند دهه از مرگ تختی، ارزش‌های‌ تازه‌ای را خلق کرده است. از همین‌رو بعضی معتقدند که این اثر هنرمند نگاهی درونی است از آنچه که در حال تغییر است. 

حسن زاده در یکی از گفت‌وگوهای خود گفته بود: «من در لندن هم استودیو دارم اما مگر می‌شود در لندن نشست و تختی کشید؟ تختی متعلق به اینجاست، من وقتی در تهران هستم می‏‌توانم آنچه می‏‌خواهم را کار کنم.»

پیکر خسرو حسن زاده چهارشنبه (۱۴ تیر ماه) از مقابل خانه هنرمندان تشییع شد. او  ـ ۱۱ تیرماه ـ بعد از یک هفته بستری شدن در بیمارستان درگذشت.

آرمان استپانیان، ابراهیم حقیقی، بهزاد شیشه گران، علی اکبر صادقی، سمیرا علیخان زاده، بهنام کامرانی، نصرت الله مسلمیان، منوچهر معتبر، نیکزاد نجومی و شهرام کریمی از دیگر هنرمندانی هستند که پیش‌تر آثاری را پیرامون تختی به عنوان موضوع اثر خلق کردند. اثر خلق شده و نمایشگاه‌ برپا شده با موضوع «جهان پهلوان تختی» بسیار است.

بهزاد شیشه‌گران نقاش، طراح، گرافیست پیشکسوت نیز سال ۱۳۶۸ نمایشگاهی‌ را با چهره‌هایی از غلامرضا تختی برپا کرده بود. او بیش از ۲۰۰ تابلو، از تختی خلق کرده است.

بهزاد شیشه‌گران